جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « ارجای کلامی » در نشریات گروه « فلسفه و کلام »

امامیه و مرجیه از دیرینه ترین گروه های اسلامی اند. آگاهی از روابط این دو نحله اثرگذار برای شناخت بهتر تاریخ فکری تشیع، ره گشا است. واکاوی گزارش های تاریخی نشانگر این است که در این دوره هر دو گروه مرجیه و امامیه در دو عرصه اجتماعی و فرهنگی تقابلات و تعاملاتی داشتند که امامیه با سیاست همزیستی مسالمت آمیز سعی در کم اثر کردن فعالیت مرجیه و اثرگذاری آن ها در میان جامعه شیعه داشته است. شراکت در تجارت، سفر، معاملات، و... را می توان به عنوان تعاملات این دو گروه در عرصه اجتماعی نام برد. ممنوعیت ازدواج امامیه با مرجیه و ممنوعیت قبول شهادت شخص مرجی مذهب و... را می توان جزو تقابلات اجتماعی میان این دو گروه نام برد. در فضای علمی و فرهنگی نیز این دو گروه هم گرایی و واگرایی هایی داشته اند. از جمله آن ها می توان به دریافت گونه ای از احادیث از برخی از مرجیان، مناظرات گوناگون علمی پیرامون مسایل مختلف و نیز ردیه نویسی امامیه بر ضد مرجیان و عقیده ارجاء اشاره کرد که به نظر می رسد یا به جهت سیاست تعامل با دیگر فرق اسلامی بوده یا در برخی موارد به جهت تقیه و حفظ جان شیعیان بوده و موارد تقابل میان آنان نیز برای دورکردن فرهنگ و عقاید منحرف مرجیه از جامعه شیعی بوده است.

یک ازفرقه های کهن و معروف اسلامی فرقه مرجئه است.که درنیمه دوم سده اول هجری پیداشد.مذهب این فرقه «ارجا»بود که دوبعدداشت: بعد سیاسی-دینی و بعد کلامی –فلسفی. بعد سیاسی آن ناظربه کسانی بود،که پس از قتل عثمان و به خلافت رسیدن امیرالمومنین علی علیه السلام و به حکومت رسیدن معاویه،به طرفداری آنان با یکدیگر می جنگیدند.این فرقه از هیچ یک از متحاربان طرفداری نمی کردندو درباره آنها حکمی نمی دادند.بلکه حکم را به تاخیر می انداختند،تادرقیامت خدا خود داوری فرماید.اما بعد کلامی آن ناظر به تعریف ایمان و اسلام بود.آنها برخلاف خوارج و معتزله و موافق جمهورمسلمانها عمل را ازاجزاء و ارکان ایمان و اسلام نمی دانستند،مرتکب کبائر را که توبه نکرده مومنو مسلم و مشمول و محکوم احکام اسلام می شناختند و او را امیدوار به فضل و بخشش خداوند می کردند.واضع مذهب ارجاء حسن بن محمد حنفیه شناخته شده است.