جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « اخلاق اجتماعی » در نشریات گروه « فلسفه و کلام »
تکرار جستجوی کلیدواژه «اخلاق اجتماعی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
یکی از مهم ترین چالش های دیروز، امروز و فردای جوامع بشری، انحطاط اخلاقی است. کتاب نهج البلاغه از بنیادین ترین کتب اخلاقی، بر این سازه اجتماعی تاکید دارد. بدین منظور مطالعه حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی مقولات اخلاق اجتماعی در قالب مدلی کیفی از کتاب نهج البلاغه انجام شده است. روش تحقیق مطالعه حاضر، تاکتیک تحلیل محتوای پنهان کتاب نهج البلاغه منطبق بر رویکرد اشتراوس با استفاده از نرم افزار MAXQDA2022 است. 2327 واحد معنایی در حوزه مقولات اخلاق اجتماعی در بخش کدگذاری باز، شناسایی شد. از دسته بندی کدهای شناسایی شده، 55 کد فرعی و 9 کد محوری تحت عنوان مقولات متغیراخلاق اجتماعی اکتشاف گردید. یافته های این مطالعه نشان می دهد، در میان مقولات اخلاق اجتماعی در نهج البلاغه، رفتار های اسلامی در مورد اموال به صورت معناداری با بیشترین فراوانی (482F=) و با بیشترین وزن نرمال شده داده ها (0.3089Wj=) مورد تاکید حضرت علی× می باشد.
کلید واژگان: اخلاق, اخلاق اجتماعی, نهج البلاغه, مدل کیفی}One of the most important challenges of yesterday, today and tomorrow of human societies is moral degeneration. Nahj al-Balagheh, one of the most fundamental moral books, emphasizes this social structure a lot. For this purpose, the present study has been conducted with the aim of identifying and evaluating the categories of social ethics in the form of a qualitative model from the book of Nahj al-Balagha. The research method of the present study is the hidden content analysis tactic of Nahj al-Balagheh according to Strauss and Corbin's approach using MAXQDA2022 software. 2327 semantic units were identified in the field of social ethics categories in the open coding section. From the categories of identified codes, 55 sub-codes and 9 central codes were discovered under the heading of variable categories of social ethics according to the purpose of the research. The findings of this study show that, among the categories of social ethics in Nahj al-Balaghe, Islamic behaviors regarding property are significantly with the highest frequency (F=482) and with the highest normalized weight of data (Wj=0.3089) emphasized by Hazrat Ali. (peace be upon him) is
Keywords: Ethics, social ethics, Nahj al-Balagha, qualitative model} -
پژوهش نامه اخلاق، پیاپی 58 (زمستان 1401)، صص 117 -134
با توجه به وجود رابطه طولی علی معلولی بین اعتقادات، گرایش ها و رفتارهای انسان، اعتقادات انسان در گرایش ها و رفتارهای او تاثیرگذار است. اعتقاد به توحید در خالقیت از این مساله مستثنا نیست. نوشتار حاضر، با روش توصیفی تحلیلی در مقام بیان چگونگی تاثیر اعتقاد به توحید در خالقیت بر اخلاق اجتماعی از منظر علامه مصباح (ره) است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که اعتقاد به توحید در خالقیت ابتدا در ساحت بینشی انسان تاثیر می گذارد، به گونه ای که همه انسان ها را در خلقت، از یک مبدا دانسته و ارزش ذاتی رفتارهای اختیاری را قرب الهی می داند. تغییر بینش، تغییر در گرایش را به دنبال دارد؛ زیرا بینش ها علت گرایش ها هستند. از این رو، شخص به رفتارهایی گرایش پیدا می کند که مناسبت بیشتری با بینش او نسبت به ارزش ذاتی داشته باشد. در نتیجه، در رفتار با دیگران به گونه ای عمل خواهد کرد که به هدف نهایی نزدیک تر شود.
کلید واژگان: توحید در خالقیت, اخلاق اجتماعی, بینش, گرایش, رفتار, علامه مصباح(ره)} -
اندیشمندان، مصلحان و رهبران دینی، بر ضرورت ترویج و نهادینه سازی اخلاق نیکوی اجتماعی بویژه وجدان کاری اذعان دارند. بدون تردید یکی از مهمترین عوامل سعادت، پیشرفت و تمدن سازی در هر جامعه ای عبارت است از برخورداری مردم آن جامعه از اخلاقیات نیکوی اجتماعی. برخی از جوامع علی رغم محرومیت از آموزه-های دین اسلام (و حتی ادیان آسمانی دیگر)، توانسته اند در ترویج و نهادینه سازی برخی اخلاقیات نیکوی اجتماعی توفیقات چشمگیری کسب کنند. از منظر فلسفی و دینی، همه انسانها از جهات دانش، گرایش و توانش، مفطور به فطرت الهی بوده و دارای استعدادها و زمینه های تخلق به اخلاق نیکو هستند. اما برای برخورداری واقعی از اخلاقیات نیکوی اجتماعی، این استعدادها کافی نبوده و فعلیت یافتن آنها مستلزم دخالت عوامل متعددی است. در نوشتار پیش رو با روش تحلیلی توصیفی، به تبیین و تحلیل این حقیقت می پردازیم که برای شکوفاسازی استعدادهای فطری اخلاقیات اجتماعی، سه عامل مهم بسیار تاثیرگذارند: الف) مدیریت کارآمد و علمی ب) تربیت مبتنی بر انسان شناسی دقیق و واقع بینانه ج) تقویت بنیانها و ترمیم نقصان های دینداری.
کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, وجدان کاری, انسانشناسی, مدیریت, تربیت, دینداری}It can be acknowledged by thinkers, reformers, and religious leaders that it would be essential to develop and institutionalize admirable social traits, especially work conscience. Undoubtedly, an important factor of the happiness, improvement, and civilization of every society is that people living in the society possess admirable social traits. In spite of the fact that some societies are deprived of the religious doctrines of Islam (and other heavenly religions) they have considerably succeeded in developing and institutionalizing certain socially admirable traits. From the philosophical and religious standpoints, all people have God-given nature with respect to knowledge, power, and tendency, and are disposed to be morally good. However, this disposition is not sufficient to actually have socially good traits, and many factors are required to actualize it. In this paper, using a descriptive analytic method, I address the fact that to fulfill the innate potentials of social moral traits, three elements are extremely influential: (a) effective scientific management, (b) education based on realistic and precise philosophical anthropology, and (c) to strengthen the bedrock of and to remedy the defects of religious life.
Keywords: Social ethics, work conscience, philosophical anthropology, management, education, being religious} -
دین مبین اسلام اخلاق محور است و به اخلاق فردی و اجتماعی توجه ویژه دارد، برای دستیابی به جامعه ای با اخلاق و مطلوب باید اخلاقیات مختلف اجتماعی نظیر اخلاق سیاسی، اخلاق اقتصادی و اخلاق همزیستی را بسان مجموعه‌ای به هم پیوسته و مرتبط بدانیم که از آن به نظام اخلاق اجتماعی یاد می کنیم. از سوی دیگر اصول و اهدافی برای چنین جامعه اخلاقی باید در نظر گرفته شود که با رعایت آنها امکان دستیابی به نظام اخلاق اجتماعی مطلوب اسلام فراهم گردد که از مهمترین این اصول، اصل والای عدالت اجتماعی است که در قرآن کریم هدف رسالت پیامبران الهی و از تاکیدات مهم و اساسی ذکر شده در آیات مختلف قرآن کریم است، در این تحقیق به تبیین جایگاه اصل مهم عدالت در نظام اخلاق اجتماعی و همچنین موانع تحقق آن از دیدگاه آیات و روایات می پردازیم.
کلید واژگان: اخلاق, اخلاق اجتماعی, نظام, عدالت اجتماعی} -
موضوع این پژوهش اخلاق اجتماعی ایرانیان در دوره صفویه از نگاه شاردن می باشد. اخلاق فردی و اجتماعی بخش مهمی از فرهنگ عمومی هر جامعه ای را تشکیل می دهد. از سوی دیگر اخلاق اجتماعی تاثیر گذاری فراوانی بر شخصیت هر ملتی در طول تاریخ دارد. به اعتقاد بسیاری از اندیشمندان دوره 220 ساله حکومت صفویان تاثیری غیر قابل انکار بر فرهنگ مردم ایران به جا نهاده که با اندکی تاملی می توان آثار آن را در زندگی و روحیات امروزی مردم ایران نیز تشخیص داد. صفویان با رسمی نمودن مذهب تشیع و تلاش در راه گسترش آموزه های شیعی موجب تغییرات قابل ملاحظه ای در فرهنگ ایرانیان گشتند. شاردن جواهر فروش فرانسوی شرح مشاهدات و اطلاعات خود در مورد ایران و ایرانی را با دقت فراوان نوشته است که به اعتقاد مورخان از اصلی ترین منابع شناخت دوره صفویه می باشد. لذا بررسی زمینه های تاریخی اخلاق اجتماعی مردم ایران در دوران کنونی مستلزم شناخت صحیح از روند شکل گیری این موضوع به خصوص در دوران صفویه می باشد. این پژوهش درصدد است با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای به خصوص سفرنامه شاردن، اخلاق اجتماعی ایرانیان در دوره صفوی را بررسی نموده تا زمینه برای شناخت هرچه بهتر و بیشتر جامعه ایرانی در دوران کنونی فراهم گردد. دستآورد این پژوهش نشان می دهد که دوران حکومت صفویان، علاوه بر زندگی مردم آن روزگار، تاکنون نیز بر رفتار و اخلاق اجتماعی ما تاثیر انکار ناپذیری داشته اشت. نتایج این پژوهش برای بیشتر رشته های علوم انسانی به ویژه رشته های تاریخ و اخلاق کاربرد دارد.
کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, صفویان, شیعه, سفرنامه ها, شاردن} -
پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، صور ارتباطی حقوق و اخلاق را ازمنظر علامه طباطبایی ترسیم می کند. این رابطه در سه صورت طرح می شود که این صورت ها با سه مسلک اخلاق در نگرش علامه طباطبایی تناظر می یابند. مطابق صورت نخست و در تناظر با اخلاق دنیوی حقوق و اخلاق در ملازمت با یکدیگر به عنوان اعتبارات بعد از اجتماع شناخته می شوند و به طور مشترک، وظیفه تامین سعادت دنیوی را بر عهده دارند. مطابق صورت دوم و در تناظر با اخلاق دینی حقوق و اخلاق معادل با رعایت واجبات احکام هستند؛ اما حوزه خاص اخلاق تقید بر مستحبات، همراه با تصفیه باطن از غبار سوء نیت هاست که درنتیجه اخلاق با وصف تمایل به استقلال تدریجی از حقوق شناخته می شود. مطابق صورت سوم و در تناظر با اخلاق الهی، حقوق محدود به قواعد زندگی این جهانی است که پس از عزیمت انسان به ساحت مجردات، بقا، استقلال و تفوق اخلاق نمایان می شود.کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, ادراکات اعتباری, حیات اخلاقی, حیات دینی, ولایت الهی}Metaphysic, Volume:13 Issue: 1, 2021, PP 37 -49This article, by descriptive- analytic method, aims Tabatabaei's interpretation of law and ethics relationship and formulates this topic according to his words. corresponding to Tabatabaei's formulation of three ways of ethical life- which is called as public ethics, religious ethics and divine ethics in this article- We can say: there are three kinds and stages of relationship between law and ethics. At first, it seems that law and ethics play a common role and make human social- individual life secure by employing Constructional Perceptions. At second level, we receipt that law and ethics are almost separate each other; in this form, law is overlapped with religious jurisprudence, and ethics will be attached to extra- task behaviors. Finally, in the third kind of relationship, law is considered as common and popular rule of human secular- nature and life. So, this rule is finished and ended by human transformation to spiritual word.Keywords: Constructional Perceptions, ethical life, divine friendship, religious life, Social Ethics}
-
زمینه
باورها و کلیشه های منفی نسبت به سالمندی، به سبک زندگی افراد یک جامعه جهت داده و پیامدهای رفتاری و روانشناختی آن در سلامت روانی و جسمانی تاثیرگذار است. بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی ریشه اخلاقی دارد. در سایه اخلاق اجتماعی، امنیت اجتماعی افراد حفظ می شود. مطالعه حاضر، به بررسی نگرش جامعه نسبت به سالمندی و بی اخلاقی هایی که موجب پدید آمدن کلیشه های منفی در جامعه شده است، می پردازد. لذا انتظارات واقع بینانه و کسب دانش درباره مراحل سالمندی از اضطراب پیر شدن کاسته و تبعیض سنی در جامعه را کاهش می دهد.
نتیجه گیریبا توجه به گسترش هرم جمعیتی سالمندان، پیرستیزی شیوع بیشتری پیدا کرده و توسط جامعه پذیرفته شده است. این پذیرش، سالمندان را در مقابل فشار اجتماعی وکلیشه های منفی قرار داده است. کسب بینش و آگاهی درباره فرایند زندگی و رعایت اخلاق اجتماعی و حمایت و برنامه ریزی دولت و دستگاه های مربوطه از قشر سالمند، موجب کاهش تبعیض سنی و افزایش سلامت روانی در جامعه می شود
کلید واژگان: سالمندی, اخلاق اجتماعی, تبعیض سنی, سلامت روان}BackgroundNegative beliefs and stereotypes about aging guide the lifestyle of people in a society and its behavioral and psychological consequences affect mental and physical health. Many individual and social problems have moral roots. In the shadow of social ethics, the social security of individuals is maintained. The present study examines the attitude of society towards aging and immorality that have caused negative stereotypes in society. Therefore, realistic expectations and gaining knowledge about the stages of aging reduce anxiety in old age and reduce age discrimination in society.
ConclusionDue to the expansion of the population pyramid of the elderly, old age has become more prevalent and has been accepted by society. This acceptance has exposed the elderly to social pressures and negative stereotypes. Gaining insight and knowledge about the process of life and observing social ethics and supporting and planning the government and relevant agencies of the elderly, reduces age discrimination and increases mental health in society.
Keywords: Elderly, Social ethics, Age discrimination, Mental health} -
برنامه «فلسفه و کودک» به بنیانهای اخلاقی اهتمام دارد و یکی از اهداف اساسی آن تربیت و رشد فکری کودکان برای ساختن جامعه یی فاضله و پیشرفته است. در پژوهش حاضر ابتدا به الگوی اخلاق اسلامی فارابی که باید آن را نسبت به دیگر الگوهای اخلاق اسلامی، انقلابی کپرنیکی بشمار آورد، میپردازیم و آنگاه کارآمدی الگوی فارابی را برای برنامه فلسفه و کودک بمیان می آوریم. ویژگیهای اصلی الگوی اخلاق فارابی چهار چیز است: 1) تقدم اخلاق اجتماعی بر اخلاق فردی؛ 2) تعریف اخلاق فردی با مولفه های اجتماعی؛ 3) تلاش حداکثری در تولید ثروت بعنوان اولین بایسته اخلاق شخصی؛ 4) تلاش حداکثری برای کسب موقعیتهای برتر اجتماعی، بعنوان دومین بایسته اخلاق شخصی. بنظر میرسد فارابی در الگوی خویش، تربیت نسلی پرانگیزه و پرتلاش را برای تاسیس جامعه فاضله هدف گرفته است.
کلید واژگان: مدینه فاضله, پویایی اجتماعی, اخلاق اجتماعی, الگوی تربیتی, فارابی}The program of “philosophy and children” is meant to touch the ethical foundations of children and one of its chief objectives is to train and promote the intellectual growth of children in order to construct an advanced and utopian society. In this work the author, first, seeks to explore the Fārābian Islamic ethics, which as compared to other models of Islamic ethics, turns out to be a kind of Copernican revolution, then proceeds to prove the efficiency of Fārābian model for philosophy and children. The salient features of the Fārābian model is as follows: 1. The primacy of social ethics to individual ethics; 2. Defining individual ethics by social elements; 3. Exerting maximum effort for building wealth as the first necessary of individual ethics; 4. Exerting maximum effort for getting higher social positions as second necessary of individual ethics. It seems that in his model for establishing a utopia, Fārābī seeks to bring up a spirited and dynamic generation.
Keywords: utopia, social dynamic, social ethics, model of training, Fārābī} -
این نوشتار به روش تحلیلی و توصیفی، امکان و منشا مسئولیت اخلاقی در نظریه خودگروی را بررسی می کند. خودگروی اخلاقی نظریه ای هنجاری است که با تاکید بر ارزش های خودگرایانه، انسان را صرفا مسیول تامین منافع شخصی می داند. یعنی آدمی باید به دنبال بیشترین خیر برای خود و فارغ از دیگران باشد. از جمله مسایلی که این نظریه در تبیین و توجیه با آن مواجه است مسئله «دیگری» و «مسئولیت اخلاقی» در قبال دیگران است؛ «دیگری» موضوعی جدی است و بسیاری از ارزش های اخلاقی در پیوند با دیگران ارزش و معنا پیدا می کند. نگاه خودگرایانه، به بی ارزشی اخلاق اجتماعی و نگاه ابزاری به دیگران می انجامد. انسان خودگرا برای ارضای لذت و شادکامی شخصی و تامین رضایت خویش مسئولیت پذیر است و این نگاهی ابزاری و غیراصیل به مسئولیت اخلاقی در قبال دیگران است. هرچند امکان مسئولیت اخلاقی، در قبال خود یا مسئولیت اخلاقی غیراصیل در قبال دیگری، در این نظریه وجود دارد اما این تبیین موجب محاسبه گری و استفاده ابزاری از دیگران می شود.
کلید واژگان: خودگروی, لذت گرایی, حب ذات, مسئولیت اخلاقی, اخلاق اجتماعی, نوع دوستی}This study investigates the feasibility and source of ethical responsibility in the theory of egoism through a descriptive-analytical method. Ethical egoism is among normative theories which-through emphasizing egoistic values - sees Man as mere responsible for securing his individual interests, one who gains the most of benefits for himself without altruistic considerations. The main challenge with which this theory is faced in explanation is the issue of “other” and ethical responsibility for others. This is a serious challenge because many of ethical values hold value and meaning only in relation with “others”. Thus, adopting an egoistic position, results in devaluation of social ethics and adoption of an instrumental view toward others. An egoist human being accept responsibility only for satisfying his individual happiness and joy, gaining personal satisfaction and securing collaborative benefit aimed at securing human life while this is an instrumental and non-authentic view toward responsibility. Although ethical responsibility seems feasible in this theory, such a view results in a kind of calculation of benefit and instrumental misuse of others. This study has tried to explain the position of joy (pleasure) in the thoughts of egoists and show that egoists follow altruistic inclinations to satisfy their pleasures.
Keywords: egoism, Epicureanism, Self-love, Ethical Responsibility, Social-Ethic, Philanthropy} -
تبیین صحیح از رابطه دین و اخلاق از دغدغه های فیلسوفان این دو حوزه بوده که بحث های گسترده ای درباره آن انجام شده است. یکی از چالشی ترین قلمروهای این بحث، اخلاق اجتماعی است؛ زیرا افراد جامعه باورهای مختلفی دارند و پیچیدن یک نسخه اخلاقی برای همه آنان چه بسا به تحمیل ارزش ها و تبعیض نسبت به گروهی شود که باورهای اکثریت را قبول ندارند. هدف از تحقیق پیش رو، تبیین شاخصه های اخلاق دینی است که به سبب برخورداری از آنها برای تنظیم روابط افراد جامعه ای که همه یا اکثریت آنان مسلمان اند، بر اخلاق فرادینی اولویت می یابد. از یک سو، اخلاق اجتماعی متاثر از باورهای کلان اعتقادی، به دلیل تاثیرات شگرف این باورها بر عناصر مهم اخلاق، بر اخلاق فرادینی که تنها بر سرشت مشترک انسان ها تکیه دارد، مقدم است؛ و از سوی دیگر، اخلاق اجتماعی برگرفته از متون دینی معتبر، به دلیل شناخت عمیق و صحیحی که به وسیله وحی از انسان و افعال متناسب با سعادت حقیقی وی به دست می آورد، بر اخلاق فرادینی که خود را برای کشف ارزش های اخلاقی از این منبع شناخت بی نیاز می داند، ترجیح دارد.
کلید واژگان: اخلاق, اخلاق اجتماعی, اخلاق دینی, اخلاق فرادینی, اخلاق اجتماعی دینی}One of the most challenging topics in the discussion of religion and ethics is social ethics; because providing the same ethical guidelines for individuals with their own diversity may lead to discrimination or imposition of majority values upon minority. The purpose of this research study is to explain the characteristics of religious ethics that their observance in Muslim societies takes precedence over the principles of trans-religious ethics. Given the tremendous impact of religious beliefs over the ethical elements, religious social ethics precedes trans-religious ethics that relies solely on the common nature of humans. Due to the revealed nature of religious social ethics, it has authority over the trans-religious ethics that finds itself needless of revealed sources.
Keywords: ethics, social ethics, religious ethics, trans-religious ethics, religious social ethics} -
پژوهش نامه اخلاق، پیاپی 42 (زمستان 1397)، صص 113 -131پژوهشگران اخلاقی، اخلاق را به دو قسم فردی و اجتماعی تقسیم می کنند. آیا چنین تقسیمی صحیح است و اگر آری با چه معیاری؟ از طرفی کدام بر دیگری مقدم است؟ اخلاق فردی به چه دلیل و اخلاق اجتماعی با کدام معیار؟ چند دیدگاه را می توان در این زمینه پی گرفت؛ ازجمله اینکه اخلاق فردی متعلقش خود فرد است و به دیگری سرایت نمی کند یا اخلاق فردی غایت و مطلوب و منافعش به فرد می رسد نه دیگران، نکته دیگر بحث ارزش گذاری است که اخلاق فردی را به اخلاق خودگروانه تفسیر کرده اند و اخلاق اجتماعی را به دیگرگرایی. همچنین آموزه های دینی و تاکیدی که بر برخی صفات اخلاقی دیگرگرایانه مثل اهتمام به امور دیگران، خیرخواهی و مهربانی و رحمت و شفقت به دیگران، ارزش این نوع از اخلاقیات را در مقابل اخلاق فردگرایانه مطرح نموده است، این مقاله درصدد ارزیابی معیارهای مذکور است و نشان خواهد داد براساس روح توحیدی اسلام و ارزش کمال نهایی و سعادت انسان، اخلاق اجتماعی در خدمت یک نوع «فرد گرایی تعالی محور» است که در آن انسان برای عبودیت که همان غایت خلقت انسان است و همه اعمال و توجهات اجتماعی اش توجیه خواهد شد. در این مقاله براساس آموزه های اخلاق اسلامی به ویژه آیات قرآن، پنج دلیل اصالی بودن اخلاق فردی، توجه به متعلق اوامر الهی، غایت اخلاق، موضوع اخلاق و دایره مسئولیت اخلاقی انسان برای این دیدگاه ارائه خواهد شد.کلید واژگان: اخلاق فردی, اخلاق اجتماعی, اقسام اخلاق, قلمرو اخلاق فردی, متعلق صفات اخلاقی, ارزش گذاری اخلاقی}Ethical scholars have divided ethics into two types including personal ethics and social ethics. How may one judge about the very division? What may be taken as the differences between the two? The views on the field are numerous. Some have viewed personal ethics as dealing person only or, in other words, personal ethics is the one whose interests is only for person not others. Again, regarding its assessment, personal ethics is divided into egoism and altruism. And religious teachings emphasizing altruist ethical values as helping other people, benevolence, kindness and mercy to thers have put the values of this ethics forward with regard to personal ethics. This paper has intended to assess the criteri in the field. it has been made clear that on the basis of monotheistic spirit of Islam, the value of the ultimate perfection and human happiness, social ethics is directed to a transcendent individualism in which all human social conducts and concerns would be justified. In this paper, on the basis of Islamic ethical teachings, more particularly the Quranic verses, five proofs of priority of personal ethics have been presented.Keywords: Personal Ethics, Social Ethics, Kinds of Ethics, Ethical Realm, Ethical States, Ethical Assessment}
-
زمینهیکی از نیازهای ذاتی انسان برقراری ارتباط با دیگران است و از آنجا که انسان ها به لحاظ زبانی، قومی، نژادی، فرهنگی و… دارای تفاوت های عمیقی هستند، تنها راه برقراری ارتباط سالم و فارغ از ستیزه جویی، وجود مدارا و تساهل اخلاقی بین ایشان است، هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان مدارا و اخلاق اجتماعی مسلمانان نسبت به زرتشتیان در شهر یزد می باشد.روشتحقیق حاضر کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری همه افراد16 سال به بالای ساکن شهر یزد که مسلمان هستند می باشد. نمونه تحقیق براساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد. نمونه گیری پژوهش از نوع خوشه ایچند مرحله ای بود و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور تجزیه و تحلیل فرضیات از آزمون همبستگی پیرسون و تی تک نمونه ای استفاده شد.یافته هایافته ها نشان داد که، مدارای سیاسی و اخلاقی با بعد اجتماعی رضایت از زندگی رابطه معنی داری دارند. درحالی که متغیرهای سن و جنسیت فاقد رابطه معنادار با مدارای اجتماعی هستند. همین طور در بعد اخلاقی نیز افراد در طبقات و منزلت بالاتر نسبت به طبقات متوسط و پایین تر از مدارای بیشتری برخوردارند و این اختلاف به لحاظ آماری معنی دار است.نتیجه گیریپاسخگویان از نظر مدارای اخلاقی و اجتماعی درسطح بالایی قرار دارند. وجود مدارا و اخلاق اجتماعی موجب افزایش همبستگی و اتحاد بین مسلمانان و زرتشتیان می شود که در پی آن تساهل اخلاقی و رفتار مسالمت آمیز بین افراد شکل می گیرد.کلید واژگان: مدارا, اخلاق اجتماعی, روابط مسالمت آمیز, مسلمانان, زرتشتیان}BackgroundOne of the basic needs of human being is the requirement to communicate with others and since human has deep differences in features like linguistic, ethnic, racial, cultural, social and economic, the only way of healthy communicating is moral tolerance between them. The aim of this study is to evaluate the tolerance and social ethics of Muslims against Zoroastrians in Yazd city. MethodThis study is applied and descriptive-correlation. Statistical population includes all people over 16 years old who are Muslims and residing in Yazd province. Sample study, based on a Cochran formula, includes 384 people. Sampling was based on multistage cluster. Data were gathered by researcher made questionnaire. Data were analyzed by Pearson correlation test and one sample t-test.ResultsResults showed that moral and political tolerance has significant relationship with social dimension of life satisfaction. Variables of age and gender have no significant relationship with social tolerance. In ethical dimension, people with high class in compare with middle and low classes were significantly more tolerated. ConclusionRespondents in terms of social and moral tolerance levels were high. Tolerance and social ethics of solidarity between Muslims and Zoroastrians is increased after which the tolerance of peaceful behaviors between individuals are formed. Keywords: Tolerance, Social ethics, Peaceful relations, Muslims, Zoroastrians}
-
قرآن کریم تنها برنامه زندگی است که سعادت و خوشبختی را برای هر فرد تضمین می کند، در این اساسنامه که از سوی خداوند حکیم تنظیم شده، نیازهای ریز و درشت او برای رسیدن به کمال سعادت وخوشبختی مطرح شده است. اسلام با همه عنایتی که به پیشرفت های علمی و صنعتی و زندگی مادی دارد، پیوسته خدا، تقوا، راستی و درستی، اخلاق و ملکات فاضله، اعمال شایسته و پسندیده در درجه اول و سرلوحه اوست در حقیقت یکی از ویژگی های قرآن کریم، دارای ظاهر و باطن بودن آن است که تا چندین لایه درونی ادامه می یابد، از روش های پژوهش مناسب و علمی برای کشف لایه های درونی ظواهر آیات قرآن، تحلیل محتوای کیفی کلام است. با توجه به تحقیقات گسترده ی که در حوزه علوم قرآنی صورت گرفته است. مفسران و پژوهشگران قرآنی غالبا آیات اخلاقی قرآن را در سه محور الهی، فردی و اجتماعی طبقه بندی می کنند. بر همین اساس به منظور انجام این پژوهش، محور سوم یعنی آیات اخلاق اجتماعی انتخاب و بر اساس فن تحلیل محتوای مضمونی و بر مبنای واحد آیات و به صورت کمی و کیفی، جداول تحلیل محتوا تشکیل شد. و سپس مقوله ها و زیر مقوله های هر آیه همراه با بسامد آیات و کلیدواژه های ضمنی و لفظی استخراج شد. دامنه پژوهش 427 آیه از آیات اخلاق اجتماعی است که پس از تفکیک آن از آیات اخلاق الهی با 521 آیه و اخلاق فردی با 345 آیه تحلیل محتوا شد ابزار پژوهش در بخش معانی لفظی قرآن کریم با ترجمه استاد محمدمهدی فولادوند و در بخش کیفی ترجمه تفسیر المیزان مورد استفاده قرار گرفت نتایج پژوهش نشان داد آیات اخلاق اجتماعی دارای 10 مقوله و 89 زیر مقوله می باشد. مقوله ارزش¬های اسلامی در مورد اموال با 18%، ارزش¬های اخلاقی در مورد گفت و شنود 13%، حقوق اعضای جامعه 11 %، خانواده 10%، آداب معاشرت 7% ، وفای به عهد7% و عدالت و ظلم 6 % می باشد. تاکید بیشتر قرآن کریم و امر بر انفاق،اطعام فقرا، حفاظت از اموال یتیم،پرداخت زکات و نهی از کم فروشی،تجاوز به مال یتیم و ربا از نشانه توجه متکلم این کلام الهی به حفظ و تحکیم روابط اجتماعی در جامعه اسلامی می باشد.کلید واژگان: قرآن کریم, اخلاق اجتماعی, تحلیل محتوا}Holy Quran is the only plan of life.Guaranteeing prosperity and happiness for each person.In this statute, set by the wise God,His great needs and needs for achieving happiness and happiness have been raised.Islam, with all the enthusiasm of scientific and industrial progress and material life,Along with Allah, piety, truth and righteousness, ethics and omnipotence, good deeds are first and foremost In fact, one of the features of the Holy Qur'an is its appearance and its backwardness. Which extends to several inner layers, is an appropriate and scientific research method for the discovery of the inner layers of Quranic verses, the analysis of quality content of the Word .In light of the extensive research carried out in the field of Qur'anic sciences.Qur'anic commentators and scholars often categorize the Qur'anic verses in three divine, individual and social axes.Accordingly, for the purpose of this research, the third axis, the social ethics verses, was selected and content content tables were created based on the content analysis technique and on the basis of unit verses, quantitatively and qualitatively. Then the categories and subcategories of each verse were extracted along with the frequency of the verses and the literal and literal keywords. The scope of the research is 427 verses of the verses of social ethics, which after dividing it from the divine ethic verses with 521 verses and individual morals with 345 content analysis ayas. The research tool in the verbal meanings of the Holy Qur'an was translated by Professor Mohammad Mehdi Fouladvand and in the qualitative section of the translated al-Mizan Was used. The results of the research showed that the verses of social ethics have 10 categories and 89 sub categories. The category of Islamic values on property is 18%, the moral values of dialogue are 13%, members' rights are 11%, 10%, 7%, 7% and 6% justice and oppression. Most of the Holy Qur'an is dedicated to the donation, the provision of food for the poor, the protection of orphans, the payment of zakat and the prohibition of the sale of goods, the rape of orphans and rabbits as a sign of the attention of the theologian of this divine word to the preservation and consolidation of social relations in the Islamic society.Keywords: Quran, social ethics, content analysis}
-
در این پژوهش، سعی شده است، دیدگاه های رایج ناظر به قلمرو دین در حوزه اخلاق با تمرکز بر اخلاق اجتماعی مورد تبیین و بررسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه های مطرح شده در باره دین و اخلاق برای دست یافتن به دیدگاه صحیح در باره قلمرو دین در حوزه اخلاق اجتماعی، با توجه به اهمیت دینو اخلاق اجتماعی در زندگی انسان وسعادت اجتماعی او است. بدین منظور، ابتدا به تعریف دین، اخلاق و اخلاق اجتماعی و سپس به بررسی معرفی دیدگاه ها و رویکردهای مختلف در باره رابطه دین و اخلاق و قلمرو دین در حوزه اخلاق پرداخته است. با بررسی دیدگاه ها در این باره، روشن می گردد که دین و اخلاق در اصول کلی مستقل از یکدیگرند و عقل بشر توانایی درک کلی مفاهیم اخلاقی را دارد، امابه لحاظ معرفت شناختی، مفاهیم و گزاره های دینی و اخلاقی، از جهت محتوا، متعلق، آثار و آنچه بدان ناظر هستند، اتحاد دارند و اخلاق جزیی از دین به شمار می آید. افزون برآن، اخلاق و دین، در جهات بسیاری، با هم تعامل دارند و به یکدیگر وابسته هستند؛ اخلاق برای شناخت مصادیق و ضمانت اجرایی آنها نیازمند به دین است و دین نیز در خداشناسی، پذیرش و تبلیغ دین به اخلاق وابسته است. دین اسلام، تاکید فراوانی به ارزش های اخلاقی دارد، به طوری که بسیاری از احکام و آموزه های متون دینی به ارزش های اخلاقی، به ویژه اخلاق اجتماعی اختصاص یافته است. بنابراین، قلمرو دین در حوزه اخلاق اجتماعی بسیار گسترده است.
کلید واژگان: دین, قلمرو دین, اخلاق, اخلاق اجتماعی} -
گزاره های اخلاقی قرآن را می توان در قالب قضایا و جملاتی ارائه کرد که از موضوع و محمول تشکیل یافته اند. موضوع این گزاره ها، شامل ابعاد پنج گانه وجودی انسان، یعنی بعد معرفتی، عاطفی، ارادی، رفتاری و منش انسان است که هریک از این ابعاد، می توانند روابط چهارگانه ای را با خدا، خلق، خود و خلقت داشته باشند. محمول این گزاره ها نیز یکی از مفاهیم و احکام هفت گانه اخلاقی «خوب» و «بد»، «باید» و «نباید»، «درست » و «نادرست »، «وظیفه یا مسئولیت»، است. در قرآن، برای این ابعاد پنج گانه و روابط چهارگانه، احکامی اخلاقی به شکل مثبت و منفی و با استفاده از یکی از مفاهیم هفت گانه اخلاقی ارائه شده است که با ترکیب آنها، می توان گزاره های اخلاقی قرآن را در شکلی نظام مند سامان داد. در این پژوهش با توجه به کمبود پژوهش های قرآنی در زمینه نظام مندسازی گزاره های اخلاقی، کوشش شده است به روش توصیفی تحلیلی، نخست این گزاره ها، معرفی شوند و سپس، چگونگی نظام مندسازی آنها توضیح داده شود. برآیند این نظام مندسازی، ارائه مدلی جدید و چهل وجهی از گزاره های اخلاقی است که مجموعه ای از نظام های خرد و کلان را شامل می شود.کلید واژگان: نظام اخلاقی قرآن, گزاره های اخلاقی, ابعاد وجودی انسان, مفاهیم اخلاقی, اخلاق بندگی, اخلاق فردی, اخلاق اجتماعی, اخلاق درباره جهان پیرامون}Quranic teachings of ethics may be given in propositions composed of subject and predicate. Subjects of the propositions include human five existential aspects of knowledge, motivation, will, deed and personality each may be regarded as one of the four relationship with God, creature, self and creation. Predicates of these propositions may be regarded as one of the seven ethical rules of good, bad, ought to be, ought not to be, right and wrong, duty and responsibility. The holy Quran has regarded positive and negative ethical rules about the five aspect and four relations and composing them with the seven moral concepts Quranic propositions may be systematized. In the paper, it has been intended to introduce ethical propositions in the Quran at first and then give a model for systematizing them. In this way, a forty modes new model of ethical propositions is given that include all ethical macro and micro systems.Keywords: Quranic Ethical System, Ethical Systems, Human Existential Aspects, Ethical Concepts, Servitude ethics, Personal Moral, Social Moral, Etics of the World}
-
زمینههرچند فناوری های نو تسریع در امور را به همراه داشته است اما به صورت خواسته یا ناخواسته جامعه را با چالش های اخلاق اجتماعی روبرو کرده است. با وجود، اذعان سیاست گذاران و برنامه ریزان به این مسائل، هنوز برای واکاوی آن ها اقدام منسجمی صورت نگرفته است . این مقاله درصدد کشف مسائل اخلاق اجتماعی که فناوری ها در ایران با آن روبرو هستند می باشد.نتیجه گیریاین مطالعه شامل سه بخش می باشد. در ابتدا نظریات مسائل اخلاق اجتماعی به صورت عام از طریق مطالعه اسنادی استخراج گردید . از میان آن ها مسائل اخلاق اجتماعی که در حوزه فناوری مطرح می باشد از طریق مصاحبه با خبرگان گزینش شده و سپس مهم ترین مسائل اخلاق اجتماعی حوزه فناوری در ایران از طریق مشخص گردد. یافته های مطالعه نشان داد مهم ترین مسائل عبارتند از آسیبهای اخلاقی و لزوم توجه به جنبه های منفی فناوری ، عدم توجه به توانمندسازی مردم در زمینه فناوری، مشکلات نهادی سازمان های مرتبط با فناوری های جدید، کمبود سیاست گذاری و برنامه ریزی های مناسب برای فناوری مناسب و لزوم تغییر گفتمان غالب اجتماعی به سمت جریان سازی های اجتماعی.کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, فناوری, ساختارهای فرهنگی, مواجهه هوشیارانه}BackgroundAlthough new technologies have been well expedite matters, but whether or not the community has faced the challenges of social morality. Despite acknowledgment by policymakers and planners to these issues, there has not been a concerted effort to explore them yet. This paper seeks to explore the issues of social ethics that technologies are facing.ConclusionThis study consists of three sections. The theories of social ethics issues in general, which were extracted through the study of documents. Among them social ethics issues of technology were chosen by interview with technologists and academics who are involved in the technology and sociology. The conclusion of the study is the most important issues include moral trauma and the need for attention to the negative aspects of technology, lack of attention to the empowerment of people, institutional challenges of organizations related with new technologies, a lack of policy and planning for correct technologies and the need to conversion of the dominant social discourse improve to the majority social movement.Keywords: Social Ethic, Technology, Cultural Structures, Conscious Facing}
-
در این مقاله مفهوم «ایجابیت» Positivity)) و سیر تحول آن نزد هگل طی دوره های ابتدایی فعالیت نظری اش (دوره موسوم به دوره برن 96-1793 و دوره موسوم به دوره فرانکفورت 1800-1797) مورد بررسی قرار گرفته است. تحول مفهوم «ایجابیت» به مثابه حاکمیت نظامی ناقض آزادی اصیل، متضمن گذار هگل از ادبیات صرفا مذهبی در دوره برن به ادبیاتی مشخصا سیاسی در دوره فرانکفورت است. در همین راستا، هگل در دوره فرانکفورت در مقایسه با دوره برن، پیش زمینه اجتماعی وسیع تر و شامل عناصر اقتصادی و سیاسی بیش تری را مورد توجه قرار می دهد.این مقاله درصدد است که با اتکاء بر متن نوشته های هگل، ضمن تبیین مفهوم ایجابیت در هر دو دوره نشان دهد که در نهایت هگل موفق نشده است که طریقی برای رفع ایجابیت در دوره های مزبور ارائه دهد.کلید واژگان: ایجابیت, روشن گری, اخلاق اجتماعی, اخلاق فردی, حقوق خصوصی, دوره برن, دوره فرانکفورت}In this essay the concept "positivity" and its diversion in Hegel's early thought (the Berne Era 1793-96 and the Frankfurt Era 1797-1800) are studied. Diversion of the concept "positivity" as the dominance of a system contradicting genuine freedom, necessitates Hegel's passage from the pure religious literature of Berne Era to the specifically political literature of Frankfurt Era. Accordingly, in comparison to the Berne Era, in the Frankfurt Era Hegel pays attention to a vaster social context which includes much more politico-economical elements. This essay is to explain the concept "positivity" according to Hegel's texts belonging to both eras and to show that Hegel could not find a way to eliminate "positivity" in both eras.Keywords: positivity, enlightenment, morality, ethics, Berne era, Frankfurt era}
-
زمینهتوجه به اخلاق نه تنها با مسائل اعتقادی و باورهای ارزشی و دستورهای دینی مرتبط است، تکلیفی شرعی، و اعتقادی الهی است؛ بر این اساس توجه به این مفهوم در غالب مطالعه به عنوان متغیر مستقل در عرصه نظریه پردازی مخصوصا در موضوعات اجتماعی همانند امنیت از ضرورت و اهمیت خاصی برخوردار است. به همین منظور در این تحقیق به دنبال مطالعه و بررسی نقش اخلاق اجتماعی بر دو مفهوم امنیت اجتماعی و امنیت عمومی هستیم.نتیجه گیریدر خصوص ارتباط اخلاق با امنیت اجتماعی، هم رفتار فضیلت گونه و هم رفتار مشارکت گرایانه اخلاق که در قالب اخلاق شهروندی مطرح می شوند دارای نقش است. در خصوص ارتباط اخلاق با امنیت عمومی، شرم وحیا به عنوان یک مفهوم اخلاقی و احساس گناه به عنوان یک مفهوم مذهبی-اخلاقی در قالب رفتارهای فضیلت گرایانه اخلاقی در کاهش جرم و جنایت و به نوعی ارتقاء سطح امنیت عمومی نقش دارد.کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, اخلاق شهروندی, امنیت اجتماعی, امنیت عمومی}BackgroundAttention to ethic is not only related to belief matters and valued beliefs and religious commands but it is also a divinely belief and canonical duties. Due to attention to this concept in most studies as independent variable in theory formation domain, especially in societal matters such as security, this concept is very important. Therefore, in this research we try to study and review the role of social ethic on two concepts of societal security and public security.ConclusionIn regard to the relation of ethic and societal security it has been shown that ethic plays a role in provision of societal security for both virtuous behavior and participative behavior. regarding the relation of ethic to public security it has been shown that shame and modesty as an ethical concept and guilty feeling as an ethical and religious concept play a role in form of ethical virtuous behaviors in reduction of crime and somehow has a role in public security improvement.Keywords: Social Ethics, Citizenship Ethics, Societal Security, Public Security}
-
رعایت نظم عمومی یکی از امور ضروری برای تحقق یک جامعه مطلوب و بسامان است. اما چگونه و از چه راهی میتوان به این هدف دست یافت؟ آیا باید رسانه ها و مراکز فرهنگی با آموزش اخلاقی افراد جامعه، آنها را به رعایت نظم عمومی برانگیزانند یا باید با وضع قوانین بازدارنده، افراد جامعه را ناگزیر به انجام این کار کرد و یا انجام هر دو کار لازم است. پرسش دیگری که در اینباره مطرح می شود اینست که آیا رعایت نظم عمومی در یک جامعه بخودی خود ارزشمند است و انگیزه فرد از انجام آن، چه احساس تکلیف باشد چه بیم از مجازات، در هر حال نیکو ارزیابی می شود یا ارزشمندی رعایت نظم عمومی تنها در گرو احساس تعهد و وظیفه شناسی اخلاقی است. پرسش سومی که در پی پرسش دوم مطرح می شود اینست که اگر فرد بدلیل ترس از جریمه، نظم را رعایت کرد، آیا میتوان فعل او را نیکو تلقی کرد؟
در این مقاله پس از تحلیل سه پرسش یاد شده، با استفاده از اندیشه های فیلسوفان بزرگی چون افلاطون، ارسطو و کانت، میکوشیم نشان دهیم که ارزشمندی رعایت نظم عمومی از منظر اخلاق فردی در گرو احساس تعهد اخلاقی است و از منظر اخلاق اجتماعی به هر انگیزه یی که باشد، البته با شدت و ضعف، فضیلت تلقی میشود، چراکه افراد جامعه از آن سود میبرند.کلید واژگان: نظم عمومی, اخلاق, قانون, وظیفه شناسی اخلاقی, اخلاق فردی, اخلاق اجتماعی} -
حریم خصوصی به عنوان عرصه تحقق و جلوه گاه بارز اخلاق اجتماعی، از مهمترین مباحث حقوق شهروندی است که از سوی متفکران سیاسی و اجتماعی دارای گرایش به مکاتب فکری مختلف مورد توجه قرار دارد. این حریم، از یکسو به عنوان مرزی برای دخالت شهروندان در امور یکدیگر، و از سوی دیگر به عنوان مرزی برای دخالت کارگزاران حکومتی در امور رعایای تحت حاکمیت، مورد مناقشه و بررسی قرار می گیرد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به این مساله پرداخته، و با بهره گیری از آیات قرآن کریم و روایات معصومینعلیهم السلام، نگاه مکتب اسلام نسبت به جایگاه حریم خصوصی به عنوان مصداق بارزی از اخلاق اجتماعی اسلامی ارائه گردیده است. در این مقاله اثبات شده است که حریم خصوصی امری لازم الرعایه، هم از سوی سایر شهروندان و هم از سوی عمال حکومت بوده، و تنها آنگاه که با مصلحتی اهم تزاحم پیدا کند قابل هتک خواهد بود، و البته هنگامی که اهم بودن مصلحت مزاحم مردد باشد، اصاله الحظر جاری بوده و مانع هتک حریم خصوصی مزاحم خواهد گشت.
کلید واژگان: اخلاق اجتماعی, حریم خصوصی, حکومت اسلامی, فقه سیاسی}Private territory, in manifestation of social ethics, is the foremost important issues in civil right which has been taken into attention by many political and social thinkers who are in different school. This territory is discussed, in one hand, is a border for intervention of citizens in each other’s life affairs, and on the other hand is a border for intervention of authorities in citizens’ affairs. This issue, in this article, is approached by descriptive-analytic method by employing Quran’s verses and narrations of infallibles (peace be upon them). The viewpoint of school of Islam toward private territory is stated as obvious example of Islamic social ethics. In this article it is proven that private territory should be kept from other citizens and government, but can be broken only if faced by more important issue. If there is a doubt in importance of other issues, the private territory can’t be invaded or broken.Keywords: Social ethics, private territory, Islamic government, political jurisprudence}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.