جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "توان بوم شناختی" در نشریات گروه "آبخیزداری، بیابان، محیط زیست، مرتع"
تکرار جستجوی کلیدواژه «توان بوم شناختی» در نشریات گروه «کشاورزی»-
مقدمه و هدف:
ارزیابی اثر اقدامات مدیریتی مبتنی بر قابلیت اراضی در مناطق اولویت دار به منظور حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از اثرات نامطلوب وقایع بارشی در راستای مدیریت جامع منابع آبخیز ضروری است. درعین حال از تغییرات سریع و نابجای کاربری اراضی جلوگیری کرده و منجر به ارتقای خدمات بوم سازگان می شود. باوجوداین، ارزیابی اثر اقدامات مدیریتی بر تغییرات فرسایش خاک طی رگبارهای متعدد با تمرکز بر زیرآبخیزهای اولویت دار، کم تر موردتوجه قرارگرفته است. از همین رو پژوهش حاضر باهدف برآورد و تحلیل پویایی فرسایش خاک رگبار تحت تاثیر اقدامات مدیریتی مبتنی بر قابلیت اراضی در زیرآبخیزهای اولویت دار حوزه آبخیز گلازچای انجام شد.
مواد و روش هابرای دست یابی به اهداف پژوهش حاضر، ابتدا با توجه به نتایج روش الگوریتم امتیازدهی Borda زیرآبخیزهای اولویت دار با مساحت نسبی حدود 34 درصد مشخص شدند. سپس تغییرپذیری فرسایش خاک در 38 رگبار به وقوع پیوسته در سال های اخیر قبل و بعد از اعمال قابلیت اراضی در زیرآبخیزهای مذکور و هم چنین آبخیز با استفاده از رابطه جهانی هدررفت خاک اصلاح شده ارزیابی شد.
یافته هانتایج نشان داد میزان فرسایش خاک رگبارهای مطالعاتی در محدوده 0/012 تا 0/028 تن بر هکتار بر رگبار متغیر است. بااین حال با لحاظ اقدامات مدیریتی مبتنی بر توان بوم شناختی در زیرآبخیزهای اولویت دار میزان فرسایش خاک تمامی رخدادهای مطالعاتی در خروجی حوزه آبخیز در حدود هفت تا 14 درصد و در خروجی زیرآبخیزهای اولویت دار در اغلب رگبارهای موردمطالعه در حدود دو تا 34 درصد کاهش داشته است. با این حال انجام قابلیت اراضی در اواخر زمستان و اوایل بهار باعث افزایش میزان فرسایش خاک نسبت به شرایط اولیه در زیرآبخیزهای میلان 1، میلان 2 و گزن 1 در حدود دو الی شش درصد بوده است که می توان آن را با تراکم کم پوشش گیاهی در زمان وقوع رگبارهای مذکور مرتبط دانست. هم چنین نتایج نشان داد بیش ترین میزان کاهش فرسایش خاک در رخدادهای با میزان بارندگی پنج تا هشت میلی متر اتفاق افتاده و اثرگذاری اقدامات مدیریتی در رخدادهای بیشینه کم تر از رخدادهای متوسط بوده است.
نتیجه گیرینتایج پژوهش حاضر نشان داد در صورت انجام اقدامات مدیریتی اصلاح کاربری در سطح شش درصد از زیرآبخیزهای اولویت دار، فرسایش خاک حاصل از رگبارهای مطالعاتی در خروجی حوزه آبخیز حدود 14 درصد کاهش خواهد یافت. یافته های این پژوهش می تواند الگوی مدیریتی مناسب برای برنامه ریزان و سیاست گذاران، در راستای اعمال سناریوهای مدیریتی در مناطق با اولویت بالا را ارایه نماید.
کلید واژگان: استعداد اراضی, توان بوم شناختی, رفتار فرسایشی, مدیریت موثر آبخیز, مقیاس رگبارIntroduction and ObjectiveAssessing the effectiveness of Land management based on land capability in priority areas to preserve natural resources and prevent adverse effects of rainfall events is essential for comprehensive watershed management. At the same time, it prevents rapid and inappropriate changes in land use and leads to the promotion of ecosystem services. However, evaluation of the effect of management measures on changing soil erosion resulted from various storms with a focus on prioritized sub-watersheds is scant. Therefore, the present study was conducted to estimate and analyze the stormwise soil erosion dynamic under the influence of management measures based on land capability in the prioritized sub-watersheds of the Galazchai Watershed, Oshnavieh, Iran.
Material and MethodsTo achieve the objectives of the present study, firstly, according to the results of the Borda scoring algorithm, prioritized sub-watersheds with a relative area of about 34% were recognized. Then, the variability of soil erosion in 38 storms in recent years before and after the application of land capability in the mentioned sub-watersheds as well as the watershed was evaluated using the revised universal soil loss equation.
ResultsThe results showed that the rate of soil erosion of the study storm events varied in the range of 0.012 to 0.028 t. ha-1. Storm-1. However, in terms of management measures based on ecological potential in prioritized sub-watersheds, the rate of soil erosion of all study events at the outlet of the watershed has decreased from seven to 14% and at the outlet of prioritized sub-watersheds in most storms studied varied from two to 34%. However, the land availability in late winter and early spring has increased the rate of soil erosion compared to the initial conditions in the Milan 1, Milan 2, and Gazan 1 sub-watersheds from two to six percent, which can be attributed to the low density of vegetation at the time of storms’ occurance. The results also showed that the highest rate of soil erosion reduction occurred in events with rainfall of five to eight mm and the effectiveness of management measures in the maximum storms was less than the moderate storm events.
ConclusionThe results of the present study showed that if the land-use pattern would be adopted at six percent of prioritized sub-watersheds, the soil erosion resulting from study storms would have been declined by 14 percent at the watershed main outlet. The findings of the current study can provide a suitable management approach for planners and policymakers to apply appropriate managerial scenarios in high-priority areas.
Keywords: Effective Watershed Management, Erosion Behavior, Land Capability, Land Suitability, Storm Scale -
این مطالعه به منظور بررسی توان بوم شناختی تولید و تعیین مناسب ترین فواصل زمانی برداشت صمغ کتیرا در گون سفید بر اساس ویژگی های خاک در منطقه تیران و کرون (غرب اصفهان) انجام شد. تمام منطقه مطالعاتی دارای توپوگرافی یکسان و دارای 3 تیپ گیاهی Scariolia orientalis-Astragalus gossypinus، Hordeum fragile-Astragalus gossypinus و Cousinia bachtiarica-Astragalus gossypinusاست. بدین ترتیب در هر تیپ گیاهی چهار ترانسکت200 متری با فاصله100 متر از همدیگر و اریب نسبت به شیب عمومی و جانبی منطقه قرار داده شد. صمغ گون های موجود در امتداد ترانسکت ها بهره برداری و مقدار صمغ هر پایه گون با توجه به سن تقریبی و مرتبه برداشت (سال) ثبت گردید. همچنین از ابتدا و انتهای هر ترانسکت از دو عمق مختلف خاک، نمونه گیری انجام و مهم ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری شد. سپس مقدار صمغ تولیدی پایه های گون با استفاده از نرم افزار (StatPlus (2009 و اطلاعات مربوط به خاک سه تیپ گیاهی نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج بررسی صمغ نشان داد که پتانسیل تولید صمغ در پایه های گون در تیپ گیاهی Sc. or- As. go بیش از دو تیپ دیگر است. این پایه ها پس از دو سال استراحت می توانند مورد بهره برداری قرار گیرند که عامل های عمق، ماده آلی، هدایت الکتریکی و پتاسیم خاک در این تیپ بالاترین مقادیر را داشت. اما پایه های موجود در تیپ گیاهی Ho. fr- As. go و Co.ba- As.go برای تولید صمغ و بازسازی گیاه به سه سال زمان لازم دارند، به همین ترتیب میزان آهک و گچ در این دو تیپ گیاهی بالاترین مقادیر را نشان داد.
کلید واژگان: توان بوم شناختی, صمغ کتیرا, ویژگی های خاک, تیران و کرونThe objective of the present study was to assess the ecological potential of Tragacanth Gum production and harvesting based on soil characteristics of Tiran and Karvan rangelands in Isfahan province. Scariolia orientalis-Astragalus gossypinus, Hordeum fragile-Astragalus gossypinus and Cousinia bachtiarica-Astragalus gossypinus vegetation types with relatively homogenious topography conditions were selected, and four transects with 100 meters distance were esatbished obliquely to the general and the lateral slope of the site in each vegetation type. The produced Tragacanth Gum from studied Astragalus individuals along the transects were measured based on their ages ad harvesting stages. Soil samples from two depths of soil surface were collected from the start and end point of each transect and their physical and chemical characteristics were measured. STAT Plus(2009) and SPSS software were used to analyze the data. According to the results, the potential of gum production in Sc. or-As. go vegetation type was more than the two other vegetation types. Soil depth, organic matter, electrical conductivity and soil potassium content in Sc. or-As. go vegetation type were also higher then the two other types. Tragacanth Gum can be harvested from the utilized species after a two years resting period. The estmiated required time for collecting Tragacanth from the utilized species in Ho. fr-As. go and Co.ba-As.go vegetation types was three years. Soil lime and gypsum content in these two vegetation types were more than Sc. or-As. go vegetation type.Keywords: Ecological Potential, Tragacanth gum, Soil factors
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.