جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "black cumin" در نشریات گروه "زراعت"
تکرار جستجوی کلیدواژه «black cumin» در نشریات گروه «کشاورزی»-
اطلاعات در خصوص رشد و نمو و تولید سیاهدانه در نواحی با زمستان سرد ایران اندک می باشد. هدف این تحقیق بررسی تاریخ های مختلف کاشت بر صفات زراعی و مورفو-فیزیولوژیک سیاهدانه در شهرستان مشگین شهر-اردبیل بود. پژوهش در شرایط فاریاب و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشگین شهر در سال زراعی 1401-1400 انجام شد. بذور سیاهدانه در چهار تاریخ کاشت شامل اواخر مهر، اوایل دی، اواسط اسفند و اواخر فروردین کاشته شدند. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت بر صفات عملکرد دانه و عملکرد زیستی در گیاه، تعداد کپسول و تعداد دانه در بوته معنی دار بود. بیشترین مقدار این صفات در تاریخ کاشت های پاییزه و زمستانه و کمترین آنها در تاریخ کاشت بهاره مشاهده شد. وزن صد دانه، وزن حجمی دانه و تسهیم ماده خشک به اندام های مختلف (برگ و ساقه، پوسته غلاف و دانه) تحت اثر تاریخ کاشت قرار نگرفت. ارتباط مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در بوته مشاهده شد (r= 0.96). ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه در بوته با تعداد کپسول (r= 0.92) و تعداد دانه در گیاه (r= 0.96) مثبت و معنی دار بود، ولی رابطه مشخصی بین عملکرد دانه و وزن صد دانه دیده نشد (r= -0.01). این امر نشان می دهد عملکرد گیاه سیاهدانه از طریق تغییرات در تعداد دانه و نه وزن دانه تنظیم می شود. با توجه به نتایج حاصله، امکان کاشت پاییزه گیاه سیاهدانه در نواحی با زمستان های سرد وجود دارد و گیاهچه های سیاهدانه در صورت سبز شدن به موقع، قادرند دماهای پایین و یخبندان را تحمل کنند.کلید واژگان: تسهیم ماده خشک, سیاهدانه, عملکرد دانه, وزن حجمی دانه, یخبندانLittle is known about growth and cultivation of black cumin in cold winter regions of Iran. This research aimed to study the effect of sowing dates on agronomic and morph-physiologic traits of black cumin cultivated in Meshginshahr-Ardabil. The experiment was performed at the research farm of Meshginshahr College of Agriculture based on RCBD with three replications during 2021-2022. The seeds of black cumin were cultivated on four dates of sowing: 17 October, 22 December, 3 March, and 15 April. Results showed that the effects of the date of sowing were significant on grain and biological yield per plant, number of capsules as well as grain per plant. The highest values of these traits were observed in the fall and winter dates of sowing whereas the opposite was found in the spring date of sowing. Hundred-grain weight, test weight, and partitioning of dry matter to the different organs were not affected by the date of sowing. A positive and significant correlation was found between grain yield and biological yield per plant (r=0.96). Similarly, grain yield per plant correlated positively and significantly with the number of capsules (r=0.92) and grain per plant (r=0.96). No significant association was found between grain yield per plant and hundred-grain weight (r= –0.01), suggesting that grain yield in black cumin is regulated more by grain number than grain weight. According to the results, there is the possibility for autumn cultivation of black cumin in the area with cold winters. In case, the seedling of black cumin is established on time, they will be able to tolerate the freezing conditions.Keywords: Black Cumin, Dry Matter Partitioning, Freezing, Grain Yield, Test Weight
-
به منظور بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاه دانه تحت غلظت های مختلف نانوذره نقره (صفر، 5/2، 5، 10، 20، 40 و 80 میلی گرم بر لیتر)، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در گلخانه دانشگاه شاهد در سال 1397 انجام شد. صفات رشدی، رنگیزه های فتوسنتزی، آنتوسیانین، محتوای پرولین، گلایسین بتایین، قندهای محلول و نامحلول، ترکیبات فنلی و پارامترهای تبادلات گازی و فلورسانس دستگاه فتوسنتزی در پژوهش حاضر موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار نانوذره نقره در غلظت های بالا (20، 40 و 80 میلی گرم بر لیتر) به طور معنی داری از تولید زیست توده و رشد ریشه و ساقه ممانعت کرد و باعث کاهش رنگیزه های کلروفیل a و b شد، درحالی که تیمار نانوذره نقره محتوای کاروتنوییدها، پرولین، گلایسین بتایین، قندهای محلول، آنتوسیانین و ترکیبات فنلی را نسبت به شاهد افزایش داد. با افزایش غلظت نانوذره نقره، نسبت فتوسنتز، نسبت تعرق، هدایت روزنه ای، ماکسیمم عملکرد کوانتومی فتوسیستمII، ضریب خاموشی فتوشیمیایی و عملکرد کوانتومی موثر فتوشیمیایی فتوسیستمII کاهش یافت. بررسی فلورسانس کلروفیل a نشان داد غلظت های بالای نانوذره نقره باعث ممانعت انتقال انرژی از کمپلکس دریافت کننده نور به مرکز واکنش، تخریب کمپلکس تجزیه کننده آب در فتوسیستمII و غیرفعال شدن مرکز واکنش فتوسیستمII شد. نتایج کلی نشان داد که تیمار با نانوذره نقره باعث القای مکانیسم بازدارندگی بر فرایند فتوسنتز و در نتیجه، تولید زیست توده گیاه سیاه دانه شد.کلید واژگان: تبادلات گازی, ترکیبات اسمولیت, سیاه دانه, فلورسنس کلروفیل, نانوذره نقرهIn order to investigate the physiological responses of black cumin seed (Nigella sativa L.) under different concentrations of silver nanoparticles (0, 2.5, 5, 10, 20, 40, and 80 mg/L AgNPs), a completely randomized design experiment is conducted with 5 replications in the greenhouse of Shahed University in 2018. In the present study, growth traits, photosynthetic pigments, anthocyanins, proline content, glycine betaine, soluble and insoluble sugars, phenolic compounds and gas exchange, and fluorescence parameters of the photosynthetic apparatus are investigated. The results show that the AgNPs treatments significantly inhibit biomass production and the growth of root and shoot, decreasing the contents of chlorophyll a and b at high concentrations (20, 40 and 80 mg/L), while the AgNPs treatments increase the content of carotenoids, proline, glycine betaine, soluble sugars, anthocyanins, and phenolic compounds, compared to the control. By increasing the concentration of AgNPs, photosynthetic rate, transpiration rate, stomatal conductance, the maximal quantum yield of PSII photochemistry, photochemical quenching coefficient, and effective quantum yield of PSII photochemistry decline. Measurement of fluorescence show strong evidence of inhibitory effects on energy transfer from light harvesting complexes to reaction centers, the deterioration of the PSII water splitting system and the inactivation of PSII reaction centers at high concentrations of AgNPs. In conclusion, the results demonstrate that AgNPs induce an inhibitory mechanism on photosynthetic processes and biomass of black seed plants.Keywords: Black cumin, Chlorophyll fluorescence, Compatible solutes, gas exchange, silver nanoparticle
-
سابقه و هدف
مطالعات اندکی در زمینه ی نمو بذر در گیاهان دارویی صورت گرفته است، ولی روی سیاهدانه تاکنون هیچ گزارشی در زمینه نمو بذر وجود ندارد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی صفات کیفی بذر شامل زمان تا رسیدگی وزنی و رسیدگی فیزیولوژیک، تغییرات جوانه زنی و خفتگی بذر در 14 اکوتیپ مختلف سیاهدانه بود.
مواد و روش هاآزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1396-1397 و 1397-1398 در 3 تکرار و 7 زمان برداشت در دانشکده ی کشاورزی ابوریحان اجرا گردید. تیمارهای مورد آزمایش شامل 14 اکوتیپ بومی سیاهدانه (از سرتاسر کشور)، دمای جوانه زنی و زمان پس از گلدهی در طول نمو بذر روی بوته مادری بود. صفات مورد بررسی شامل وزن بذر و درصد رطوبت آن و نیز درصد جوانه زنی بذر در طول نمو بود. جهت تست جوانه زنی، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد که تیمارها شامل دماهای مختلف و 14 اکوتیپ سیاهدانه با 3 تکرار انجام شد.
یافته هانتایج نشان داد که میزان رطوبت در طول نمو روی بوتهی مادری روند کاهشی داشت که در اولین نمونهگیری بالاترین درصد رطوبت در اکوتیپ اراک مشاهده شد و تا زمان برداشت روند کاهشی داشت. در زمان رسیدگی کامل، میزان رطوبت بذر در تمام اکوتیپها کمتر از 18 درصد بود. اکوتیپ های زابل 1، بجستان، سرایان و اشکذر، برای رسیدن به وزن حداکثری بذر خود، به کمترین زمان پس از گلدهی نیاز دارند، در نتیجه برای مناطق با فصل رشد کوتاه این اکوتیپ ها پیشنهاد می شوند. اکوتیپ خاف با 3/2 میلی گرم وزن تک بذر بیشترین وزن و اکوتیپ همدان با 072/0 میلی گرم افزایش وزن در روز، بالاترین سرعت پر شدن بذر را دارا بودند. در اکوتیپ های تفرش، زابل 2، اقلید، سمیرم، اراک، همدان، رزن، گردمیران جوانه زنی در طول نمو از 20 روز پس از گلدهی آغاز و تا پایان رسیدگی کامل روند افزایشی را دارا بود. در اکوتیپ هایی نظیر اصفهان، اشکذر، زابل 1، سرایان، خواف، از 20 روز پس از گلدهی جوانه زنی آغاز و تا 30 روز پس از گلدهی روند افزایشی در درصد جوانه زنی وجود داشت، ولی بعد از این زمان درصد جوانه زنی کاهش یافت و تا زمان رسیدگی کامل به صفر رسید که در واقع خفتگی اولیه به بذرها القاء شد.
نتیجه گیریبنابراین، چنانچه هدف کشت بذر در مزرعه بلافاصله پس از رسیدگی باشد، اکوتیپ های تفرش، زابل 2، اقلید، سمیرم، اراک، همدان، رزن، گردمیران مناسب هستند. در بررسی دما نیز مشاهده شد که بالاترین درصد جوانه زنی برای همه اکوتیپ ها در دمای 10 درجه سانتی گراد مشاهده شد و با افزایش دما جوانه زنی آنها کاهش یافت و در دمای 30 درجه سانتی گراد به صفر رسید. اکوتیپ های همدان، سمیرم، زابل1، تفرش، گردمیران دارای بیشترین درصد جوانه زنی در دمای 10 درجه سانتی گراد در بین اکوتیپ های مورد آزمایش بوده اند. بنابراین، خفتگی در سیاهدانه احتمالا از نوع فیزیولوژیک سطحی نوع 1 است.
کلید واژگان: جوانه زنی, خفتگی, سرعت پر شدن بذر, سیاهدانه, نمو بذرBackground and objectivesThere are some reports on seed development in medicinal plants, but no information has been reported in seed development of Nigella sativa. The purpose of this study was to investigate seed quality traits including time to maturity and physiological maturity, germination and dormancy changes in 14 different ecotypes of black cumin.
Materials and methodsA randomized complete block design was conducted at the Aburaihan Campus of University of Tehran in 3 replications and 7 harvest times during two years of 2018 and 2019. Treatments were 14 native black cumin ecotypes (across Iran), germination temperature and post-flowering time during seed development on the mother plants. The studied traits included seed weight and moisture content and seed germination percentage during seed development. For germination test, a factorial experiment was conducted based on completely randomized design in three replicates which treatments consisted of different incubation temperatures and 14 ecotypes of N. sativa.
ResultsThe results showed that the moisture content during development on the mother plants had a decreasing trend. In the first sampling, the highest percentage of moisture was observed in Arak ecotype and had a decreasing trend until harvest. At full maturity, seed moisture content in all ecotypes were less than 18%. Ecotypes of Zabol1, Bajestan, Sarayan, and Ashkedaz required the lowest time after flowering to reach their maximum seed weight, thus there was recommended for regions with short growing season. The Khaf ecotype with 2.3 mg seed weight had the highest weight and the Hamadan ecotype with 0.072 mg/day had the highest seed filling rate. In the ecotypes of Tafresh, Zabol2, Eghlid, Semirom, Arak, Hamadan, Razan, and Gerdmiran germination started 20 days after flowering and had an increasing trend until physiological maturity. In ecotypes such as Isfahan, Eshkezar, Zabol1, Sarayan, and Khaf germination started from 20 days after flowering and up to 30 days after flowering there was an increase in germination percentage, but after this time the percentage of germination decreased and reached zero until the full maturity, which in fact primary dormancy induced to the seeds.
ConclusionTherefore, if the planting of seeds is done immediately after harvest, ecotypes of Tafresh, Zabol2, Eghlid, Semirom, Arak, Hamadan, Razan, Gerdmiran are suitable. Incubation temperature also showed that the highest germination percentage for all ecotypes was observed at 10 °C and decreased with increasing temperature and reached zero at 30 °C. Ecotypes of Hamadan, Semirom, Zabol1, Tafresh, and Gerdmiran had the highest germination percentage at 10 °C among the studied ecotypes. Therefore, dormancy in black cumin is probably Type 1 of nondeep physiological dormancy.
Keywords: Black cumin, Dormancy, germination, Seed development, The rate of seed filling -
تنش خشکی یکی از مهم ترین بازدارنده های تولید گیاهان از جمله گیاهان دارویی در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور تعیین موثرترین شاخص های تحمل به خشکی و شناسایی ژنوتیپ های متحمل به شرایط کم آبی گیاه سیاه دانه، پاسخ 36 ژنوتیپ گیاه سیاه دانه در آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 97- 1396 در دو شرایط رطوبتی (نرمال و تنش خشکی) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر تمام شاخص های تحمل به تنش خشکی بین ژنوتیپ های مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد. ارتباط بین عملکرد دانه در شرایط نرمال و شرایط تنش متوسط بود (43/0=R2). عملکرد دانه در شرایط نرمال با تمام شاخص های مورد ارزیابی به جز شاخص YSI همبستگی مثبت و معنی داری داشت. بین عملکرد دانه در شرایط نرمال و شرایط تنش خشکی و شاخص های MP، GMP و STI همبستگی مثبت مشاهده شد. با توجه به نتایج تجزیه به مولفه های اصلی، مولفه اول مقدار 63 درصد تنوع بین داده ها را توجیه کرد که با شاخص های YP، MP، GMP و STI همبستگی مثبت داشت بنابراین می توان از شاخص های MP، GMP و STI در انتخاب ژنوتیپ های متحمل به خشکی استفاده کرد. بین ژنوتیپ های مورد بررسی، ژنوتیپ های Nige102 و Nige52 از لحاظ پتانسیل عملکرد بسیار ضعیف بودند. با توجه به پتانسیل عملکرد بالا و تحمل به تنش بالای ژنوتیپ های Nige53، Nige59 و 38923 این ژنوتیپ ها برای کشت در شرایط تنش خشکی و برنامه های اصلاحی پیشنهاد می شود.
کلید واژگان: تنش خشکی, سیاه دانه, تجزیه به مولفه های اصلی, عملکرد دانهDrought stress is considered as one of the most important constraints to the crop production, including medicinal plants in many arid and semi-arid regions. This study was carried out to determine the most effective indices for drought tolerance and identification of tolerance genotypes under drought conditions in N. sativa. For this purpose, 36 genotypes of N. sativa were tested as a split plot experiment based on a randomized complete block design with three replications at Agricultural Research Field of Shahrekord University, Shahrekord, Iran under two irrigation conditions (non- stress and drought stress) at 2017-2018. The results showed that there were significant differences among different genotypes in terms of all drought stress tolerance indices. A modest correlation was observed between grain yield under normal and stress conditions (R2 = 0.43). Grain yield showed a positive and significant correlation with all indices under normal conditions, except for yield stability index (YSI). The MP, GMP and STI had positive and significant correlations with grain yield under both normal and drought stress conditions. According to principal component analysis, the first component explained about 63% of the total variation, which was correlated positively with YP, MP, GMP, and STI indices. Therefore, MP, GMP and STI could be used to select drought-tolerant genotypes. Based on the high grain yield potential and high drought tolerance observed for Nige53, Nige59 and 38923 genotypes, these genotypes could be recommended for cultivation under drought stress conditions and further studies in breeding programs.
Keywords: Drought stress, Black cumin, Principal component analysis, Seed yield -
کمبود آب از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه و کاهش عملکرد به ویژه در مرحله گلدهی و گرده افشانی گیاهان است. به منظور ارزیابی اکوتیپ های سیاه دانه از لحاظ تحمل به تنش خشکی در مرحله گلدهی (انتهای فصل) آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا در سال زراعی 96-1395 شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی شامل اکوتیپ های مختلف سیاه دانه بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار در تمامی صفات اندازه گیری شده به جز تاریخ گلدهی شد. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد دانه و درصد روغن را به ترتیب اکوتیپ های سمیرم و کاظمین دارند. همچنین بیشترین وزن هزار دانه در تیمار آبیاری کامل و در اکوتیپ های اردستان و خمینی شهر حاصل شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای در شرایط تنش خشکی، اکوتیپ های مورد مطالعه در سه گروه مختلف قرار گرفتند که اکوتیپ های گروه سوم شامل اکوتیپ های خمینی شهر، سمیرم، اصفهان، اردستان و شهرضا از عملکرد و اجزای عملکرد بالاتری برخوردار بودند. بنابراین، اکوتیپ های مذکور به عنوان اکوتیپ های با عملکرد بالا و متحمل به تنش خشکی شناخته شدند. مقایسه اکوتیپ های مختلف سیاه دانه با ترسیم نمودار سه بعدی بر اساس عملکرد در شرایط آبیاری کامل (Yp) و تنش خشکی انتهای فصل (Ys) و هر یک از شاخص های تحمل تنش (STI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) نشان داد که از لحاظ این شاخص ها اکوتیپ های خمینی شهر، سمیرم، اصفهان، شهرضا و اردستان به عنوان اکوتیپ های برتر در هر دو شرایط محسوب می شوند.
کلید واژگان: تجزیه خوشه ای, تنش خشکی, شاخص تحمل تنش, سیاه دانه, عملکرد دانهWater deficiency causes crop yield loss, especially in flowering and pollination stage. This investigation was conducted out as a field experiment in Agriculture Faculty of University of Mohaghegh Ardabili in 2018, to evaluate drought tolerance of ecotypes at flowering stage. All plots were arranged in split plots based on a randomized complete block design with three replications. The main factor of experiment included two irrigation levels (full irrigation and irrigation until flowering stage) and sub-factor consisted of 10 different ecotypes of black cumin. Analysis of variance showed that the effect of drought stress on all studied traits except flowering date was significant. Drought stress significantly reduced the mean of all traits except flowering date and oil percentage. Comparison of mean data showed that the highest grain yield and oil content were observed in Semirom and Kazemain ecotypes, respectively. Also, the highest 1000-grain weight was obtained and in Ardestan and Khomeini Shahr ecotypes at full irrigation. Based on the results of cluster analysis under drought stress condition, the studied ecotypes were divided into three groups. Ecotypes of third group including Khomeini Shahr, Semirom, Isfahan, Ardestan and Shahreza had higher yield and yield components than ecotypes in other groups. Therefore, these ecotypes were identified as high yielding and drought tolerant. Also, three-dimensional plots based on stress tolerance index (STI), yield stability index (YSI), yield under full irrigation (Yp) and end-season drought stress (Ys) showed that the ecotypes of Khomeini Shahr, Semirom, Isfahan, Shahreza and Ardestan are considered as superior ecotypes in both conditions.
Keywords: Cluster analysis, Drought stress, Stress tolerance index, Black cumin, Seed yield -
سابقه و هدف
تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل مهم محدودکننده رشد گیاهان به شمار می رود. اسید سالیسیلیک یک ترکیب فنلی تولید شده توسط گیاه است که نقش مهمی در تنظیم فرایندهای مختلف گیاه دارد. تحقیقات نشان داده است که کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک می تواند تحمل گیاه در برابر برخی تنش های غیرزنده از جمله تنش اسمزی، خشکی، شوری، ازن و اشعه ماورای بنفش را افزایش دهد. هدف از اجرای این پژوهش بررسی برهمکنش رژیم های مختلف رطوبتی و نحوه کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد دانه و تعیین مناسب ترین نحوه کاربرد اسید سالیسیلیک در گیاه سیاهدانه بود.
مواد و روش هااین پژوهش در زمستان و بهار سال 97-1396 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. سطوح مختلف آبیاری در چهار سطح شامل: عدم آبیاری (دیم)، یک بار آبیاری در مرحله گلدهی، یک بار آبیاری در مرحله پر شدن دانه و انجام دو بار آبیاری به ترتیب در زمان گلدهی و پر شدن دانه و عامل اسید سالیسیلیک در سه سطح شامل: عدم مصرف اسید سالیسیلیک (شاهد)، پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک (با غلظت 5/0 میلی مولار) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک (به میزان 5/0 میلی مولار) مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از اعمال تیمارها صفاتی مختلف فیزیولوژیکی و زراعی مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته هانتایج نشان داد اثرات برهمکنش آبیاری و اسید سالیسیلیک بر کلیه صفات مورد ارزیابی به جز عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. محلول پاشی اسید سالیسیلیک موجب افزایش میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در تمام تیمارهای آبیاری گردید، در حالی که تاثیر معنی داری بر فعالیت آنزیم کاتالاز نداشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان کلروفیل کل (32/26 میلی گرم بر گرم وزن تر)، محتوای آب نسبی برگ (44/72 درصد) و عملکرد دانه (1329 کیلوگرم در هکتار) از تیمار محلول پاشی اسید سالیسیلیک در شرایط دو بار آبیاری حاصل شد.
نتیجه گیرینتایج پژوهش نشان داد که کاربرد اسید سالیسیلیک به ویژه به صورت محلول پاشی برگی با فعال کردن سیستم آنتی اکسیدانی، بهبود وضعیت رطوبتی گیاه و محتوای کلروفیل در نهایت منجر به بهبود رشد و عملکرد مطلوب تحت تیمارهای مختلف رطوبتی گردید. از این رو می توان کاربرد محلول پاشی اسید سالیسیلیک را به عنوان راه کاری موثر در جهت تعدیل و کاهش اثرات تنش و تولید عملکرد مناسب در مناطقی که در معرض کمبود رطوبت هستند، معرفی نمود.
کلید واژگان: آنتی اکسیدانت, اسید سالیسیلیک, سیاهدانه, عملکرد دانه, کمبود آبBackground and objectivesDrought stress is one of the major factors limiting plants growth. Salicylic acid (SA) is a natural phenolic compound playing an important regulatory role in plant different processes. Studies have indicated that external application of SA increased plant tolerance to several abiotic stresses, including osmotic stress, drought, salinity, ozone or UV radiation. The purpose of this study was to evaluate the interactive effects of different humidity regimes and application methods of SA on some physiological and biochemical parameters, grain yield and determination of the most suitable application method of salicylic acid in black cumin.
Materials and methodsThis study was conducted based on randomized complete design with factorial arrangement of treatment and three replications at Gonbad Kavous university research field in 2018 growing season. Different irrigation regimes at four levels including no irrigation (rainfed), once irrigation at flowering stage, once irrigation at grain filling stage and double irrigation at flowering and grain filling stages and salicylic acid factor at three levels including non- application (control), seed priming (with 0.5 mM concentration), foliar spraying (with 0.5 mM concentration) were studied. After applying of treatments, some traits including total chlorophyll content, antioxidant enzymes activity (catalase, peroxidase and ascorbate peroxidase), leaf relative water content, leaf water saturated deficiency, 1000 grain weight, grain yield, biological yield and harvest index were evaluated.
ResultsThe results showed that interaction effects of irrigation and salicylic acid on all evaluated traits were significant except for biological yield. Salicylic acid foliar spraying increased activity of peroxidase and ascorbate peroxidase antioxidant enzymes in all irrigation treatments while not significantly affecting catalase enzyme activity. Means comparison revealed that the highest total chlorophyll content (26.2 mg/g FW), RWC (72.44%) and seed yield (1329 kg/ha) obtained from SA foliar spraying application and double irrigation treatment.
ConclusionResults indicated that SA application especially foliar spraying activated antioxidant system and also improved plant moisture condition and chlorophyll content which finally resulted in enhanced growth and desirable yield under different humidity treatments. Therefore, application of SA can be introduced as an effective approach for regulation and decrease of stress effects and desirable yield production in areas subjected to water deficit.
Keywords: Antioxidant, Black cumin, Grain yield, Salicylic acid, Water deficit -
به منظور بررسی اثر تراکم بوته و منابع فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه در شرایط دیم، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران واقع در اراضی دیم کوهین در استان قزوین در سال زراعی 96- 1395اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل فسفر در سه سطح (150 کیلوگرم در هکتار دی آمونیوم فسفات، 50% میزان دی آمونیوم فسفات + 50% کود فسفر بیولوژیک و 100% کود فسفر بیولوژیک) و تراکم بوته در سه سطح (20، 30 و 40 بوته در مترمربع) بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که صفات تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تحت تاثیر اثر متقابل تراکم بوته و منابع فسفر و صفت تعداد دانه در هر خانه کپسول تحت تاثیر تیمار فسفر قرار گرفتند و صفات تعداد خانه در کپسول و وزن هزاردانه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. در این آزمایش بیشترین عملکرد دانه از تیمار فسفر بیولوژیک و تراکم 40 بوته در مترمربع با میانگین 25/206 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه نیز از تیمار فسفر شاهد و تراکم 40 بوته در مترمربع با عملکرد 34/42 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در این پژوهش با مصرف فسفر بیولوژیک و تراکم گیاهی بالا (تراکم 40 بوته در مترمربع) بیشترین عملکرد دانه و با مصرف کود شیمیایی به تنهایی و تراکم گیاهی بیشتر، کمترین عملکرد دانه تولید شد.کلید واژگان: تراکم بوته, فسفر بیولوژیک, سیاهدانه, عملکرد دانه, کشت دیمIn order to investigate the effect of plant density and phosphorus resources on yield and yield components of black cumin (Nigella sativa L.), medicinal plant, at dryland conditions, a split-plot experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted at Soil and Water Conservation Research Center, University of Tehran, located in kouhin dryland farms in Qazvin Province, Iran in 2016-2017. Phosphorus resources were chemical Phosphorus (150 kg/ha di-ammonium phosphate or control) (p1), 50% chemical Phosphorus + 50% biological Phosphorus (p2), biological Phosphorus Barvar II® alone (p3) and plant density levels were (d1)20, (d2) 30 and (d3)40 plants/m2. Results showed that interaction effect between plant density and phosphorus resource were significant on number of capsule per plant, number of grain per capsule, number of grain per plant, grain yield, biological yield and harvest index. Also number of grain per carpels was affected by phosphorus treatment, but the number of carpels per capsule and 1000 grain weight were not significant. The highest grain yield (206.25 kg/ha) was obtained from biological Phosphorus fertilizer application (P3) with 40 plants/m2 plant density and the lowest grain yield (42.34 kg/ha) was recorded for control (P1) treatment with 40 plants/m2 plant density. So, application of biological phosphorus and high plant density (40 plant/m2) had the highest grain yield however, chemical phosphorus (control) in high plant density produced the lowest grain yield.Keywords: plant density, Biological phosphorus, Black cumin, Grain yield, Dry-land farming
-
پرایمینگ بذر به منظور بهبود جوانه زنی و افزایش قدرت گیاهچه در محصولات زراعی، به خصوص در شرایط وقوع تنش های محیطی به کار گرفته می شود. پژوهش حاضر جهت ارزیابی سودمندی پرایمینگ با عناصر کلسیم و روی بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه سیاه دانه تحت تنش شوری طراحی گردید. بدین منظور، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل پنج سطح پرایمینگ (شاهد، پرایمینگ با نانو اکسید روی، نیترات کلسیم، نیترات کلسیم+نانو اکسید روی و پرایمینگ با آب مقطر) و سه سطح شوری (صفر، 50 و 100 میلی مولار NaCl) بود. در این آزمایش شاخص های جوانه زنی بذر، محتوای سدیم، پتاسیم و کلسیم گیاهچه ها و فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاهچه ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که، پرایمینگ بذر با افزایش میانگین شاخص های جوانه زنی بذر اثرات سوء ناشی از تنش شوری را تا حدود زیادی رفع نمود. با افزایش غلظت نمک در محیط جوانه زنی بذور، مقادیر پتاسیم و کلسیم گیاهچه ها کاهش و میزان سدیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز به طور معنی داری افزایش یافت. کاربرد روش های مختلف پرایمینگ بذر، موجب افزایش محتوای پتاسیم و کلسیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز و نیز کاهش مقدار سدیم گیاهچه تحت تنش شوری گردید. از بین تیمارهای به کار رفته، پرایمینگ نیترات کلسیم+نانو اکسید روی بیشترین کارآیی و بهترین عملکرد را در کاهش اثرات سوء ناشی از تنش شوری بر صفات مورد اندازه گیری در گیاه دارویی سیاه دانه داشت.کلید واژگان: پرایمینگ بذر, تنش شوری, روابط یونی, سیستم آنتی اکسیدان, سیاه دانهSeed priming has been used to improve germination and to enhance seedling vigour of field crops especially under environmental stresses. The present research was designed in order to evaluate the advantage of seed priming with calcium and zinc on seed germination indices and seedling growth of black cumin under salt stress. For this purpose, a factorial experiment was carried out based on RCB design with four replicates. Experimental factors included five priming methods (non-priming control, priming with calcium nitrate, nano zinc oxide, calcium nitrate+nano zinc oxide and hydro-priming) and three salinity levels (0, 50 and 100 mM NaCl). In this experiment, seed germination indices, sodium, potassium and calcium content of seedlings and peroxidase activity of seedlings were measured. The results of the present research indicated that despite the inhibitory effect of salinity on black cumin seed germination and seedling growth characteristics, seed priming substantially alleviated the deleterious impacts of salt due to enhancement of prescribed parameters. When NaCl concentration increased, K and Ca contents of seedling was reduced and Na amount and guaiacol peroxidase activity was increased, while seed priming caused increase of K and Ca and decrease of Na under salinity. Among the applied priming methods, seed priming with calcium nitrate+nano zinc oxide had the highest efficacy and the best performance in ameliorating inhibition of measured parameters of black cumin induced by salt.Keywords: Antioxidant system, Black cumin, Ionic relations, Salt stress, Seed priming
-
تولید ارگانیک گیاهان دارویی تضمین کننده سلامت و ایمنی محصولات و داروهای تولید شده از آنها می باشد. در این راستا، به منظور ارزیابی عمکرد دانه و کیفیت سیاهدانه در کشت مخلوط با نخود در شرایط ارگانیک، آزمایشی در سال زراعی 1392- 1391 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای در استان آذربایجان غربی- شهرستان نقده به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت های کاشت 100:0، 25: 75، 50:50، 75: 25 و 0:100 (نخود و سیاهدانه) به روش جایگزینی بودند. نتایج نشان داد که نسبت های مختلف کاشت اثر معنی داری بر صفات مورد مطالعه دو گیاه نخود (به جز ارتفاع بوته و تعداد دانه در غلاف) و سیاهدانه (به جز میزان اسانس) داشتند. در گیاه نخود تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد زیستی و عملکرد دانه در کشت خالص بیشتر از سایر تیمارها به دست آمد، اما بالاترین میزان پروتئین دانه (8/ 24 درصد) در نسبت کشت 25 درصد نخود + 75 درصد سیاهدانه مشاهده شد. نتایج در مورد گیاه سیاهدانه نشان داد که بیشترین تعداد برگه در بوته، تعداد دانه در برگه، عملکرد زیستی، عملکرد دانه و عملکرد اسانس از کشت خالص و بالاترین ارتفاع بوته و وزن هزار دانه از نسبت کاشت 75 درصد نخود + 25 درصد سیاهدانه حاصل شد. در میزان اسانس بین تیمارها اختلاف معنی دار مشاهده نشد. بالاترین میزان (LER (1/45 در نسبت کاشت 25 درصد نخود + 75 درصد سیاهدانه به دست آمد که نشان دهنده 45 درصد افزایش سودمندی زراعی نسبت به کشت خالص دو گونه است. با توجه به عملکرد و نسبت برابری زمین محاسبه شده به نظر می رسد که نسبت کاشت 25 درصد نخود + 75 درصد سیاهدانه می تواند در افزایش درآمد اقتصادی و بهره وری استفاده از زمین های کشاورزی به طور قابل ملاحظه ای موثر باشد.
کلید واژگان: اسانس, پروتئین دانه, سیاهدانه, کشاورزی پایدار و کشت مخلوطOrganic production ensures the safety and security of medicinal plants products and drugs. To evaluate grain yield and quality of black cumin (Nigella sativa L.) in intercropping with chickpea (Cicer arietinum L.) under organic farming condition, a field experiment was conducted using randomized complete block design with three replications on a filed located in Naghedeh,West Azerbaijan province, Iran, in 2012-2013. The planting ratios were 0:100, 25:75, 50:50, 75:25 and 100:0 (chickpea: black cumin) using replacement method. Results showed that different planting ratios had significant effect on studied traits in chickpea (except plant height and number of grain.pod-1) and black cumin (except essential oil content). In chickpea, the highest pod.plant-1, 1000 grain weight, biological and grain yield were obtained in sole cropping, however, the highest protein content (24.8%) was achieved in planting ratio of 25:75 (chickpea: black cumin). Results showed that in black cumin the highest follicule.plant-1, grain.follicule-1, biological yield, grain yield and essential oil yield were obtained in sole cropping, however, the tallest plant height and the most heavy1000 grain weight were obtained in planting ratio of 75:25 (chickpea: black cumin). There was no significant difference between treatments in essential oil content. The highest LER values (1.45) were obtained in planting ratio of 25:75 (chickpea: black cumin). This means that grain yield in intercropping improved by 45% as compared with sole cropping. According to the grain yield and LER, it seems that 75% black cumin + 25% chickpea was suitable for increasing the income of farmers and land use efficiency.Keywords: Black cumin, Essential oil, Intercropping, Protein of grain, Sustainable agriculture -
اثر تاریخ کاشت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاهدانه با انجام، آزمایشی مزرعه ای با 4 تکرار در سال زراعی 89- 1388 در شهرستان خمینی شهر اصفهان بررسی شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام یافت که در آن دو توده هند و اصفهان به عنوان فاکتور اصلی و چهار تاریخ کاشت 25/8/88، 25/9/88، 15/12/88 و 15/1/89 به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد که اثر توده، تاریخ کاشت و اثر متقابل آنها بر اکثر صفات کمی و کیفی سیاهدانه معنی دار بود. نتایح حاصل از این تحقیق نشان داد که دو توده در صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی و کیفی تفاوت معنی داری با هم داشتند. توده اصفهان به دلیل سازگاری با شرایط آب و هوایی منطقه، توانست از بهترین عملکرد دانه و درصد روغن در تاریخ کاشت 25/8/88 نسبت به توده هندی برخوردار باشد. همچنین، تاخیر در تاریخ کاشت موجب کاهش اکثر صفات مربوط به عملکرد و اجزای عملکرد شد. به طور کلی، اگر هدف از کشت سیاهدانه، عملکرد دانه، درصد بالاتر روغن دانه باشد، تاریخ کشت دوم و سوم برای توده اصفهان و تاریخ کشت سوم برای توده هند می تواند استفاده شود. همچنین، بیشترین میزان درصد ماده خشک، سدیم، کلسیم، روی و منگنز در سیاهدانه توده اصفهان، بیشترین درصد خاکستر دانه، میزان پتاسیم، فسفر، مس، منیزیم و آهن در سیاهدانه توده هند ملاحظه شد.
کلید واژگان: تاریخ کاشت, سیاهدانه, کیفیت, گیاهان دارویی, عملکردIn order to investigate the effect of planting date on qualitative and quantitative characteristics of medicinal plant of black cumin was investigated in a split plot experiment based on randomized complete block design with four replications at Khomeini shahr, in the province of Isfahan, Iran, during growing season of 2009-2010. In this study India and Isfahan populations were assigned to main plots and four sowing date (16 Nov, 16 Dec, 6 Mar and 4 Apr) to sub plots. The results indicated that planting date, populations and their interactions had significant effect on most of the traits measured. It was also observed that the two populations were significantly different in phenological, morphological and qualitative characteristics. Isfahan population due to its compatibility to the climate of Isfahan produced highest seed yield and oil percent than the Indian population at 6 Mar. planting date. Also, late planting date resulted in reduced values of most of the traits related to yield and yield components. It was also observed that highest dry matter, manganese, sodium, calcium and zinc contents were obtained from the Isfahan and highest content of ash, potassium, phosphorus, magnesium, copper and iron from Indian populations. It may conclude that if it is aimed to have higher seed yield and oil percent it is better to plant Isfahan population at the second and third and Indian population at the third planting dates.
Keywords: Black cumin, medicinal plants, Quantitative characteristics, sowing date, Yield -
به منظور بررسی اثر انواع پرایمینگ بر جوانه زنی بذر سیاه دانه در شرایط تنش شوری، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج سطح پرایمینگ (اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم (یک و سه درصد)، سالیسیلیک اسید (0/2 و 0/5 میلی مولار) و هیدروپرایمینگ)) و چهار سطح شوری (صفر، 75، 125 و 175 میلیمولار از کلرید سدیم) بود. در شرایط بدون تنش، بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی را نیترات پتاسیم سه درصد و بیشترین طول ساقه چه و ریشه چه، بنیه بذر و وزن ساقه چه با اعمال هیدروپرایمینگ مشاهده شد. در شرایط 75 میلیمولار کلرید سدیم، نیترات پتاسیم یک درصد منجر به افزایش سرعت و درصد جوانهزنی و وزن ذخایر مصرف شده بذر گردید. بیشترین طول ساقه چه و بنیه بذر نیز مربوط به هیدروپرایمینگ بود و سالیسیلیک اسید 0/5 میلی مولار وزن ساقه چه و کارائی تبدیل ذخایر بذر بیشتری را دارا بود. با افزایش غلظت نمک به 125 میلیمولار، نیترات پتاسیم 3٪ سرعت جوانه زنی، بنیه بذر، طول ساقه چه و ریشه چه را بهبود داد. پرایمینگ با سالسیلیک اسید 0/5 میلی مولار وزن ذخایر انتقال یافته بیشتری داشت و در سالسیلیک اسید 0/2 میلی مولار بیشترین وزن ساقه چه مشاهده شد. در بالاترین سطح تنش شوری (175 میلیمولار کلرید سدیم)، پرایمینگ با نیترات پتاسیم 3٪ طول ساقه چه، بنیه بذر و وزن ریشه چه بالاتری را نشان داد؛ بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی با کاربرد هیدروپرایمینگ مشاهده شد. بیشترین وزن ذخایر مصرف شده بذر مربوط به سالیسیلیک اسید 0/5 میلی مولار بود و سالیسیلیک اسید 0/2 میلی مولار، طول ریشه چه و وزن ساقه چه بالاتری را نشان داد.
کلید واژگان: هیدروپرایمینگ, اسموپرایمینگ, سیاهدانه, صفات جوانه زنی, تنش شوریIn order to evaluate the effect of priming on germination of Black cumin under different levels of salinity, a factorial experiment on base of completely randomized design was conducted with three replications. The main factors consisted of five levels of priming (osmopraiming with KNO3 (1 and 3%), salicylic acid (SA) (0.2 and 0.5 mM) and a hydropriming)) and four salinity levels (zero, 75, 125 and 175 mM of NaCl), respectively. With out Stress condition, the highest percentage and rate of germination was obtained by 3% KNO3 priming and the highest length and weight of shoot and rootlet and seed vigor by hydropriming. In saline with 75 mM NaCl, 1% KNO3 priming resulted to increase in rate and percentage of germination and seed reserves were consumed. Maximum shoot length and seed vigor were also associated to hydropriming and priming with 0.5 mM (SA) had more shoot weight and conversion efficiency of seed reserves. With increasing salt concentration to 125 mM, 3% KNO3 priming improved germination, vigor, and shoot and rootlet length. Priming with 0.5 mM (SA) had more weight of transferred reserves and in 0.2 mM (SA) priming the highest shoot weight was observed. At the highest level of salinity (175 mM NaCl), priming with 3% KNO3, showed a higher shoot length, vigor and weight of rootlet. The highest germination percentage was observed with the use hydropriming. Maximum weight of consumption seed reserves was belonge to 0.5 mM SA, and 0.2 mM SA, showed higher shoot and rootlet length and weight.Keywords: Black cumin, Germination traits, Hydropriming, Osmopraiming, Salinity stress -
تاثیر تنش خشکی بر روی گیاهان پیچیده بوده و بستگی زیادی به مراحل رشد و نموی آن ها دارد. محدودیت رطوبت در خاک از طریق کاهش مقدار فتوسنتز، سطح برگ تولیدی، اختلال در جذب عناصر غذایی و انتقال مواد فتوسنتزی به دانه ها بر عملکرد گیاهان تاثیر سوء می گذارد. به منظور بررسی اثرات تنش خشکی در مراحل مختلف رشدی به همراه مصرف مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و نیز میزان تیموکینون و درصد اسانس در گیاه دارویی سیاهدانه، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک واقع در 20 کیلومتری جنوب شهرستان زابل اجرا گردید. تیمارهای تنش خشکی که با قطع آبیاری در مراحل مختلف رشدی گیاه به وجود آمدند شامل: =W1شاهد (آبیاری کامل)، W2 = قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، W3= قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پر شدن دانه ها و W4= قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا انتهای مرحله پر شدن دانه ها به عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود نیتروژن از منبع اوره شامل: N1= شاهد (بدون مصرف هیچ نوع کود)، N2= 30 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، N3= 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و N4= 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی در هر یک از مراحل رشدی گیاه منجر به کاهش عملکرد دانه در سیاهدانه شد. بیشترین این کاهش به میزان 9/40 درصد در تیمار W4 مشاهده شد. تنش خشکی با تاثیر معنی دار بر عملکرد بیولوژیکی، تعداد انشعابات در بوته، تعداد فولیکول در بوته، تعداد دانه در فولیکول، تعداد دانه در بوته و وزن هزار دانه از مقدار آن ها کاست و بر درصد اسانس و میزان تیموکینون به صورت معنی داری افزود. بیشترین این تاثیر در تمامی صفات فوق در تیمار W4 مشاهده شد. در این بین کود نیتروژن با تاثیر مثبت بر کلیه اجزای عملکرد دانه سبب افزایش عملکرد دانه شد. در بین سطوح کودی نیتروژن، سطح N3 بیشترین تاثیر را بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه، درصد اسانس و میزان تیموکینون تولیدی در سیاهدانه دارا بود. در این آزمایش اثر متقابل تنش خشکی و نیتروژن تنها در مورد درصد اسانس و میزان تیموکینون دانه معنی دار شد و در مورد سایر صفات از تاثیر معنی داری برخوردار نبود. بیشترین درصد تیموکینون و اسانس از تیمار W4N3 حاصل شدکلید واژگان: تنش خشکی, سیاهدانه, صفات کمی, مواد موثره, نیتروژنEffects of water stress on plants are complex and depend on the developmental stage and their growth stages. Limitation of the amount of moisture in the soil will be adversely affected plants yield through reductions in photosynthesis, leaf area production, nutrient absorption and assimilates transportation to grains. To evaluate effects of water stress applied at various growth stages combined with different nitrogen fertilizer amounts on grain yield, yield components, essential oil and thymoquinone content of Black Cumin (Nigella Sativa L.) a split plot experiment based on RCBD was conducted with three replications in 2011 at Agricultural Research Station, Zahak, located at 20 km south of Zabol. Water stress was considered as the main plot and stress treatments were created by withholding irrigation at different plant growth stages including: W1 (control), W2 (withholding irrigation at stem elongation stage until flowering), W3 (withholding irrigation at flowering stage until the beginning of grain filling) and W4 (withholding irrigation at flowering stage until the termination of grain filling) and four levels of nitrogen fertilizer including N1 (control), N2 (30 kg N.ha-1), N3 (60 kg N.ha-1) and N4 (90 kg N.ha-1) were assigned as sub plots. Results showed that water stress imposed at each growth stage led to a reduction in grain yield of Nigella Sativa. The maximum reduction rate (about 40.9%) was observed at W4 treatment. Water stress significantly reduced the biological yield, number of branches per plant, number of follicles per plant, number of seeds per follicle, number of seeds per plant and 1000- seed weight, whereas significantly increased the essential oil and thymoquinone contents. The maximum impact on all these traits was observed at W4 treatment. Among the nitrogen levels, N3 had the greatest impact on yield, yield components, essential oil percentage and thymoquinone in Nigella Sativa. In this experiment, interaction effect between water stress and nitrogen had only significant impact on essential oil and seed thymoquinone content, while it had no significant effect on all other studied traits. The maximum amount of essential oil and thymoquinone was obtained at W4N3 treatment.Keywords: Black Cumin, Water stress, Essential oil, Nitrogen, Quantitative traits
-
به منظور ارزیابی تاثیر زمان آبیاری و محلول پاشی ریزمغذی ها بر عملکرد و ویژگی های کیفی دانه گیاه دارویی سیاه دانه، آزمایشی در سال زراعی 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بجنورد، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش، دور آبیاری شامل فواصل آبیاری 7، 14 و 21 روز به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی عناصر ریزمغذی شامل شاهد (عدم محلول پاشی)، روی، بر و آهن به ترتیب با غلظت 3، 2 و 4 در هزار و مخلوط سه عنصر به عنوان عامل فرعی انتخاب شدند. نتایج نشان داد که با افزایش زمان آبیاری وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد اسانس دانه کاهش، ولی درصد اسانس دانه افزایش یافت. عملکرد دانه، وزن هزار دانه، درصد و عملکرد اسانس دانه، غلظت عناصر آهن، روی و بر در دانه به طور معنی داری تحت تاثیر محلول پاشی عناصر ریزمغذی قرار گرفتند و غلظت عناصر مزبور در دانه در مقایسه با شاهد به طور معنی داری افزایش نشان داد. برهمکنش دور آبیاری و محلول پاشی بر درصد اسانس معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه از کاربرد محلول پاشی مخلوط عناصر ریزمغذی و فاصله آبیاری 7 روز به دست آمد. بیشترین درصد اسانس دانه از تیمار فاصله آبیاری 21 روز توام با محلول پاشی مخلوط عناصر ریزمغذی حاصل شد. بنابراین چنین به نظر می رسد که محلول پاشی عناصر ریزمغذی همراه با دور مناسب آبیاری می تواند در افزایش عملکرد و ویژگی های کیفی دانه گیاه دارویی سیاه دانه موثر باشد.
کلید واژگان: عملکرد اسانس دانه, عناصر ریزمغذی, سیاه دانهIn order to investigate the effect of micronutrients foliar application and irrigation regimes on black cumin, a field experiment was carried out in Agricultural and Natural Resources Research Center of Bojnord, Iran, in 2009. The experiment was conducted as split plots in randomized complete blocks design with 3 replications. Irrigation regime included: 7, 14 and 21-day irrigation intervals as main factor and sub-plots included micronutrients foliar application in five treatments: No-foliar application (control), Zn foliar application with concentration of 3‰, B foliar application with concentration of 2‰, Fe foliar application with concentration of 4‰, and mixture of the three elements. Results showed that the effect of irrigation regime on 1000-seed weight, seed yield, and the percentage and yield of essential oils was significant. By increasing the irrigation interval, all of the above mentioned traits were decreased, except the essential oils percentage that was increased. Also, micronutrients foliar application affected seed yield, Fe, Zn and B concentration, and the percentage and yield of essential oils. Interaction between irrigation regime and micronutrients foliar application on percentage of essential oils showed significant effects. Maximum seed yield was obtained from 7-day irrigation regime and foliar application with a mixture of the three elements. Besides, maximum essential oils percentage was observed in interaction of 21-day irrigation regime and foliar application with a mixture of the three elements. Therefore, it appears that foliar application of micronutrients, along with proper irrigation interval, increases the seed yield and qualitative traits in black cumin.
Keywords: Yield of essential oil, Micronutrients, Black cumin -
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مختلف کود گوگرد بر عملکرد دانه، غلظت عناصر غذایی و میزان کلروفیل گیاه دارویی سیاه دانه، آزمایشی به صورت کرت های خرده شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در شهرستان قائن اجرا گردید. سطوح آبیاری به صورت آبیاری پس از 50، 100 و150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A به عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود گوگرد شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار از منبع گوگرد بنتونیت دار به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و درصد اسانس گیاه دارویی سیاه دانه دارد. عملکرد دانه در تیمار150 میلی متر در مقایسه با تیمار 50 میلی متر تبخیر از تشت 8/22 درصد و اسانس 6/27 درصد کاسته شدند. کاربرد کود گوگرد سبب افزایش عملکرد دانه شد. مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد عملکرد دانه را 2/7 درصد افزایش داد. تنش خشکی و تیمار کود گوگرد تاثیر معنی داری تنها بر میزان کلروفیل a داشتند. در این بین، تنش خشکی سبب کاهش و به کارگیری کود گوگرد تا سطح 225 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش کلروفیل a گردیدند. در این آزمایش، تنش خشکی از مقدار پتاسیم کاست و بر میزان تجمع سدیم و کلسیم در برگ های گیاه سیاه دانه افزود. استفاده از کود گوگرد هر چند دارای تاثیر معنی داری بر میزان پتاسیم و منیزیم در اندام های هوایی بود، اما بر جذب و تجمع عناصر سدیم و کلسیم تاثیر معنی داری نداشت.
کلید واژگان: عملکرد دانه, عناصر غذایی, رنگیزه های فتوسنتزی, تنش خشکی, گوگرد, سیاه دانهIn order to study the effects of water stress and different amounts of sulfur fertilizer on grain yield, nutrient status and chlorophyll content in black cumin (Nigella sativa L.) a field experiment as split plot design with three replications was conducted at Ghaen city in 2009. Treatments included three levels of irrigation after 50, 100 and 150 mm evaporation from Class A pan as main plot and four levels of sulfur fertilizer including 0, 75, 150 and 225 kg/ha from bentonite-sulfur source as sub-plot. Statistical analysis of the results showed that water stress has significant effect on grain yield and essential oil of black cumin. At the level of 150 mm evaporation from Class A pan, the grain yield decreased by 22.8% and essential oil by 27.6%. Application of 225 kg/ha sulfur fertilizer increased grain yield up to 7.2%. Water stress and sulfur fertilizer treatments had only significant effect on chlorophyll a content. However, water stress decreased chlorophyll a content, but sulfur fertilizer application up to 225 kg/ha increased the content of chlorophyll a. In this study, water stress decreased potassium content in black cumin leaves, but increased the sodium and calcium accumulation. Although application of sulfur fertilizer affected significantly the potassium and magnesium contents in shoots, but did not have significant effect on sodium and calcium contents.Keywords: Grain yield, Nutrients, Photosynthesis pigments, Water stress, Sulfur, Black cumin -
اثر فاصله ردیف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیاه دانه (Nigella sativa) در شرایط آب و هوایی کرمانشاه
با توجه به ارزش دارویی گیاه سیاه دانه (Nigella sativa L.)، در سال 1381، در دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه تحقیقی با هدف تعیین مراحل فنولوژیک رشد گیاه و پیدا کردن بهترین تراکم کاشت انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و چهار تیمار- فواصل ردیف 40، 50، 60، 70 سانتی متر- انجام شد. صفات ارتفاع بوته، تعداد فولیکول در بوته، تعداد دانه در فولیکول، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت اندازه گیری و با نرم افزارهای آماری مورد تجزیه قرار گرفتند. همچنین مراحل مختلف رشد نیز یادداشت گردید. مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن برای صفت عملکرد دانه نشان داد که فاصله ردیف 40 سانتی متر با بیشترین عملکرد دانه به مقدار 669 کیلوگرم در هکتار، با عملکرد فواصل ردیف 60 و 70 سانتی متر تفاوت معنی دار دارد. درصد روغن و اسانس دانه های به دست آمده در این آزمایش برابر 28% و 148/. % اندازه گیری شد. دوره رشد این گیاه در شرایط آب و هوایی کرمانشاه 88 روز تعیین گردید.
کلید واژگان: سیاه دانه, فاصله ردیف, عملکرد, اجزای عملکرد, کرمانشاهBlack cumin (Nigella sativa) belongs to Ranunculaceae family, is one of the most useful medicinal plants which grows wildly in some region of Iran inclucling; Kermanshah. Considering the importance of this medicinal plant, a study with main objective of determination of phonological development cycle of the plant, and to find the best row spacings, was carried out in 2000 in the Faculty of Agriculture of the University of Razi, Kermanshah, Iran. Effect of four row spacings (40, 50, 60 and 70 cm) were studied using randomized complete block design with four replications. The measured traits were as follows; plant height, the number of follicle per plant, the number of seeds per follicle, 1000 kernel weight, biological yield, grain yield, harvest index, oil, and essence percentage. Mean comparison for grain yield, using Duncan Multiple Range Test, revealed that when the seeds were planted in 40 centimeters row spacing, the grain yield was highest (660 Kg/ha), and was significantly different when compared with means of the other treatments. The average oil and essence percentages of seeds in this study were 28% and 0.148%, respectively.
Keywords: Black cumin, Row spacing, Grain yield, Yield components, Kermanshah
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.