به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "flood spreading" در نشریات گروه "جغرافیا"

تکرار جستجوی کلیدواژه «flood spreading» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • مرضیه موغلی

    آب‌های زیرزمینی تنها منبع آب در بسیاری از مناطق ایران است. این مسئله سبب محدودیت عمده در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور شده است. سیلاب‌های ویرانگر و کمبود آب، ضرورت استراتژی‌های مناسب برای مهار سیل را ضروری می‌نماید. در این رابطه انتخاب مناطق مناسب برای شارژ مجدد مصنوعی و هدایت جریان سیل به سازندهای نفوذپذیر از جمله راهکارهای موثر قلمداد می‌شود. با ترکیب روش‌هایGIS و MCDA، مطالعه حاضر به دنبال مناسبترین مناطق برای عملیات شارژ مجدد مصنوعی آب‌های زیرزمینی در حوضه گربایگان ایران است. به همین منظور، داده‌های مربوط به هشت عامل موثر در محیط GIS فراهم شد و ضمن تعیین مناطق بالقوه مناسب، سایر مناطق برای شارژ مصنوعی حذف شد. پس از بررسی دقیق مناطق مناسب با استفاده از روش‌های PROMETHEEII-SAW و Fuzzy-AHp ، نقشه مناسب بودن زمین برای شارژ مصنوعی آب‌های زیرزمینی ایجاد شد. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که مناسب‌ترین مناطق برای شارژ مجدد مصنوعی آب‌های زیرزمینی در واحدهای زمین‌شناسی QuaternaryQg and Qgsc و برای واحدهای ژیومورفولوژیکی در سنگ‌فرش‌ها و مخروط افکنه‌ها با شیب بیش از 3 درصد است. علاوه بر این، مطابقت قابل توجه بین نقشه تولید شده و مناطق کنترل، دقیقا در مکان‌هایی که پروژه‌های شارژ آب زیرزمینی مصنوعی با موفقیت انجام شده است، مبین شواهد دیگری در مورد کارایی قابل قبول روش یکپارچه PROMETHEEII-SAWدر مقایسه با Fuzzy-AHp در تعیین مکان مناسب مناطق شارژ مصنوعی می‌باشد.

    کلید واژگان: گسترش سیل, مدیریت منابع آب, حوضه گربایگان
    marzieh mogholi *

    Groundwater is the single water resource in many regions of Iran. This is considered to be a major limitation in the social and economic development of the country. Destructive floods and water shortage necessitate suitable strategies against flood control. Selecting suitable areas for artificial recharge and directing the floodwater into permeable formations are amongst the most effective strategies in flood spreading projects. Having combined GIS and MCDA approaches, the present study sought to locate the most suitable areas for artificial groundwater recharge operation in the Garabaygan Basin of Iran. To this end, the data layers relating to the eight effective factors were prepared in GIS environment. This stage was followed by elimination of the exclusionary areas for artificial recharge while determining the potentially suitable ones. Having closely examined the potentially suitable areas using the PROMETHEE II-SAW and Fuzzy-AHP methods, the land suitability map for artificial groundwater recharge was produced. The results of the study showed that most suitable areas for the artificial groundwater recharge are located in Quaternary Qg and Qgsc geologic units and in geomorphological units of pediment and Alluvial fans with slopes not exceeding 3 percent. Furthermore, significant correspondence between the produced map and the control areas, where the artificial groundwater recharge projects were successfully performed, provided further evidence for the acceptable efficiency of the integrated PROMETHEE II-SAW method in comparison with Fuzzy-AHP in locating suitable artificial recharge areas.

    Keywords: Flood Spreading, Water Resource Management, Garabaygan Basin
  • علی رجبی، مجید آجورلو*، مرتضی دهقانی

    هدف این مطالعه، مکان یابی عرصه مناسب برای اجرای پروژه های بذرپاشی و بذرکاری، کپه کاری، کنتور فارو، پیتینگ و پخش سیلاب در مراتع دشت قاین، استان خراسان جنوبی می باشد. وسعت مراتع محدوده مورد مطالعه 7300 هکتار بود که مکان یابی عرصه مناسب برای اجرای پروژه ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. ابتدا، بر اساس مستندات علمی، معیارهای موثر در انتخاب عرصه مناسب برای اجرای هر یک از پروژه های مذکور تعیین شد. سپس، با توجه به معیارهای انتخاب شده، تعداد 80 پرسشنامه به صورت ماتریس زوجی برای هر یک از پروژه ها طراحی گردید. برای تکمیل پرسشنامه، از خبرگان دانشگاهی و کارشناسان خواسته شد که وزن هر معیار را تعیین و در نهایت وزن نهایی (اهمیت نسبی) هر معیار، بر اساس میانگین هندسی تمامی پرسشنامه های تکمیل شده محاسبه شد. درخت سلسله مراتبی با نرخ ناسازگاری مناسب با استفاده از نرم افزار Expert Choice ترسیم گردید. در نهایت، نقشه مکان یابی عملیات مورد نظر با استفاده از نرم افزار ArcGIS و اهمیت نسبی هر معیار تهیه گردید. نتایج نشان داد که مصاحبه شوندگان معتفد بودند که در مکانیابی عرصه مناسب برای عملیات پیتینگ مقدار بارش و شیب منطقه و برای عملیات پخش سیلاب شیب، حجم رواناب و نفوذپذیری خاک اهمیت بیشتر دارند. به علاوه، معیار اقلیم و شیب اهمیت نسبی بیشتری در تعیین عرصه مناسب برای بذر پاشی و بذرکاری؛ بارندگی بیشترین اهمیت نسبی در مکانیابی عرصه برای عملیات کپه کاری و در نهایت در تعیین عرصه مناسب برای عملیات کنتورفارو، شیب و حجم رواناب بیشترین اهمیت نسبی را نشان دادند. براساس نقشه های مکانیابی تولید شده، 628 هکتار از مراتع منطقه برای انجام پخش سیلاب مناسب بودند. به علاوه، وسعت عرصه مناسب برای عملیات کنتور فارور و پیتینگ به ترتیب 103 و 199 هکتار برآورد گردید. وسعت عرصه های مناسب برای اجرای عملیات بذرکاری و کپه کاری هم به ترتیب برابر با 3623 و 2750 هکتار محاسبه شد.

    کلید واژگان: بذرپاشی و بذرکاری, کپه کاری, کنتور فارو, پیتینگ, پخش سیلاب
    Ali Rajabi, Majid Ajorlo *, Morteza Dehghani

    This study aimed to select favorable site using analytic hierarchy process (AHP) for practices including seeding and seed broadcasting, hoeing and seeding, contour furrowing, pitting and flood spreading to restore degraded rangelands Ghayen Plain, Iran. First, major effective criteria in selecting favorable sites for range restoration measures were adopted from the reputable literatures. Then, 80 questionnaires in the form of pair matrix were designed for each restoration measure with regard to the selected criteria. Questionnaires were distributed among lecturers, experts and authorities in local universities and offices. Final score and relative importance of criteria were calculated on the basis of geometric mean of questionnaires. Hierarchical tree structure with appropriate adaptability was generated in Expert Choice software. Results showed that rainfall and slope played an important roles in selecting favorable site for pitting. Soil infiltration rate and runoff volume had the highest relative importance in selecting suitable site for flood spreading project. Furthermore, for seeding and seed broadcasting practices climate and slope showed high relative importance. Rainfall expressed high relative importance in selecting favorable site for hoeing and seeding projects. Finally, slope and runoff volume were the major criteria in selecting site for contour furrowing project. Based on the generated location maps, 628 ha were suitable for flood spreading. In addition, the suitable area for the contour-furrowing and pitting operations was estimated to be 103 and 199 ha, respectively. The area of suitable sites for direct seeding and hoeing and seeding operations was calculated to be 3623 and 2750 ha, respectively.

    Keywords: seeding & seed broadcasting, hoeing & seeding, Pitting, contour-furrow, flood spreading
  • مریم آذرخشی *، مجید ابوطالبی، علی اکبر نظری سامانی، بهرام محمدی گلرنگ
    علاوه بر کمبود بارندگی، وقوع سیلاب های شدید از ویژگی های اقلیمی مناطق خشک و نیمه خشک است. رسوبات موجود در سیلاب ها موجب تغییر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک می شوند. در این تحقیق آثار پخش سیلاب بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی و عمقی کانال های پخش سیلاب کاشمر بررسی شد. از اعماق 50-0 و 100-50 سانتی متری از سطح خاک پنج کانال ابتدایی پخش سیلاب و عرصه ی بالادست آن به عنوان شاهد نمونه برداری شد. درصد شن، ماسه و رس و مقدار EC، pH، بی کربنات، سولفات، کلر، پتاسیم و سدیم در آزمایشگاه تعیین شد. نفوذپذیری خاک با استوانه های دوتایی اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل آماری نمونه ها در قالب طرح بلوک تصادفی - سیستماتیک و مقایسه ی میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد میزان نفوذپذیری در بین کانال ها در سطح احتمال 1% تفاوت معنی دار دارند. به طوری که کانال های 1 و 2 با کمترین نفوذپذیری در یک گروه و کانال های 3، 4، 5 و عرصه ی شاهد با نفوذپذیری زیاد در گروه دیگری قرار گرفتند. درصد شن، سیلت و رس در عمق 50 سانتی متری خاک تفاوت معنی داری در سطح 5% بین کانال های عرصه ی پخش و شاهد نداشتند. مقدار pH در عرصه ی پخش نسبت به عرصه ی شاهد افزایش معنی دار و مقدار EC، بی کربنات، کلر، سولفات و سدیم کاهش معنی دار در سطح 1% داشتند. مقدار پتاسیم خاک در عرصه ی پخش نسبت به شاهد تفاوت معنی داری در سطح 5% نداشت. به طور کلی پخش سیلاب، نفوذپذیری خاک کانال های پخش را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است و بیشترین تغییرات فیزیکی و شیمیایی در خاک سطحی اتفاق افتاده است.
    کلید واژگان: پخش سیلاب, نفوذپذیری, بافت خاک, آزمون دانکن و کاشمر
    Maryam Azarakhshi *, Majid Aboutalebi, Ali Akbar Nazari Samani, Bahram Mohhamadi Golrang
     
    Introduction
    In arid and semi-arid areas, due to the lack of proper management of renewable natural ‎resources, not only the proper utilization of water and soil resources is not done, but also ‎water becomes a natural disaster, and every year, floods cause many human and financial losses. One of the integrated methods of flood control operations is flood spreading. This method improves the status of utilization of water and soil resources, plant cover, and artificial ‎recharge of groundwater. ‎Sediments that are carried with the flood, deposit in flood spreading region and may change the physical and chemical properties of soil over time. The most serious danger which threatens the flood spreading networks and artificial recharge ‎schemes is the reduction of the infiltration of soil due to sedimentation. ‎‎The most important factor affecting the performance of flood spreading systems is the ‎amount of input sediment into the spreading canals, its depositing on the surface and ‎accumulation in the depth of soil, which can change the physical and chemical properties of the soil. In this regard, current research was conducted to investigate the role of input sediments into flood ‎spreading field, determine the penetration depth of sediments and the spatial pattern of ‎physical and chemical changes in soil. ‎
    Materials and Methods
    Kashmar flood spreading station is located in 17 km east of Kashmar, in the longitude of 58° 38' to 58° 40' of the east and latitude of 35° 15' to 35° 39' of the north. This research was conducted in the first Phase of Kashmar flood spreading. ‎ In this research, the first five channels of dewatering were divided into three study networks ‎‎(outset, middle, and end), and the upstream of the spreading flood arena was considered as the control sample. In each grid, three points were selected as repeat tests and soil profiles were drilled with a depth ‎of 1 m. In each soil profile, the soil samples from 0-50 and 50-100 cm depths were provided. At the test site, soil infiltration was determined using double rings. After transferring soil samples to the lab, the soil texture (clay, silt and sand percentages) was determined by the hydrometer method. In the laboratory, the value of the chemical parameters of the soil, including soil acidity (PH), electrical conductivity (EC), bicarbonate (HCO3ˉ), sulfate (SO4-2), chlorine (Cl), potassium (K+), and sodium (Na+) were measured. The effects of flood spreading on the physical and chemical ‎properties of soil in spreading filed were investigated with the factorial experiment in a completely randomized ‎block design. ‎
    Results
    The results of the analysis of variance showed that there was a significant difference between the ‎soil infiltration in channels 1 to 5 and the control arena at the probability level of 1%. However, there was no significant difference (p=%5) in soil infiltration in the start, middle, ‎and end sections of the channels. ‎ In channels 1 to 5 and in the control arena, there was no significant difference (p=%5) in the amount of sand, silt, and clay. Flood spreading increased the amount of the clay in the depths of the channels compared to the control area. The Analysis of the variance showed all chemical properties of the soil. Except potassium, there was a significant difference (p=%1) between the dewatering channel and the control field. ‎The amount of the variables did not change in the second depth compared to the control arena. The interaction ‎effect between the depth and channel was not significant at 5% probability level. ‎ Thus, flood spreading did not change the chemical characteristics of soil in depth.
    Discussion and
    Conclusion
    The rate of the soil infiltration in spreading channel reduced 4.3 times of soil infiltration in the control arena. The least infiltration was observed in channels 1 and 2 due to the proximity of these channels to the source of flood and deposition of more suspended load on the surface‎ of the soil. Because the suspended load of floods increased the clay particles and reduced the macro porosity, it decreased the soil infiltration. Flood spreading caused an increase of 1.5% in the soil acidity of the channels compared to the ‎control arena. ‎ A 30% reduction in electrical conductivity was observed in the first two and third channels, compared to the control arena‎. The amount of HCO3-, Cl-, SO4-2, and Na+ reduced in the first, second, and third channels but increased in the fourth and fifth channels. The amount of potassium in all channels decreased compared to the control samples but this decrease ‎was not significant‎. In general, flood spreading in Kashmar site caused the diminution of soil infiltration, which had a negative effect on flood spreading system. Therefore, it is recommended that water spreading channels are plowed every year to increase soil ‎permeability. ‎
    Keywords: Flood spreading, Infiltration, Soil texture, Duncan test, Kashmar
  • امیر صفاری*، مریم جان احمدی، منیره رعیتی شوازی

    امروزه تخلیه آب های زیرزمینی و عدم جایگزین شدن این منابع یکی از بزرگ ترین مشکلاتی است که جوامع بشری با آن روبرو هستند. در دشت بوشکان استفاده گسترده از زمین های کشاورزی باعث افت سطح آب زیرزمینی شده است. یکی از راه کارهای مناسب برای کاهش این بحران، تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی است. بدین منظور مهم ترین قدم در طرح پخش سیلاب، مکان یابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره های آب زیرزمینی است. در این تحقیق نیز از تلفیق روش های AHP و فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS)) و از 8 پارامتر شیب، ضخامت آبرفت، هدایت الکتریکی، زمین شناسی، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، قابلیت انتقال و ارتفاع استفاده شده است. لایه های مذکور در ابتدا فازی شدند و سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert Choice ارزش گذاری شده و سپس ارزش های به دست آمده در محیط ARC GIS 10/2 با استفاده ازRaster calculator در لایه های فازی شده ضرب و با دستور Fuzzy overlay لایه ها تلفیق و نقشه های نهایی تهیه شدند، نتایج حاصله نشان می دهد که گامای 9/0 بهترین همپوشانی را دارد و در نهایت گامای بهینه به پنج طبقه کاملا مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و کاملا نامناسب در سطح دشت مشخص شد. که 11/7 درصد از محدوده مورد مطالعه در کلاس کاملا نامناسب و 1/11درصد از محدوده در کلاس کاملا مناسب قرار می گیرد. در قسمت جنوب غربی دشت، مراتع کم تراکم مکان های کاملا مناسب جهت پخش سیلاب می باشند.

    کلید واژگان: مکان یابی, پخش سیلاب, تغذیه مصنوعی, Fuzzy, AHP, دشت بوشکان
    Amir Saffari *, Mariyam Jan Ahmadi, Monireh Raeati Shavazi

    Nowadays, one of the main problems that the societies encounter is discharging of the ground waters and the lack of suitable substitution for that. In Bushkan Plain vast use of agricultural lands has caused a drop in groundwater level. One of the suitable solutions to reduce this crisis is artificial feeding of groundwaters. To this end, the most important step in the floodwater spreading plan is suitable zonation for water spreading and forcing the water to penetrate into underground water tables. In this study, a hybrid AHP-Fuzzy method in Geographic Information Systems (GIS) and 8 parameters of the slope, alluvium thickness, electrical conductivity, geology, land use, drainage density, conductivity and altitude are used. First, these layers were converted to Fuzzy and then were evaluated using Analytical Hierarchy Process (AHP) and Expert Choice software. The values achieved in ARC GIS 10/2 on fuzzy layer were multiplied to Fuzzified layers by using Raster calculator and were combined with Fuzzy overlay command and the final maps were then prepared. The results show that gamma value of 0/9 has the best overlapping and eventually, the optimal gamma was found on 5 classes as high improper, improper, average, proper and high proper in the plain. 7/11 percent of the study area was calculated within high improper class, and 11/1 percent of the study area belonged to the high proper class. The southwestern parts of the plain, where pasturage density is low, are the best areas for flood spreading.

    Keywords: Site selection, Flood spreading, Artificial feeding, Fuzzy, AHP, Bushkan Plain
  • مسعود بهشتی راد
    بخش عمده کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده است که از جمله ویژگی های آن بی نظمی های بارش و توزیع نامناسب زمانی و مکانی آن، سیل، خشکسالی، فرسایش خاک و بیابان زایی است. بنابراین با این وضعیت کمبود آب علاوه بر تاثیر بر اراضی کشاورزی تاثیر زیادی بر منابع طبیعی دارد. امروزه در اکثر نقاط جهان جهت تامین آب، بهبود حاصل خیزی خاک، جلوگیری از فرسایش و سیل علاوه بر آبخیزداری اقدام به تغذیه مصنوعی، پخش سیلاب و آبخوانداری می شود که تاثیرهای مثبت آن همواره مورد تایید قرار گرفته است. در این پژوهش آثار اجرای پخش سیلاب بر برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک مانند میزان مواد آلی، ازت، پتاسیم، فسفر، درصد رس، سیلت، شن، اسیدیته و هدایت الکتریکی انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که مقادیر ازت، فسفر، پتاسیم، ماده آلی و رس در منطقه پخش سیلاب افزایش معنی داری داشته است و مقادیر اسیدیته، شوری، سیلت و شن تغییری نداشته است. پخش سیلاب سبب حاصلخیزی خاک شده است. بنابرین ادامه اجرای اینگونه طرح ها مورد تاکید قرار می گیرد.
    کلید واژگان: پخش سیلاب, ویژگیهای خاک, هدایت الکتریکی, اسیدیته, ازت
    Masoud Beheshtirad*
    Most part of Iran is situated in arid and semi-arid areas. Among features are irregularity in precipitation and improper distribution in terms of time, flood and drought, soil erosion and desertification. Therefore, under such circumstances, the shortage of water along with its effect of farm lands has considerable effect on natural resources. Nowadays in most part of the world, in order to supply water, improve of soil fertility, prevent erosion and flood in additional to watershed artificial flood, flood spreading and aquifer management is utilized and its positive effects are always emphasized. In this study the effects of implemented flood spreading on some physical and chemical properties such as amount of organic mutter, Nitrogen, Phosphor, Potassium, clay, silt, sand, PH and EC comparing with the areas without flood spreading have been studied using T test. Results shows that amount of organic mutter, Nitrogen, Phosphor, Potassium and clay have been increased. The amount of silt, sand, PH and EC have been not changed. Results prove the positive effect of flood spreading on soil properties in this area. Therefore, maintain the implementations of such plans are emphasized.
    Keywords: Flood spreading, Soil properties, EC, pH, Nitrogen
  • محبوبه آقایی افشار*، مسعود بهشتی راد
    از جمله راه های جلوگیری از خسارت ناشی از سیل به ویژه هدررفت آب و خاک در حوزه های آبخیز مناطق خشک و نیمه خشک اجرای پخش سیلاب در مناطق دشتی پایین دست حوزه است. انباشت رسوبات حمل شده توسط سیلاب از مناطق بالا دست حوزه آبخیز به مناطقی که سیستم پخش سیلاب انجام شده، منجر به تغییراتی در حاصلخیزی خاک و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک این مناطق می شود. جهت اندازه گیری تغییرات خاک در ایستگاه پخش سیلاب هشتبندی میناب استان هرمزگان، اقدام به حفر 12 پروفیل خاک در هر دو منطقه سیل گرفته و منطقه شاهد و نمونه گیری از عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتری گردید. در نمونه های گرفته شده خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که در مناطق تحت اجرای پخش سیلاب میانگین درصد کربن آلی، ازت کل، میزان پتاسیم و فسفر، هدایت الکتریکی و نیز درصد رس نسبت به منطقه شاهد افزایش معنی دار و درصد ماسه، واکنش گل اشباع (pH) و درصد اشباع (SP) کاهش معنی داری یافت. از طرفی میزان سیلت در مناطق پخش سیلاب به طور غیرمعنی داری نسبت به مناطق شاهد کاهش یافت. از این رو می توان بیان نمود که اجرای سیستم پخش سیلاب در منطقه تحت تاثیر، به مرور زمان سبب تغییر بافت خاک و اثرگذاری مثبت بر حاصلخیزی خاک شده است. افزایش میزان عناصر پرمصرف نظیر ازت، فسفر و پتاسیم و همچنین کاهش واکنش گل اشباع یک تغییر مثبت در جهت افزایش حاصلخیزی خاک محسوب می شود هرچند افزایش هدایت الکتریکی ممکن است کشت برخی محصولات حساس را محدود سازد.
    کلید واژگان: پخش سیلاب, خصوصیات فیزیکوشیمیایی, هشتبندی میناب, خشک و نیمه خشک
    Mahboobeh Aghaei Afshar*, Masood Beheshti Rad
    Flood spreading is among preventing method from damage of deluge, especially perishing of water and soil in latrine basins of arid and semiarid regions. Accumulation of sediments on the flood spreads regions lead to changes in soil fertility, revival and support of plant covering and controlling of desertification and change in physicochemical properties of soil in these regions. In order to measure of soil changes in the station of flood spreading Hashtbandi, Minab, Hormozgan, were dipped 12 cavities in two regions: flooded and control. Sampling was done from 0-30 cm and 30-60 cm depth. Physicochemical properties were evaluated in the samples. The obtained results indicated that the average of organic carbon, total nitrogen, amount of potassium and phosphorous, EC as well as sand percent significantly increased in the flood spreading region than control region and clay percent, pH and saturating percent (SP) decreased in the flood spearing region than control region. Beside, silt amount non-significantly decreased in the flood spreading region than control region. Generally, can be said flood spreading system changes the soil texture during the time and has positive effect on soil fertility. Increasing amount of macro elements such as N, P and k as well as reduction of pH are positive effects for enhancing soil fertility, although increasing EC may be limited planting of some sensitive crops.
    Keywords: Flood spreading, physic, chemical properties, Hashtbandi Minab, Arid, semi, arid
  • حسن علی فرجی سبکبار، سیروس حسن پور *، آرش ملکیان، هایده کیانی آلرد

    مهم ترین و اولین قدم در انجام پروژه طرح پخش سیلاب مکان یابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره های زیرزمینی است. از این جهت استفاده از سامانه های اطلاعات مکانی (GIS)، برای تعیین مناطق مستعد پخش سیلاب بدون استفاده سامانه تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) [1]مقدور نمی باشد. امروزه در کنار سیستم های اطلاعات جغرافیایی، سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره به طور گسترده ای برای حل مسائل فضایی به کار گرفته می شوند. در این تحقیق از چهار مدل به شرح زیرLogic Boolean، Multi Class Maps، Binary Evidence، AHP در جهت انتخاب مکان های بهینه پخش سیلاب با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) سعی شده و سپس به مقایسه مدل ها پرداخته شده است. در این تحقیق ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی 9 پارامتر محیطی موثر انتخاب و سپس از پارامترهای مذکور، لایه های اطلاعاتی در محیط (GIS) با استفاده از نرم افزارهای9.3 Arc GIS تهیه و کلاسه بندی گردید. آنگاه با وزن دهی کارشناسان مجرب، وزن های به دست آمده برای هر عامل و امتیازهای که به خود اختصاص دادند، هریک از نقشه های نهایی به 5 کلاس کاملا مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب، کاملا نامناسب براساس مدل ها در سطح حوضه تهیه گردید. سپس از روی نقشه های به دست آمده مدل ها با هم مقایسه گردیدند. همچنین بررسی دقت مدل ها نشان داده است که دقت مدل AHP بیش از Multi–Class Maps و مدلBinary-Evidence- است و دقت مدل Binary Evidence و Multi–Class Maps بیشتر از مدل Bool، در تشخیص و کلاسه بندی مکان یابی عرصه های مناسب پخش سیلاب در منطقه می باشد.

    کلید واژگان: مکان یابی, پخش سیلاب, مدل های مفهومی, فرایند سلسله مراتبی (AHP), (GIS), حوضه آبخیز گربایگان
    Hasan Ali Faraji Sabokbar, Siroos Hasanpour, Arash Malkian, Haydeh Kiani Alrod

    The selection of suitable location for implementing of flood spreading project and artificial recharge of aquifers is an important step. To assess this purpose، the Geographic Information System (GIS) conceptual models and decision making systems were used. Regarding different mentioned criteria، it is not possible to use GIS without appropriate Multi-Criteria Decision Making (MCDM) technique. The main aim for this research is to access the suitable location for flood spreading by using the most efficient criteria and classify them into several groups. Consequently، major factors such as slope، geology، geomorphology، hydrology، infiltration rate، cover and environmental impacts of the projects should be considered in the process of selecting appropriate site for artificial recharge through flood spreading. Also evaluating accuracy and application of conceptual models such as Logic Boolean، Multi classmaps، Binary Evidence، the Analytic Hierarchy Process (AHP) have been noticed. In this research، nine physical and environmental efficient variables essential for locating of flood spreading are used. The results indicate GIS-based data combination for ranking suitablelocation of flood spreading by itself، though it is not reliable enough. Also evaluating accuracy of models shows that accuracy of Binary Evidence model for identifying and ranking suitable location of flood spreading is more than that of Boolan model and the Multi class maps model can give better insights to create more realistic output scenarios The most important step in flood spreading process is to define optimal site. The Analytic Hierarchy Process (AHP) is an approach that is suitable for dealing with complex systems related to making a choice from among several alternatives and which provides a comparison of the considered options. In the present research relationship between GIS and Multi-Criteria Decision Making analysis has been investigated in order to find optimal site for flood spreading. The research emphasized the capability of resultant map to be used in site selection for flood spreading.

    Keywords: Geographic Information System, Conceptual models, Flood spreading, The Garbaigan segment, AHP
  • یعقوب یزدانی مقدم، علی اکبر نظری سامانی، هدی قاسمیه، سیدجواد ساداتی نژاد*

    مهار سیلاب و استفاده بهینه از آن و تغذیه مصنوعی آبخوان ها از مهم ترین اهداف مورد نظر در سامانه های پخش سیلاب در مناطق خشک و نیمه خشک است. هدف از انجام این مطالعه نیز انتخاب بهترین مکان های پخش سیلاب در دشت کاشان با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره و روش تحلیل سلسله مراتبی است. برای انجام این مطالعه ابتدا این 8 پارامتر به منظور مکان یابی عرضه های مناسب پخش سیلاب انتخاب شدند: شیب زمین، کاربری اراضی، حجم رواناب، واحدهای کواترنر، ضخامت ناحیه غیراشباع آبرفت، ضریب نفوذپذیری، ضریب ذخیره و کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی. سپس با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه های مربوط به هر کدام از پارامترها تهیه شدند. در مرحله بعد، با استفاده از روش AHP، اهمیت عوامل مختلف در مکان یابی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی وزن نسبی معیارها نشان داد که فاکتور حجم رواناب با دارا بودن وزنی معادل 37 درصد مهم ترین عامل به شمار می آید. پارامترهایی چون واحدهای کواترنر، شیب، ضخامت غیراشباع لایه آبخوان، نفوذپذیری، ضریب ذخیره، کیفیت آب و کاربری اراضی به ترتیب با وزن های نسبی 23/0، 16/0.، 094/0، 061/0، 039/0، 025/0، 018/0 اولویت های دوم تا هشتم را دارند. سرانجام نیز با توجه به نقشه پهنه بندی نهایی پخش سیلاب، سه اولویت برای مکان های آن در دشت کاشان تعیین شد. نتایج حاصل از بررسی آنالیز حساسیت با استفاده از روش های عملکرد و دینامیک نشان داد که در دامنه (10-) تا (10+) درصد تغییرپذیری در وزن معیارها، تغییرات چندان محسوسی در اولویت معیارها و زیرمعیارها رخ نداده است و حساسیت پذیری ها زیاد نیست. به بیان دیگر، با تغییرپذیری مذکور می توان گفت که تغییرپذیری در اولویت مکان های نهایی رخ نداده است، این یافته حاکی از اهمیت معیار رواناب با توجه به دامنه ذکر شده، در مقایسه با دیگر معیارها در انتخاب مکان های مناسب پخش سیلاب در دشت کاشان است؛ و بعد از آن معیارهای واحدهای کواترنر و شیب نقش تعیین کننده ای در این زمینه دارند.

    کلید واژگان: پخش سیلاب, GIS, AHP, دشت کاشان, تحلیل حساسیت
    Yazdani Moghadam Y., Sadati Nejad S.J., Nazari Samani A.A., Ghasemieh H

    Flood control and optimal use of it, and artificial recharge of aquifers are among the most important issues, and usage of water spreading in arid and semi-arid regions is considered. The aim of this study is selecting the most appropriate location for water spreading in Kashan, using multi-criteria decision making techniques and hierarchical analysis process. In this plain the parameters such as slope, land use, runoff volume, quaternary units, thickness of Vadose zone, permeability coefficient, storage coefficient and chemical quality of groundwater have been selected in order to determine suitable areas for flood spreading. Then Using GIS, a map prepared has been for each parameter. In next step, by AHP method, the importance of various factors in the location has been evaluated. Results of the weight of evaluation criteria indicated that the factor of runoff volume with a weight equal to 37% was the most important factor; and then in sequence: Quaternary units, slope, Thickness of Vadose of aquifer layer, permeability coefficient, storage coefficient, water quality and landuse, respectively with relative weights of 0.23, 0.16, 0.094, 0.061, 0.039, 0.025 and 0.018. Finally According to zoning map of flood spreading, three priorities for flood spreading area were determined in Kashan plain. The results of the sensitivity analysis showed that using performance and dynamic range between minus 10 to 10 percent of the variation in weight criteria Change significantly in the priorities of the criteria and sub-criteria has not happened and is not a lot of sensitivity. In other words, variability is not so important in this required. These findings indicated that the runoff criterion care now according to the mentioned ranges of others in selecting a suitable location. Furthermore, Quaternary units and slope suitable places are among decisive ones.

    Keywords: Flood spreading, AHP, GIS, Kashan plain, Sensitivity analysis
  • Zehtabian Gh, Rahimzadeh Gh *
    Soil properties can influence flood quality and have an important role on them success of flood spreading systems, because developing of flood spreading schemes in the unsuitable area form viewpoint of the soil and flood qualities may lead to desertification of such aria. Acceptance of the fact that flood spreading cause changes in soil characteristics. These changes can contain wide ranges of soil characteristics such as sand, silt, clay, gravel, and saturation percentage, TNV, Ca, Mg, Na, Infiltration, SAR and ESP. Therefore this investigation was conducted for detection of infiltration and influenced soil physical and chemical in flood spreading area of Mousian plain in southern Ilam. Sampling was based on systematic-randomized method from depths of 0-25cm; 25-50cm and 50-75cm in control, first, second and third bonds. Data analysis of variance was done. Mean comparison was based on Duncan’s Multiple Test. Results indicated that silt, clay, Ca, Na, saturation percentage and SAR in flood spreading area compared to control increased and infiltration, sand and gravel decreased. Soil texture in surface depth of control site was loamy sand and in flood spreading site was converted to sandy loam. Also, results indicated that bulk density in flood spreading site compared with control decreased. So, concluded that by entrance of flood, soil physical characteristics were changed.
    Keywords: Flood spreading, infiltration, Mousian region, Ilam state
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال