جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "دعاوی تجاری" در نشریات گروه "فقه و حقوق"

فقدان بستر قانونی برای حل وفصل اختلافات تجاری و تمییز آن از قراردادهای مدنی، ایجاد راهکارهایی برای دست یابی به سازوکاری موثر را ضرورت بخشیده است. این پژوهش درصدد برررسی ساختار و اهمیت دادگاه های تجاری با بهره گیری از شاخص های تمییز قراردادهای تجاری از مدنی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است و کوشیده است با واکاوی پژوهش های مرتبط با دادگاه های تجاری و تمییز آن از دادگاه های عمومی حقوقی به فهمی منسجم از این موضوع دست یابد. از آن جایی که یکی از موانع سرمایه‍گذاری خارجی در ایران، نبود اطمینان کافی از سوی تجار به سبب فقدان دادگاه‍های اختصاصی در امر بازرگانی است، بنابراین نقش مهم دادگاه های ویژه در رسیدگی به دعاوی تجاری در اطمینان بخشی نسبت به رسیدگی فنی و بهبود شاخص‍های رسیدگی عادلانه انکارناپذیر است. علی رغم شکل گیری دادگاه های تخصصی تجاری در حقوق فرانسه، انگلیس و آمریکا و تاکید بر ضرورت های حقوقی و اقتصادی آن، هم چنان ایجاد این دادگاه ها و آیین رسیدگی خاص آن یکی از اصلاحات و ضرورت های نظام قضایی ایران است. اهمیت ایجاد این دادگاه ها این است که می تواند به تسریع، کم هزینه شدن و قابل اعتمادتر شدن رسیدگی به دعاوی تجاری که نشات گرفته از ویژگی های ذاتی و منحصربه فرد حقوق تجارت است، کمک نماید.

سرمایه گذاری و تامین مالی دعوی در داوری های تجاری بین المللی توسط اشخاص ثالث یک نهاد نوپا و رو به افزایش است که بر اساس آن شخص ثالث در ازای پرداخت هزینه های داوری، از سود ناشی از رای داوری که احتمالا به نفع طرف مورد حمایت صادر شود، منتفع می گردد. دراصل تامین مالی توسط ثالث در دعاوی داوری جهت حمایت مالی از طرف اختلاف است که به دلایل مالی قادر به طرح دعوا نیستند اما به تدریج این دامنه گسترش یافته و حتی طرف اختلافی که قادر به پرداخت هزینه های داوری نیز می باشد برای فرار از خطرات ناشی از شکست در داوری، تامین مالی توسط ثالث را می پذیرد. اگرچه این نهاد دارای مزایای فراوانی از جمله تحقق عدالت است. اما با چالش هایی نیز مانند تعارض منافع مواجه گردیده که از دید منتقدان دور نمانده است. در این پژوهش ضمن مطالعه مزایا و معایب تامین مالی توسط ثالث به مقایسه رویکرد نظام های حقوقی کامن لا و حقوق نوشته و درنهایت به بررسی و تدقیق در نظام حقوقی ایران پرداخته شده است.

دادگاه های تجاری در زمره مهم ترین دادگاه های اختصاصی قرار دارند. برخی کشورها به اهمیت وجود این دادگاه ها برای رسیدگی تخصصی، دقیق، سریع و کم هزینه به دعاوی تجاری پی برده و آن را در نظام قضایی خویش، در کنار سایر مراجع، گنجانده اند. اما نظام قضایی کشور ما فاقد این دادگاه مهم اختصاصی است و فقدان این محاکم گاه روند رسیدگی به دعاوی مهم و حساس تجاری با خواسته بالا را در عین نیاز به تعیین تکلیف فوری و دقیق، با اطاله دادرسی روبه رو می سازد. تاکنون دکترین حقوقی تحقیق و مطالعه ای جامع و مستقل پیرامون این دادگاه ها و به ویژه ضرورت یا عدم ضرورت تشکیل آنها در ایران انجام نداده است.
ما در این مقاله درپی آن هستیم که با اشاره به ویژگی های حقوق تجارت، تجربه درخشان دادگاه های تجاری در فرانسه و نیز مشکلات ناشی از نبود این محاکم در یک نظام قضایی، ضرورت احیای این دادگاه ها را در ایران توجیه نماییم.

طرفین قرارداد داوری ممکن است به جای انتخاب «قانون» یک کشور، «قواعد حقوقی» را به عنوان قانون حاکم بر دعوای خود برگزینند. انتخاب قواعد حقوقی توسط طرفین، تنها درصورتی ممکن است که قواعد حل تعارض قابل اعمال، چنین اختیاری را به آن ها اعطا نماید. اصل حاکمیت اراده طرفین در انتخاب قواعد حقوقی در برخی از اسناد و قوانین به رسمیت شناخته شده است اما آزادی دیوان داوری در انتخاب این قواعد محدود می باشد. با وجود این، امروزه در پرتو دیدگاه غیرملی کردن داوری، آزادی این دیوان ها در حال گسترش است. در اسناد، دعاوی و قراردادهای بین المللی، قواعد و اصولی رشد و نمو پیدا کرده و در حال توسعه است که تحت عنوان «اصول قراردادهای تجاری بین المللی» شناخته می شود. گفته می شود ایناصول به عنوان قواعد حقوقی متناسب، قابلیت اعمال بر دعاوی تجاری بین المللی توسط دیوان های داوری را دارد. این مدعی یا فرض در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد.