جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "کود نیتروژنه" در نشریات گروه "مکانیزاسیون کشاورزی"

به منظور بررسی اثر اصلاح مدیریت مصرف کود نیتروژنه و کاربرد کود مرغی بر عملکرد و غلظت نیترات در محصول سیب زمینی کشت پاییزه در منطقه جیرفت و کهنوج، پژوهشی با سه تیمار در شهرستان جیرفت اجرا شد. تیمار اول شاهد یا عرف زارع بود که از 276 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار استفاده شد. در تیمار دوم از 184 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار (حد بهینه توصیه شده برای محصول منطقه) به علاوه مصرف بهینه سایر عناصر غذایی بر اساس آزمون خاک استفاده شد و در نهایت در تیمار سوم از 140 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار (25 درصد کمتر از حد بهینه) به علاوه مصرف بهینه سایر عناصر غذایی بر اساس آزمون خاک و 10 تن در هکتار کود مرغی استفاده شد. نتایج مرکب نشان داد که تیمار شاهد (عرف زارع) دارای کمترین عملکرد (20 تن در هکتار) و بیشترین غلظت نیترات در غده و برگ (به ترتیب3/293 و 5/639 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک) بود. در حالی که تیمار سه (مصرف 140 کیلوگرم نیتروژن خالص (25 درصد کمتر از حد بهینه) به همراه 10 تن کود مرغی در هکتار همراه با مصرف بهینه سایر عناصر غذایی مورد نیاز) دارای بیشترین عملکرد (77/34 تن در هکتار) بود که نسبت به شاهد 74 درصد افزایش نشان می دهد. همچنین این تیمار دارای غلظت نیترات 174 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک غده سیب زمینی بود که نه تنها ضمن کاهش معنی داری از تیمار شاهد بلکه کمتر از حد استاندارد نیترات برای مصرف کننده (246 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک غده) بود.

طی سال های اخیر، با توسعه روش های تشخیصی آزمایشگاهی، جنبه های مضر مصرف کودهای شیمیایی بیشتر نمایان شده است. مصرف نامتعادل کودهای نیتروژنه از یکسو سبب بر هم خوردن توازن تغذیه ای عناصر غذایی خاک و آلودگی منابع آب و خاک گردیده و از سوی دیگر سلامت محصول تولیدشده را تحت تاثیر قرار می دهد. نیترات به تنهایی سمی نیست اما پس از احیاء شدن تبدیل به نیتریت شده و در نتیجه واکنش با آمین ها و آمیدها، می تواند تولید ترکیبات خطرناک نظیر نیتروزآمین و نیتروزآمید نماید که از ترکیبات سرطان زا در بدن جانوران به حساب می آیند. حد بحرانی تجمع نیترات متناسب با میزان مصرف سرانه 45 کیلوگرمی سیب زمینی کشور، 170 میلی گرم نیترات در هرکیلوگرم وزن تر سیب زمینی تعیین شده است. تحقیقات مختلف نشان داده که متناسب با درصد مواد آلی موجود در خاک با افزایش مصرف نیتروژن خالص تا 130 الی 180 کیلوگرم در هکتار، ویژگی های کیفی و ماندگاری محصول بهبود می یابد. مصرف بیشتر نیتروژن، نتایج معکوسی را به دنبال دارد. کاهش انبارمانی، افزایش تلفات رطوبت، پلاسیدگی و بالا رفتن قند احیاء و کاهش ویتامین ث و دوره خواب از جمله این نتایج است. بر این اساس توصیه می شود که برای نگهداری مناسب غده های سیب زمینی در زمان های کمتر یا مساوی 3 ماه  تا 170 کیلوگرم ازت خالص در هکتار و برای نگهداری غده های سیب زمینی در زمان های بیش از 3 ماه از مقادیر کمتر تا 140 کیلوگرم ازت خالص در هکتار استفاده شود. مصرف کود پتاسیمی مطابق با توصیه منطقه ای نیز در بهبود عملکرد کمی و کیفی محصول موثر است. مصرف کود نیتروژنه بسته به شرایط خاک و وضعیت آب و هوایی منطقه می تواند در مقادیر کم و دفعات بیشتر به کار گرفته شود.