جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « سریم » در نشریات گروه « زمین شناسی »
تکرار جستجوی کلیدواژه «سریم» در نشریات گروه «علوم پایه»-
نشریه پترولوژی، پیاپی 46 (تابستان 1400)، صص 95 -124
ذخیره های مس پورفیری به طور شاخص اکسیدان هستند. فوگاسیته اکسیژن (fO2) یک فاکتور کلیدی کنترل کننده برای پیدایش ذخیره های مس پورفیری است. برپایه مقدار عنصرهای فرعی در کانی زیرکن، مقدار Ce4+/Ce3+ زیرکن های ماگمایی کرتاسه (1/65-9/65 میلیون سال پیش) مربوط به توده های آذرین درونی کانه دار اندیس مس پورفیری گزو در بلوک طبس و فوگاسیته اکسیژن ماگمای مادر آن برآورد شد. مقدار Ce4+/Ce3+ در زیرکن های توده گزو متوسط تا کم (بازه 10 تا 385 با میانگین 110) است که نشان دهنده ذخیره ای کوچک است. با توجه به مقدار فوگاسیته اکسیژن کم ماگمای گزو (میانگین ∆FMQ ~ 1+)، هنگام تبلور زیرکن های ماگمایی، ماگما حالت فوق اکسیدان (بالای بافر هماتیت-مگنتیت (HM) و 4~ΔFMQ +) نشان نمی دهد که این ویژگی برای رخداد کانی سازی پورفیری مطلوب نیست. این حالت با شواهدی مانند پیدایش ماگما از ذوب پریدوتیت گوشته سنگ کره ای متاسوماتیسم شده با دخالت کم صفحه فرورانش و کانی شناسی ذخیره (نبود هم رشدی هماتیت-مگنتیت و انیدریت) تایید می شود. فرایند آغشتگی هنگام بالاآمدن و جایگزینی، اثر کاهشی بر فوگاسیته اکسیژن توده های جایگزین شده گزو داشته است.
کلید واژگان: سریم, زیرکن, فوگاسیته اکسیژن, توده های آذرین درونی کانه دار, ماگمای اکسیدان, مس پورفیری گزو}Petrology, Volume:12 Issue: 46, 2022, PP 95 -124Porphyry Cu deposits are typically oxidized. Oxygen fugacity (fO2) is a key factor, which controls the formation of porphyry Cu deposits. Trace element compositions of Cretaceous magmatic zircon grains (65.9-65.1 Ma) were determined from ore-bearing intrusive rocks of Gazu porphyry Cu deposit in the Tabas block. Then Ce4 +/Ce3+ of zircons were calculated, and estimated the oxygen fugacity of their parental magmas. The values of Ce4 +/Ce3+ in Gazu magmatic zircons are medium to low (range from 10 to 385 with an average of 110) which indicate a small deposit. The low oxygen fugacity values (average ∆FMQ ~ +1) of Gazu magma indicate that during the crystallization of magmatic zircons, the magma did not show high oxidized state (above hematite-magnetite buffer (HM) and ~ ΔFMQ + 4), which is not favorable for porphyry mineralization. This is confirmed by evidence such as magma generation due to metasomatized lithospheric mantle peridotite melting with low involving of the slab and mineralogy of deposit (lack of hematite-magnetite intergrowth and anhydrite). The contamination process during the ascent and emplacement had a decreasing effect on the oxygen fugacity of the Gazu emplaced bodies.
Keywords: Cerium, Zircon, Oxygen Fugacity, Ore-bearing intrusive rocks, Oxidized magma, Gazu Porphyry Cu} -
منطقه مورد مطالعه در آنومالی پنج ساغند، در پهنه ساختاری ایران مرکزی و در کمربند فلززایی بافق- رباط پشت بادام قرار دارد. کانی سازی اورانیم، توریم و عناصر خاکی کمیاب در منطقه ساغند، به طور چیره از نوع گرمابی و متاسوماتیسم وابسته به توده های نفوذی منطقه (گرانیت موجود در شمال آنومالی پنج) است. تمرکز اورانیم نوع گرمابی، از سامانه شکستگی های ژرف پیروی می کند و در حواشی عدسی ها و توده های مگنتیت به جا گذاشته شده است. علت آن، ایجاد محیط های ژئوشیمیایی مناسب است و پدیده متاسوماتیسم آلکالن و همراهی توریم و اورانیم با عناصر خاکی کمیاب یکی از آشکارترین ویژگی های این چرخه فلززایی در ایران مرکزی و منطقه مورد مطالعه است. در منطقه ساغند و به ویژه محدوده مورد مطالعه، سریم و ایتریم همبستگی مثبت زیادی با کانی سازی عناصر پرتوزا (اورانیم و توریم) نشان می دهند. به خاطر رابطه ژنتیکی این عناصر (سریم و ایتریم)، با کمک روش آمار کلاسیک و با استفاده از محاسبه متغیرهای آماری روی داده های لیتوژئوشیمیایی برداشت شده در منطقه، جدایش جوامع بی هنجار صورت پذیرفت، سپس نمودار های ستونی پراکندگی فراوانی آن رسم و متغیرهای آماری عناصر محاسبه و در پایان جدایش جوامع بی هنجار صورت گرفت. نتایج حاصل از همبستگی مثبت و بالای توریم و اورانیم با عناصر سریم و ایتریم در منطقه نشان می دهد که فازهای کانی سازی این عناصر یکسان است و از یک سازوکار پیروی می کند. با تلفیق نقشه های ژئوشیمیایی با زمین شناسی مشخص شدکه کانی سازی عناصر پرتوزا در منطقه از نوع متاسوماتیت است که سنگ های اولیه منطقه، شامل واحدهای سنگی آذرآواری، دیابازها، داسیت پورفیری و گابرو را تحت تاثیر متاسوماتیسم قرار داده و انواع سنگ های اصلی منطقه آمفیبول متاسوماتیت، آمفیبول – آلبیت متاسوماتیت، آلبیت متاسوماتیت، آمفیبول- کوارتز- فلدسپار متاسوماتیت، آمفیبول- فلدسپار- اپیدوت متاسوماتیت و آمفیبول- بیوتیت- ارتوز- تالک- کلریت- اپیدوت متاسوماتیت را در منطقه به وجود آورده است. بی هنجاری به دست آمده برای اورانیم، با روش آمار کلاسیک، در باختر متمایل به جنوب باختری، مرکز و جنوب نقشه مشخص شد. این روش برای بی هنجاری توریم، نواحی باختر متمایل به جنوب باختری، مرکز و جنوب نقشه- که بخش مرکزی توریم بیشتری نسبت به اورانیم دارد- را آشکار کرد و برای بی هنجاری سریم و ایتریم نیز همان مناطق بی هنجار بالا را نشان داد، با این تفاوت که مقدار ایتریم نسبت به عناصر دیگر در مرکز، بی هنجاری بیشتری را نشان می دهد.
کلید واژگان: عناصر پرتوزا, لیتوژئوشیمیایی, سریم, ایتریم, آنومالی پنج, ساغند, ایران مرکزی}The studied area in the Saghand fifth anomaly is located in the Bafgh-Posht-e-Badam metalogeny belt in the Central Iran zone. Uranium, Thorium and Rare Earth Elements mineralization are hydrothermal and metasomatism type related to area intrusion bodies (Granite and Gabbro available in the north of study area). Uranium of hydrothermal type followed by deep fracture systems and concentrated around the magnetite bodies. The reasons are geochemical environment and alkaline metasomatism of Uranium - Thorium and Rare Earth Elements produced under an important metalogeny cycle in the Central Iran and studied area. The tudied area in special case, Cerium and Yttrium show positive correlation with mineralization of radioactive materials (Uranium – Thorium). Considering the genetic relationship between these elements (Cerium and Yttrium), popular separation of anomalous elements carried out by using classical statistical methods for lithogeochemical data and calculated statistical parameters. Then, the frequency distribution histograms along the calculation were plotted and consequently, the separation of anomalous element populations carried out. High positive correlation among the radioactive elements (U & Th) and Rare Earth Elements such as Cerium and Yttrium indicated that their mineralization phase generated from the same origin. Compilation of¬ geochemical and geological rock unit maps designated that the radioactive ore mineralization was controlled by metasomatism, which produced different types of albite metasomatite, amphibole metasomatite, and albite-amphibole metasomatite from the rocks of pyroclastics, diabase, dacite and gabbro in the area. Uranium and Thorium anomalies calculated by classical statistical methods are mostly distributed in the west, southwest, and central part of the area, but in the central part the Th-intensity relatively was stronger than the Uranium. The anomaly trend for Cerium and Yttrium are the same as the Uranium and Thorium, but Yttrium anomaly in the central part is more intensive than the others.Keywords: Radioactive Elements, Lithogeochemical, Serium, Yttrium, Fifth Anomaly, Saghand, Central Iran}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.