جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "عالم خارج" در نشریات گروه "فلسفه و کلام"
تکرار جستجوی کلیدواژه «عالم خارج» در نشریات گروه «علوم انسانی»جستجوی عالم خارج در مقالات مجلات علمی
-
اثبات عالم خارج یا به عبارتی عالمی مستقل از مدرک، از مسائل اساسی، پرماجرا و جریان ساز در عالم تفکر بوده است و تاثیرات مهمی نیز در زندگی اجتماعی بشر داشته است. جریان هایی همچون سوفیسم، اید ئالیسم و گونه های مختلف شکاکیت و جریان های کوچک برآمده از آنها، برخاسته از نوع واکنش اندیشمندان با این مسئله بوده است. این تعامل - در موارد بسیاری - وابسته به موضع معرفت شناختی آنها دارد؛ بدین معنا که با انکار یا پذیرش برخی از راه های معرفت، عالم خارج نیز قلمرو متفاوتی خواهد داشت. اینکه واقعیتی مستقل از ذهن انجام پذیرد و در صورت تحقق، مادی یا غیرمادی و یا ذهنی یا فراتر از ذهن باشد، در تعیین قلمرو عالم خارج نقشی اساسی دارد. انکار یا فروکاستن واقعیت به امور ذهنی و همین گونه عادت روان شناختی که موجب شکاکیت می شود، پاسخی منطقی و استوار نیاز دارد. ازاین رو در این نوشتار، نگارنده بنا دارد، دیدگاه علامه طباطبایی را در این زمینه بررسی کند. چهار استدلال بر اثبات جهان خارج از ذهن که علامه در آثار گوناگون خود به آنها پرداخته است، بررسی شده است. نگارنده در ابتدا نیم نگاهی به دیدگاه فیلسوفان و اندیشمندان صاحب نام در این زمینه خواهد داشت و سپس دیدگاه علامه طباطبایی را بررسی می کند. بیان استدلال های ایشان، بررسی استدلال ها از حیث قلمرو و محدوده مورد اثبات، از لحاظ اینکه آیا استدلال های ایشان تنها عالم جسمانی را اثبات می کند یا فراتر از آن است، از مباحث مورد تاکید در این نگاشته خواهد بود.کلید واژگان: عالم خارج, اصل علیت, فطرت, علامه طباطبایی, محسوساتThe proof of the outside world, or of a world independent of evidence, has been a major, controversial, and streamlining issue in the world of thought, and has had important implications for human social life. Fugitives such as sophism, ideology, and various types of skepticism and the underlying flows of them originated from the kind of interaction of scholars with this problem. Denying or diminishing reality to mental affairs, as well as the psychological habit that causes skepticism, requires a rigorous response. Hence, in this article, the author seeks to study Allameh Tabatabai's views on this subject. The four arguments are based on the proof of the outside world of mind that Allameh has addressed to them in various works. At first, we will look at the views of philosophers and scholars of the name in this field, and then examine the view of Allameh Tabatabai We will put The expression of his arguments, the examination of arguments in terms of scope and domain, as proof of whether their arguments are merely corroborating the physical world or beyond, will be discussed in this paper.Keywords: External world, Principle of causality, Nature, Allameh Tabatabai, Sensibility
-
فصلنامه اندیشه دینی، پیاپی 65 (زمستان 1396)، صص 91 -110یکی از مباحث مهم در فلسفه، چگونگی علم به اشیاء خارجی مخصوصا ادراک بصری است. ولفگنگ اسمیت، ریاضی دان، فیزیک دان،فیلسوف علم و متافیزیک دان آمریکایی هم نوا با فیلسوف شهیر اسلامی، شیخ اشراق، پس از سعی در نقد ثنویت دکارتی و اثبات عالم خارج، ادراک بصری را اتحاد و اضافه ی نفس با اشیاء خارجی می داند. ملاصدرا نیز با پذیرش عالم خارج در فلسفه ی خویش، ضمن نقد نظرات عالمان و فیلسوفان دیگر، معتقد است ادراک بصری با انشاء صورتی مثالی در عالم مثال متصل نفس روی می دهد. نگارنده ضمن تبیین برخی نظرات این دو شخصیت در باب عالم خارج، استدلال های اسمیت و ملاصدرا برای اثبات عالم خارج را نپذیرفته است.در باب ادراک بصری نیز نقد ملاصدرا بر شیخ اشراق همان نقد نظر اسمیت است.نگارنده ضمن نقد این نقدها، خود به نقد نظر اسمیت و شیخ اشراق پرداخته و نظر ملاصدرا را برفرض پذیرش تجرد نفس و لزوم تجرد معلوم پذیرفته است. در پایان، وجود جهان خارج و لزوم ثنویت میان ذهن و عین اثبات شده است.کلید واژگان: اسمیت, ملاصدرا, عالم خارج, علم, ادراک بصری
-
دکارت در تامل نخست شک هایی را درباره هر چیزی که می توان در آن تردید کرد، مطرح می کند و در تاملات بعدی می کوشد به همه این شک ها، به نوعی پاسخ گوید و با این کار نشان دهد که حتی با وجود شک های افراطی بازهم امکان نیل به معرفت یقینی وجود دارد. به این معنا که می خواهد با خود شک به مصاف با شک برخیزد. آنچه در این مقاله مدنظر است این است که آیا دکارت توانسته است بنا به ادعای خود، پس از تامل نخست، در تاملات دوم تا ششم یک به یک شک های مطرح در تامل نخست را به یاری روش تحلیل نفی کند. نویسندگان مقاله بر آنند که دکارت واپسین و در واقع، افراطی ترین شک خود را در تامل نخست، یعنی فرض اهریمن بداندیش را، که با این شک، برنامه تردیدافکنی او کامل می شود و وجود عالم مادی یک سره در مظان تردید واقع می شود، در هیچ کجای تاملات و حتی در پاسخ به اعتراضات هفت گانه، برطرف نکرده است. به نظر می رسد او در ادامه تاملات، جایگاه و نقش اهریمن بداندیش را در نظام فلسفی اش فراموش می کند یا آنکه نمی تواند خود را از چنبره این فرض شکاکانه برهاند. در این مقاله ما با استناد به آراء خود دکارت و اشاره به نظرات چندی از شارحان و مفسران او می کوشیم به جایگاه و نقش اهریمن بداندیش در سیر شک دکارتی و میزان موفقیت او در غلبه بر شک بپردازیم و معضلی را که به نظر می رسد نظام فلسفی دکارت در این راستا با آن رو به روست، بازنماییم.
کلید واژگان: شک, فرض خدای فریبکار, فرض اهریمن بداندیش, عالم خارج, شکاکیت, نظام فلسفی دکارتIn the First Meditation، Descartes declares some doubts about everything that can be called into doubt. And in the other five meditations، he، by removing all of these doubts، tries to show، in spite of excessive doubts، that it is possible to reach certain knowledge. In other words، Descartes here decides to overcome completely doubt by doubt itself. The main question، to which the authors of this article are going to reply، is that whether or not، this decision has been carried out in the remainder of Meditations. A chain of doubts has been put forward in First Meditation of which the last is evil demon hypothesis. The writers believe that this last and actually the most hyperbolical doubt has not been removed nowhere by Descartes، either in Meditations or in his Replies to Objections، or in other writings. Although it is through this doubt that the project of calling everything (even the external world) into doubt can be worked out، it seems، after First Meditation، that the position and role of evil demon hypothesis has been forgotten or wittingly neglected، in Descartes'' philosophy.Keywords: doubt, deceiving God hypothesis, evil demon hypothesis, external world, skepticism, Descartes system of thought
نکته
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.