به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « سبزوار » در نشریات گروه « آبخیزداری، بیابان، محیط زیست، مرتع »

تکرار جستجوی کلیدواژه «سبزوار» در نشریات گروه «کشاورزی»
  • رویا وزیریان*، علی اکبر کریمیان، علیرضا افشانی، محمد تقی دستورانی

    در مدیریت مشارکتی مناطق خشک، تحلیل روابط اجتماعی بین کشاورزان ضروری می‏باشد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی و تحلیل شبکه اجتماعی کشاورزان در پیوندهای اعتماد و مشارکت در فعالیت‏های آبیاری، بازاریابی و کشت در سه روستای آریان، حارث‏آباد و رباط سرپوش واقع در منطقه سبزوار است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از روش‏های مطالعات کیفی رویکرد پیمایشی، روش مشاهده مستقیم و مصاحبه، جامعه هدف شناسایی گردید. سپس بر اساس روش کمی تحلیل شبکه، چهار شاخص مهم تراکم، دوسویگی، انتقال‏پذیری و میانگین فاصلهه ژئودزیک در پیوندهای اعتماد و مشارکت در فعالیت‏های کشاورزی در شبکه کشاورزان ارزیابی گردید. براساس نتایج میزان تراکم در چهار پیوند مورد بررسی، در روستای آریان بیش از سایر روستاها بوده که نشان‏دهنده انسجام اجتماعی بیشتر در این روستا می‏باشد. همچنین نتایج میزان شاخص دوسویگی و انتقال پذیری در پیوندهای مورد بررسی نشان‏دهنده تعادل، توازن و پایداری بیشتر شبکه در روستای آریان نسبت به سایر روستاها بوده، در نتیجه سرمایه اجتماعی در این روستا بیشتر است. نتایج میانگین فاصله ژئودزیک نیز بیانگر مطلوب ترین فاصله ژئودزیک در بین کشاورزان در روستای آریان می باشد. افزایش انسجام، یگانگی و اتحاد در این روستاها، موجب افزایش سرعت گردش و تبادل اطلاعات و همچنین افزایش سرمایه اجتماعی در آن ها خواهد گردید و هماهنگی و دسترسی افراد به یکدیگر با صرف هزینه و زمان کمتری موفق خواهد بود. بنابراین تقویت اعتماد و مشارکت اجتماعی جهت افزایش سرمایه اجتماعی و توانمندسازی جوامع محلی به عنوان یک ضرورت جهت مدیریت مشارکتی موفق در این مناطق الزامی است.

    کلید واژگان: تحلیل شبکه اجتماعی, اعتماد, مدیریت مشارکتی, سرمایه اجتماعی, سبزوار}
    Roya Vazirian *, Ali Akbar Karimian, Alireza Afshani, Mohammad Taghi Dastorani

    In Collaborative management of arid regions, it is necessary to analyze the social relationships between farmers. The purpose of this study was to evaluate and analyze the social network of farmers in trust links and to participate in irrigation, marketing and cultivation activities in three villages of Aryan, Hareth Abad and Robat Sarpush in Sabzevar. For this purpose,in the firstusing with qualitative studies of survey approach,direct observation method and target population interview were identified. Then, the quantitative network analysis method, four important indices consist of "density", "reciprocity", "transitivity" and "average geodesic distance" in the links of trust and participation in agricultural activities of the farmers' network were evaluated. According to the results, the density of the four transplants was higher in Aryan village than the other villages, which is indicating more social cohesion in this village. The results of reciprocity and transitivity indexed in the studied links show more balance, equilibrium and stability of the network in Aryan village than the other villages, thus there is more social capital in this village. The average geodetic distance results also indicate the most favorable geodetic distance among the farmers in Aryan village. Increasing the cohesion and solidarity of these villages will speed up the flow of information and exchange, as well as increase social capital in them, and will help people to coordinate and access each other with less cost and time. Therefore, reinforcing trust and social participation is essential for increasing social capital as a necessity for participatory management

    Keywords: Social network analysis, trust, Collaborative Management, Social capital, Sabzevar}
  • مهشید سوری *، محمد فیاض، نادیا کمالی، سعیده ناطقی
    برنامه ارزیابی مراتع با تامین اطلاعات لازم و درازمدت زمینه برنامه ریزی اصولی و در نتیجه جلوگیری از تخریب مراتع و حفظ آب و خاک را فراهم می نماید. هدف اصلی از این تحقیق، ارزیابی تغییرات پوشش گیاهی و شاخص های خاک مراتع قشلاقی منطقه کلات سادات سبزوار تحت عملیات مدیریت مرتع می باشد. فاکتورهای گیاهی شامل میزان تولید گونه های گیاهی، درصد پوشش تاجی گونه های گیاهی، درصد لاشبرگ، تراکم گونه های گیاهی، وضعیت مرتع و گرایش مرتع در مکان قرق و مکان شاهد اندازه گیری شد. ارزیابی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک و با تعداد تعداد 60 پلات چهارگوش یک متر مربعی و پراکنش مناسب نمونه ها در زمان آمادگی مرتع در اواخر اردیبهشت ماه انجام شد. گرایش به دو روش ترازو و قیاسی و وضعیت براساس روش چهار فاکتوری تعدیل یافته تعیین شدند. نمونه برداری از خاک از عمق 20-0 سانتی متری خاک انجام گرفت. تعداد 12 نمونه خاک از ترانسکت های اول، دوم و سوم (مکان قرق)، چهارم، پنجم و ششم (مکان شاهد) برداشت شد. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل در محیط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج اندازه گیری درصد پوشش تاجی مرتع چرا شده مکان کلات سادات آباد سبزوار نشان داد که بیشترین سهم درصد پوشش تاجی از نظر خوشخوراکی متعلق به گیاهان کلاس п (37/19) و از نظر فرم رویشی مربوط به گیاهان علفی چند ساله (2/16) می باشد. همچنین از بین فرم های رویشی مختلف، بیشترین سهم تولید در مکان قرق مربوط به گیاهان بوته ای و در مکان چراشده مربوط به گیاهان علفی چند ساله می باشد. نتایج نشان داد که شاخصه های میزان رس، سیلت، آهک، کربن آلی، ازت و هدایت الکتریکی بین دو ناحیه مکان قرق و مکان چراشده دارای اختلاف معنی دار در سطح 5 درصد می باشند، ولیکن در مورد فاکتورهای اسیدیته و فسفر اختلاف معنی دار نبود. بنابراین پیشنهاد می شود عملیات اصلاحی قرق در مساحت های بیشتر در منطقه اجرا شود.
    کلید واژگان: ارزیابی, مدیریت مرتع, پوشش گیاهی, خصوصیات خاک, سبزوار}
    Mahshid Souri*, Mohammad Fayaz, Nadia Kamali, Saeedeh Nateghi
    The main objective of this research was to evaluate vegetation changes and soil indicators in the Kalat Sadat Sabzevar area under rangeland management practices. Vegetation factors including plant species production, vegetation cover, cover percentage, litter percentage, plant species density, and rangeland condition and trend were measured at the exclosure site and adjacent control site. The assessment was conducted using a random-systematic method with a sufficient number of samples and appropriate distribution of samples at the time of rangeland readiness. The rangeland trend was determined on the basis of two methods, and rangeland condition was determined based on the four-factor method. Soil sampling was carried out at a depth of 20 cm. A total of 12 soil samples were taken from the first, second and third transects (exclosure site), as well as fourth, fifth and sixth (control site). Data were analyzed by the independent t-test using SPSS software. According to the obtained results, the highest canopy cover percentage in terms of palatability belonged to class II plants (19.37), and in terms of vegetative form belonged to the perennial plants (16.2). Also, the largest share of production in the exclosure site and grazing site was related to shrubs and perennial grasses, respectively. The results showed that clay, silt, lime, organic carbon, nitrogen and electrical conductivity were significantly different at 5% level between the exclosure and grazing sites, but there was no significant difference between acidity and phosphorous. Therefore, exclosure could be recommended as an improvement practice to be carried out in more areas of the region.
    Keywords: Evaluation, rangeland management, vegetation, soil properties, Sabzevar}
  • هانیه پورجواد، علیرضا راشکی *، محسن حسینعلی زاده
    اثر پوشش گیاهی بر فرایند فرسایش بادی به ویژه در مناطق خشک، شناخته شده است؛ اما خلا پژوهش هایی که به ارزیابی کمی این تاثیر اقدام کرده باشند، کاملا مشهود است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی چگونگی تاثیر گیاهان با ابعاد مختلف بر فرسایش بادی است. بدین منظور دو سایت دارای تک پوشش گیاهی، شامل چرخه (Launaea spinosa) و کاهوی وحشی (Lactuca serriola) و سایت شاهد در منطقه صبری شهرستان سبزوار انتخاب شد. میزان فرسایش و رسوب بادی در بازه های زمانی 21 روزه در تابستان سال 1394، توسط پین های مدرج اندازه گیری شد. سپس آزمون توکی بین سه سایت و بخش های مختلف اطراف گیاه صورت پذیرفت. همچنین نقشه تغییرات مکانی فرسایش بادی در حضور گیاه، با روش کریجینگ معمولی استخراج شد. وجود اختلاف معنی دار در فرسایش بادی دو سایت مطالعاتی حاکی از نقش مهم ویژگی هایی نظیر نوع، ارتفاع و عرض گیاه بر میزان تاثیرگذاری آن بر فرسایش بادی است. همچنین نتایج نشان داد فاصله موثر بر فرسایش بادی در گیاه چرخه و کاهوی وحشی، به ترتیب 2/8 و 3/4 برابر ارتفاع است. میزان فرسایش در طرفین دو گیاه به ترتیب در محدوده ای با ابعاد 0/74 و یک برابر عرض گیاه در جهت باد و 0/31 و 0/45 برابر عرض گیاه عمود بر جهت باد، بیش از حد نرمال است.
    کلید واژگان: مناطق خشک, فرسایش بادی, پوشش گیاهی, میان یابی, سبزوار}
    Hanieh Poorjavad, Dr Alireza Rashki*, Dr Mohsen Hoseinalizadeh
    The effects of vegetation on wind erosion, especially in arid areas, are known, but few studies have assessed the quantitative impact of plant species. The aim of this study was to investigate the effects of plant species on wind erosion and deposits. Three experimental sites were selected in Sebri, Iran. Two sites contained two plant species, Launaea spinosa and Lactuca serriola of different sizes and the third was a control site. During a field survey in the summer of 2015, erosion pins were installed around the species that were read at 21-day intervals. The Tukey test was applied to the data sets gathered at the three sites as well as at different areas around the species. To investigate the spatial variability of the wind erosion map and the role of vegetation, the data was interpolated by the ordinary kriging. The results showed that the size, shape and height of the plant affects wind erosion. The estimated effective distances were 2.8 and 3.4 times the plant heights for L. spinosa and L. serriola, respectively. The amount of erosion on two sides of the species were estimated to be 0.74 and 1 times the width and 0.31 and 0.45 times the length of these species, respectively.
    Keywords: Arid region, Wind Erosion, Plant species, Interpolation, Sabzevar}
  • ابوالقاسم دادرسی سبزوار *، محمد خسروشاهی، حسن برآبادی
    یکی از راه حل های منطقی توسعه منابع آب و تامین بخشی از آب مورد نیاز کشور، استفاده از پسآب تصفیه شده شهری است. در این مقاله سنجش کارآیی پسآب تصفیه خانه فاضلاب شهر سبزوار به مدت سه سال (91-88) و با هدف ارزیابی کیفی آب و درصد زنده مانی گونه های کشت شده مورد بررسی قرار گرفت. پسآب کارخانه مذکور از سال 1388 در پروژه احیا اراضی بیابانی منطقه دروک شهرستان سبزوار، مورد بهره برداری قرار می گیرد این پژوهش در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تیمار (گونه های تاغ، آتریپلکس و قره داغ) و 9 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی کیفیت آب، نمونه برداری از پسآب در دو نقطه خروجی از تصفیه خانه و ورودی به مخزن ذخیره آب در محل پروژه بیابان زدایی انجام و برای سنجش مواد آلوده کننده آزمایش شد. نتایج این قسمت از پژوهش نشان داد که به جز مقدار زیاد کلی فرم، محدودیتی برای استفاده از پسآب برای آبیاری وجود ندارد که مخلوط کردن آن با سیلاب های فصلی در مخزن ذخیره و سپس استفاده از آن برای آبیاری، این محدودیت نیز برطرف می شود. پسآب مورد بررسی از نظر طبقه بندی آب به روش ویل کاکس نیز دارای شوری زیاد با سدیم کم است (C3-S1)، و در طبقه آب های متوسط و مناسب برای استفاده در کشاورزی و آبیاری، قرار می گیرد. برای ارزیابی هدف دوم، هر کدام از مناطق بوته کاری شده در سال های 1389، 1390 و 1391، به سه قسمت ابتدایی، میانی و انتهایی و هر قسمت به سه بخش ابتدا، میانه و انتها تقسیم شد (نه تکرار) و در هر قسمت نواری (ترانسکت) 120 متری در طول پشته ها (فارو ها)، برای بررسی تراکم بوته ها، تعبیه شد. نتایج پژوهش نشان داد که به طور متوسط سالانه 67، 3/74 و 3/90 درصد بوته های تاغ، آتریپلکس و بوته های قره داغ به ترتیب مستقر شده اند. نتایج تجزیه واریانس داده های به دست آمده از سه تیمار تاثیر پسآب بر استقرار تاغ، آتریپلکس و قره داغ، از تفاوت معنی داری در سطح یک درصد، در هر کدام از سه سال مورد مطالعه، برخوردار است.
    کلید واژگان: پسآب, منابع آب, بیابانزدایی, آتریپلکس, تاغ, قره داغ, سبزوار}
    Abolghasem Dadrasi Sabzevar*, Mohammad Khosroshahi, Hassan Barabadi
    One of the methods for water resources development to meet water supply requirements, is the use of treated urban wastewater. In this paper, the feasibility of use of refined urban wastewater of Sabzevar was evaluated. This study was implemented in Dorok desert land located in southwest of Sabzevar over three year(2009- 2011). In order to meet this general objective, the complete randomized block design with three treatments (Haloxylon, Atriplex and Nitraria schober) in 9 replicates per treatment was selected. To evaluate the quality of the effluent, the samples were taken from sewage wastewater treatment plant of Sabzevar and entering water to the collecting reservoir. The samples were analyzed in the laboratory to study the major contaminants based on environmental standards for sewage in Iran. The results of this part of study showed that all evaluated parameters are suitable for irrigation, except for two parameters of Dissolve Oxygen (it was solved by mixing it with seasonal flooding) and coliforms count in the effluent. The results in terms of classifying the quality of wastewater for agriculture and irrigation by Wilcox diagram, showed the class C3-S1, which means relatively suitable class. To evaluate the second objective, areas planted were divided into three sections and each section is divided into three parts (9 repetitions). For evaluation of plant density (percentage of plant), 120m transects was used and the results showed that on average, 67 percent of Haloxylon, 74.3 percent of Atriplex and 90.3% of Nitraria schober have survived. The results are indicators of match effects which are at 1% level meaningful.
    Keywords: Desertification, Water Resources, Combating desertification, Atriplex, Haloxylon, Nitraria schober, Sabzevar}
  • یاسر قاسمی آریان*، حسین ارزانی، اسماعیل فیله کش
    با توجه به نقش مهم آب در رشد و پرورش دام و از طرفی، هدررفت علوفه مراتع در صورت فقدان آب کافی برای شرب، ضرورت توجه به بحث شایستگی منابع آب در مراتع بیشر نمایان می گردد. از این رو برای استفاده بهینه از توان های بالقوه موجود دام و مرتع باید به مقوله کمیت، کیفیت و پراکنش منابع آب که جزء زیرمدلهای مدل شایستگی منابع آب می باشد توجه گردد. با توجه اینکه عوامل مختلفی در تعیین شایستگی منابع آب دخالت دارند، هدف از تحقیق حاضر، شناسایی مهمترین عوامل موثر بر شایستگی منابع آبی، شناسایی عوامل محدود کننده و طبقه بندی مراتع جنوب غربی سبزوار بر اساس شایستگی منابع آب برای چرای گوسفند (دام غالب استفاده کننده در این مراتع) می باشد. این تحقیق با استفاده از روش (1990) FAO و در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شد. ابتدا نقشه های DGN منطقه مورد مطالعه تهیه و مرز منطقه مشخص گردید. سپس با مراجعه به منابع آب منطقه، کمیت و کیفیت آب هر منبع (TDS، ECو Mg+2) تعیین گردید. در نهایت از تلفیق لایه های کمیت، کیفیت و نقاط هم فاصله از منابع آب (تهیه شده برای چهار شیب 10-0، 30-10، 60-30 و 60 < درصد) مدل شایستگی منابع آب تنظیم گردید. نتایج نشان داد که منابع آب منطقه مورد مطالعه محدودیتی از نظر کمیت نداشته و تماما در طبقه شایستگی 1S قرار دارند، اما از نظر کیفیت تمام منابع آب جزء یکی، در طبقه شایستگی 2S قرار می گیرند. مدل شایستگی نهایی منابع آب نشان داد که به ترتیب 7/62، 4/2 و 9/34 درصد از مراتع مورد مطالعه دارای طبقه شایستگی 2S، 3S و N می باشند. در نهایت عامل های شیب، پراکنش نامناسب منابع آب و شوری به عنوان عوامل محدود کننده شایستگی آب منطقه معرفی شدند.
    کلید واژگان: مدل شایستگی منابع آب, کمیت آب, کیفیت آب, پراکنش منابع آب, سبزوار}
    Ghasemi Aryany.*, Arzanih., Filekesh, E
    According to the important role of water in livestock growth, and on the other hand, the loss of rangeland forage in the absence of sufficient water for drinking, the necessity of considering the water resources suitability is highly emphasized. Therefore, for optimal use of existing potentials of livestock and rangeland, the quantity, quality and distribution of water resources need to be taken into consideration. Given that several factors are involved in determining the suitability of water resources, this research was aimed to identify the most important factors affecting the suitability of water resources, limiting factors, and the classification of southwestern rangelands of Sabzevar on the basis of water resources suitability for sheep grazing, as the dominant livestock in these rangelands. This research was conducted using FAO (1990) method in GIS. First, DGN maps of the study area were prepared and the boundary of the region was determined. Then, water resources of the region were investigated in terms of quantity and quality (TDS, EC, and Mg+2). Finally, the layers of quantity, quality and equidistant points from water resources (prepared for four slopes of 0-10, 10-30, 30-60, and >60%) were integrated to produce the water resources suitability model. Results showed that the water resources of the study area had no limitation in terms of quantity so that all were classified as S1 suitability class, but in terms of quality, all water resources except one were classified as S2 suitability class. The final model of water resources suitability showed that 62.7, 2.4, and 34.9% of the rangelands in the study area had the suitability class of S2, S3, and N, respectively. Accordingly, slope, inappropriate distribution of water resources and salinity were identified as the most important limiting factors.
    Keywords: water resources suitability model, water quantity, water quality, water distribution, Sabzevar}
  • فیروزه مقیمی نژاد، یاسر قاسمی آریان، سعید احمد آبادی، علی حاجی بگلو
    بهره مندی دام از علوفه ی تولیدی مراتع به مقدار آبی بستگی دارد که در اختیار دام قرار می گیرد. به عبارت دیگر تنها در صورت وجود آب کافی دام می تواند از علوفه تولیدی در سطح مرتع بیشترین استفاده را به منظور تولید فراورده های دامی داشته باشد. به دلیل نبود آب قابل شرب دام سطوح چشمگیری از مراتع مورد چرا قرار نمی گیرد یا پیش از استفاده کامل علوفه تولیدی، دام به اجبار از مرتع خارج و به مناطق دیگر منتقل می شود. این مشکل در مراتع مناطق خشک محسوس تر بوده و می توان با حفر چاه های دستی (مالداری) بر طرف و آب مورد نیاز دام ها را تامین گردد. اما آنچه مهم است تعیین عرصه های مناسب برای حفر این چاه ها می باشد. سامانه ها اطلاعات جغرافیایی GIS ابزاری اساسی برای تجذیه تحلیل داده ها و ارائه ی نتایج دقیق برای مکان یابی، برنامه ریزی و مدیریت مراتع محسوب می شوند. جهت انجام این تحقیق مراتع حوضه چاه تلخ در جنوب غربی سبزه وار در نظر گرقته شد. ابتدا نقشه های منطقه مورد مطالعه تهیه شد و مرز حوضه مورد مطالعه تعیین گردید. شپس با مراجعه به منطقه موقعیت کمیت و کیفیت منابع آب تعیین شد و لایه های مربوط به هر کدام و همچنین لایه مربوط به نقاط هم فاصله از منابه آب در چهار شیب 0-10، 10-30، 30-60 و بیش از 60 درصد تهیه شده و در نهایت از تلفیق این 4 لایه مراتع منطقه از نظر دسترسی دام به آب به 4 طبقه شامل مناطق دارای شایستگی خوب (1S)، شایستگی متوسط (2S)، شایستگی ضعیف ( 3S) و فاقد شایستگی (N) طبقه بندی گردید و در نهایت مناطق دارای فاقد شایستگی به عنوان محل های مناسب جهت توسعه منابع تامین آب شرب دام معرفی گردید.
    کلید واژگان: آب قابل شرب دام, سامانه اطلاعات جغرافیایی, سبزوار}
  • فیروزه مقیمی نژاد، یاسر قاسمی آریان، سعید احمد آبادی
    امروزه تهدید و تشدید عوامل محدود کننده منابع طبیعی یکی از چالش های اساسی در مدیریت پایدار این منابع به شمار می آید. در همین راستا پرداختن جدی تر به مقوله مدیریت و اصلاح و احیاء منابع طبیعی به ویژه در گستره عظیم مراتع کشور، بیش از هر زمان دیگری نیازمند توجه است. یکی از پروژه های اصلاح مراتع، ذخیره نزولات آسمانی است که با توجه به کمبود آب در مناطق خشک، جهت کنترل و مهار هرز آبها و سیلاب های حاصل از نزولات آسمانی و با هدف ذخیره سازی آب باران در مراتع انجام می گیرد. هدف از این تحقیق تعیین عرصه های مناسب اجرای پروژه پیتینگ در حوزه چاه تلخ واقع در جنوب غربی شهرستان سبزوار می باشد. برای انجام تحقیق ابتدا نقشه های منطقه مورد مطالعه تهیه شد. سپس تیپ بندی پوشش گیاهی با پیمایش صحرایی انجام و وضعیت و گرایش مرتع در هر تیپ تعیین گردید. هم چنین بافت، عمق و هدایت الکتریکی خاک تعیین شد. در نهایت با تلفیق نقشه های وضعیت مرتع، شیب، هم باران، بافت خاک، عمق خاک، هدایت الکتریکی(EC) و نقشه کاربری زمین تهیه شده با استفاده از محیط Google Earth و پیمایش صحرایی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS محل های مناسب اجرای این پروژه ها مشخص گردید. نتایج حاکی از آن است که بیشتر مراتع حوزه دارای وضعیت فقیر و خیلی فقیر است که نیازمند روش های مصنوعی اصلاح مراتع می باشد. هم چنین مدل نهایی عملیات اصلاحی پیتینگ نشان داد که در 9/ 1680 هکتار (6/ 10 درصد مساحت منطقه)از مراتع حوزه این روش اصلاحی پیشنهاد می گردد.
    کلید واژگان: اصلاح مراتع, پیتینگ, نقشه کاربری زمین, سبزوار, GIS}
  • یاسر قاسمی آریان، حسین ارزانی، اسماعیل فیله کش، رضا یاری
    تعیین ظرفیت مراتع از موارد مهم در مدیریت آن به شمار می رود و شناخت عامل های موثر در آن اهمیت بسیاری دارد. از آنجایی که میزان علوفه تولیدی در یک دوره رویش مبنای محاسبه ظرفیت چرایی است، در این پژوهش برآورد تولید با اندازه گیری ابعاد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام تحقیق ابتدا رویشگاه درمنه تعیین گردید، سپس 8 ترانسکت 50 متری با فاصله 10 متر از یکدیگر به طور تصادفی- سیستماتیک در منطقه معرف در نظر گرفته شد. آنگاه در40 بوته از گیاه درمنه که دارای ابعاد مختلف بودند صفات ارتفاع و قطر تاج پوشش بوته یادداشت و تولید هر گونه در پاکت جداگانه قرار داده شد و پس از خشک شدن کامل توسط ترازو وزن گردید. در نهایت داده های مربوط به تولید، ارتفاع، قطر تاج پوشش و حجم وارد نرم افزار SPSS شده و با دستور regression تجزیه و تحلیل آماری روی داده ها انجام شد. نتایج نشان دادند که بین تولید به عنوان متغیر وابسته با حجم، سطح تاج پوشش و ارتفاع بوته ها به عنوان متغیر های ثابت، همبستگی خطی معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشته که ضریب تبیین مربوط به هر کدام از روابط خطی موجود به ترتیب 88/0، 84/0 و 74/0 می باشد. در نهایت مناسبترین رابطه خطی، رابطه تولید- حجم معرفی گردید.
    کلید واژگان: ظرفیت چرا, تولید, سبزوار, Artemisia siberi}
    Ghasemi Aryany.*, Arzanih., Filekeshe., Yari, R
    1*-Corresponding Author, Ph.D. Student of Combat Desertification, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran, Email:[email protected] of grazing capacity is considered as one of the most fundamental aspects of range management and understanding its effective factors is of utmost importance. Since the amount of forage production in a growth period is the basis for calculation of grazing capacity, in this research the estimation of production through the measurement of plant’s dimensions was investigated. For this purpose, the habitat of Artemisia sieberi was determined and then 8 transects of 50 m length were established with 10 m intervals by random-systematic method. The height and diameter of 40 species of Artemisia sieberi with different dimensions were recorded and the production of each species was clipped and weighted after drying. All data were analyzed by SPSS. Results showed that there was a significant linear correlation between production as a dependent variable and volume, canopy cover and height of Artemisia sieberi as independent variables (R2= 0.88, 0.84, and 0.74, respectively) at 1% probability level. Finally, the relationship between production and volume was identified as the best linear relationship.
    Keywords: grazing capacity, production, Sabzevar, Artemisia sieberi}
  • حسن برابادی *، غلامرضا زهتابیان، علی طویلی، ابوالقاسم دادرسی سبزوار، حسن خسروی، سارا طلوعی
    بهره برداری از سیلاب های فصلی در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت زیادی دارد. رسوبات معلق موجود در سیلاب ها موجب تغییر خصوصیات خاک می شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر سیلاب های کم کیفیت بر روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است. برای بررسی این تغییرات، عرصه پخش سیلاب به سه فاز تقسیم شد. در هر فاز دو تیمار پخش سیلاب و شاهد انتخاب و از تیمارهای پخش سیلاب سه نمونه و از تیمارهای شاهد یک نمونه از عمق 030، 3060 و 6090 برداشت شد و به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج آزمایش ها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن انجام پذیرفت. نتایج حاصل از بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بیانگر کاهش هدایت الکتریکی، سدیم، کربنات، درصد مواد خنثی شونده، گچ و اسیدیته و افزایش مواد آلی، پتاسیم، فسفر و بی کربنات در اکثر نمونه ها می باشد که این تغییرات در سطح 5% معنی دار است. در مورد بافت خاک در اکثر نمونه ها شن در عمق 030 افزایش و رس خاک کاهش یافته است که باعث اصلاح بافت و ساختار خاک شده که این روند در سطح 5% معنی دار است.
    کلید واژگان: سیلاب, پخش سیلاب, خصوصیات خاک, بلوک کامل تصادفی, آزمون دانکن, سبزوار}
    Hassan Barabadi *, Gholamreza Zehtabian, Ali Tavili, Abolghasem Dadrasi Sabzevar, Hassan Khosravi, Sara Toloei
    Using seasonal floods is very important in arid and semi arid areas. Suspended sediments in the flood are caused changes in soil properties. The aim of this study is to investigate the soil chemical and physical properties affected by low quality floods irrigation. Sampling from three phases, in each phase three points (beginning, middle and end of the row) and in the depths of 30-0, 60-30 and 90-60cm were done. The results showed that the electrical conductivity, sodium, carbonate, potassium, gypsum and pH decreased but organic matter, phosphate and bicarbonate have increased in the most samples so that these changes are significant at the 5%. About soil texture, sand increased and clay has decreased in the depth of 0-30 cm so, soil structure has improved.
    Keywords: Flood, Flood Spreading, Soil Properties, Completely Randomized Block Design, Duncan Mean, Sabzavar}
  • حسین فرزانه، علی گزنچیان
    درشبکه های پخش سیلاب و سامانه های تغذیه مصنوعی، رسوبگذاری مهمترین مانع نفوذ آب در خاک و رسیدن آن به سفره آب زیرزمینی است. کاهش نفوذپذیری خاک به عواملی چون میزان مواد معلق، سرعت نفوذ اولیه، ویژگی های فیزیکی خاک و کیفیت سیلاب بستگی دارد. به نظر می رسد در طول زمان بر اثر ورود رسوبات ریزدانه به شبکه های پخش سیلاب، راندمان این طرح ها کاهش یافته و بعد از مدت زمانی به طور عملی کارایی خود را از دست بدهند. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر رسوب نهشته شده بر روند میزان تغییرات نفوذپذیری تحت تاثیر عملیات پخش سیلاب می باشد. در این پژوهش با استفاده از استوا نه های مضاعف با روش مثلثی نفوذپذیری سطحی خاک در عرصه رسوب گذاری شده و شاهد اندازه گیری شد.و داده های مربوطه به محیط Exelوارد گردید.سپس به منظور تجزیه و تحلیل نتایج و مقایسه اثرات پخش سیلاب برنفوذپذیری عرصه پخش سیلاب نسبت به شاهد از روش آماری فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده گردید. همچنین جهت مقایسه میانگین اثرات اصلی پخش سیلاب و اختلاف بین نوارهای مختلف پخش ازروش مقایسه میانگین دانکن در سطح 5% استفاده شد.لازم به ذکر است مقادیر شاهد (عدم پخش) در سال اول برای مقایسه با تمام نمونه ها در سالهای مختلف پخش در نظر گرفته شده است. بطورکلی نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان دادکه اختلاف نفوذپذیری بین عمق خاک در سطح 1/0 درصد وسیلاب در سطح 5 درصد معنی دار بود. ولی اثرات متقابل عمق و سیلاب بر نفوذپذیری خاک در هیچ سطحی معنی دار نبود.
    کلید واژگان: پخش سیلاب, نفوذ, رسوبگذاری, سبزوار}
    F.H. Farzaneh, A. Gazanchian
    In the network of floodwater spreading and artificial recharge system, deposition is the main obstacle of infiltration water in the soil and reaching of water to the groundwater. Soil infiltration reduction depends on suspended material, the infiltration rate, soil physical characteristics and quality of the floodwater spreading. Fine-grained sediment enters into the network during the flood; reduce the efficiency of these projects and in long time of operation to actually lose its effectiveness. The main objective of this study is the effect of sediment deposited on the variation of infiltration rate by the floodwater spreading. In this study, double rings with triangular surface soil infiltration rate were used and the relevant data were entered into the Excel software. The analysis and comparison of the effects of the floodwater spreading on soil infiltration rate in comparison to control was evaluated using the statistical method of factorial completely randomized design. The effects of floodwater spreading on soil infiltration rate were evaluated using the statistics factorial method in completely design. Duncan mean comparison test was applied to compare rate of infiltration on spreading area with ditches between them. It is necessary to mention that the control values in the first year were compared with the results of reminder years. In general, the analysis of variances show the difference between rates of infiltration in depth of soil is significant at level %5 but the level signiticant for floodwater is %1. There is no significant difference for interaction of these two factors.
    Keywords: Floodwater spreading, Soil infiltration rate, Deposition, Sabzevar}
  • قاسمعلی دیانتی تیلکی، مریم حیدریان آقاخانی، اسماعیل فیله کش، علی اصغر نقی پور برج
    تعیین کیفیت علوفه گونه های موجود در مراتع یکی از مهمترین عواملی است که جهت محاسبه ظرفیت چرایی و مدیریت صحیح مراتع لازم و ضروری می باشد. گونه های مرتعی در مکان و زمان های مختلف کیفیت علوفه متفاوتی دارند. در این تحقیق از دو گونه شورپسند Salsola arbuscula وSalsola richteri در سه مرحله فنولوژیکی رشد اندام های روینده، زمان گلدهی و بذردهی، با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات پشته عباس سبزوار نمونه برداری شد و در آزمایشگاه فاکتورهای کیفی، درصد دیواره سلولی عاری از همی سلولز، درصد پروتئین خام، انرژی متابولیسمی، درصد فیبر خام و درصد هضم پذیری ماده خشک و همچنین هیدرات های کربن محلول اندازه گیری شد. از تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه جهت مقایسه های کلی استفاده گردید و مقایسه میانگین ها بوسیله آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که کیفیت علوفه هر دو گونه در مرحله رشد اندام های روینده بیشتر از مراحل دیگر بود. از لحاظ آماری بین مراحل مختلف رشد و بین گونه ها برای فاکتورهای کیفیت علوفه، تفاوت معنی دار در سطح 95 درصد وجود داشت. به طوری که در هر سه مرحله فنولوژیکی، کیفیت علوفه گونه Salsola richteri همواره بهتر از گونهSalsola arbuscula بود. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می-توان ابتدای گلدهی را مناسب ترین زمان چرا در نظر گرفت. زیرا در این زمان گیاهان از نظر کیفیت علوفه و هیدرات های کربن محلول در حد مطلوبی قرار دارند و در اثر چرا خسارت کمتری به آنها وارد می شود.
    کلید واژگان: کیفیت علوفه, سبزوار, مراحل فنولوژیکی, پروتئین خام, هیدرات های کربن محلول}
    Dianati Tilaki, Gh.A., Haidarian Aghakhanim., Filehkeshi., Naghipour Borj, A.A
    Determination of forage quality of range plants is one of the fundamental factors for evaluating grazing capacity. There are spatial and temporal variations in forage quality of range species. In this study, samples from two halophyte species including Salsola arbuscula and Salsola richteri were collected at three phenological stages of vegetative growth, full flowering and seed dissemination with three replications at research station of Poshteh Abbas Sabzevar. The quality indices of acid detergent fiber (ADF), crude fiber (CF), crud protein (CP), metabolic energy (ME), dry matter digestibility (DMD) and soluble carbohydrate (WSC) were measured or estimated. Analysis of variance and Duncan's multiple range test were used for data analysis. The results indicated that forage quality of both species in vegetative growth was higher than the other stages. Forage quality indices and water soluble carbohydrates were significantly different at different phenological stages and between the species (P<0.05). Salsola richteri had a better forage quality than Salsola arbuscula in all phenological stages. Considering the result of this research, the second stage (flowering) was determined as the most suitable period for livestock grazing. Because at this time, forage quality and soluble carbohydrate of plant are desirable for grazing and grazing will cause less damage to plants.
  • مریم حیدریان آقاخانی، قاسمعلی دیانتی تیلکی، علی اصغر نقی پور برج، اسماعیل فیله کش
    تعیین مواد مغذی علوفه و همچنین تشخیص عدم تعادل آنها، راه را برای برنامه ریزی به منظور بهبود تغذیه دام در مرتع و حمایت از گیاهان مرتعی با ارزش هموار می سازد. به گفته اغلب متخصصان تغذیه، کمبود پروتئین غلات، پایین بودن مقدار انرژی مواد خشبی و عدم تعادل عناصر معدنی علوفه مراتع، عوامل محدود کننده اغلب مراتع دنیاست. به منظور بررسی مقدار منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم و فسفر در چهار گونه بوته ای غالب و شورپسند مراتع بیابانی سبزوار شامل گونه هایSalsola arbuscula، Salsola richteri،Halothamnus glauca و rosmarinus Seidlitzia در سه مرحله فنولوژیک رشد رویشی (رشد اندام های رویشی، گل دهی و بذردهی) نمونه برداری انجام شد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و مواد معدنی آنها اندازه گیری شد. مقایسه مقدار عناصر معدنی با حد نیاز نشخوارکنندگان نشان داد که مقدار فسفر در هر چهار گونه در هر سه مرحله فنولوژی پایین تر از حد مورد نیاز دام ها بود (01/0P<). بیشترین مقدار کلسیم، سدیم، فسفر، منیزیم و خاکستر و کمترین مقدار پتاسیم به گونه S. rosmarinus متعلق بود.
    کلید واژگان: مرتع, سبزوار, مراحل فنولوژیک, مواد معدنی}
    M. Haidarian Aghakhani, Gh.A. Dianati Tilaki, A.A. Naghipour Borj, I. Filehkesh
    Determination of nutritive substances of forage and deficiencies diagnosis assist managers to improve nutrition of ruminants in rangelands.. Nutrition experts believe that deficiency of protein of grains and low energy of woody substances and imbalance of mineral elements of range forage are among the most limiting factor range animal nutrition.Magnesium, calcium, sodium, potassium and phosphorus content of dominant and halophyte shrubs of Salsola arbuscula, Salsola richteri, Halothamnus glauca, Seidlitzia rosmarinus species at three phenological stages: vegetative, full flowering and seed dissemination in desert rangeland of Sabzevar was investigated. Samples were taken to laboratory and mineral elements of them were measured.Comparison of mineral elements with the requirement of ruminant showed that the P was lower than its requirement in all three phenological stages. The highest contents of calcium, sodium, phosphorus, magnesium and ash and the least value of potassium belonged to Seidlitzia rosmarinus.
  • محمد جواد احمدیان یزدی، اسماعیل رهبر، اروجعلی کریمی
    برای واسنجی الگوی آماری تعیین انبوهی بهینه تاغکاری ها بر پایه اثرات توام بافت خاک، بارش متوسط سالانه، سن و رویش قابل انتظار در منطقه سبزوار، و استفاده از نتایج بدست آمده برای بهینه سازی انبوهی تاغکاری های این منطقه، ابتدا اندازه رشد و سرسبزی قابل انتظار برای تک درختان واقع در شرایط متعارف تاغکاری های هفت ساله منطقه کال یاغمورت سبزوار تعیین شد. با قرار دادن این مقدار و دیگر مقادیر پیش گفته در الگوی آماری یادشده، انبوهی بهینه به اندازه 309 پایه در هکتار برآورد و به عنوان تیمار شماره 3 (3 T) منظور شد. دیگر تیمارها برای واسنجی انبوهی برآورد شده مذکور، شامل247=1 T، 278=2T، 340=4T، 371=5T و انبوهی اولیه یا شاهد، 500=6T پایه در هکتار، از طریق تنک کردن درختان مازاد، در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در اواخر زمستان 1372 اجرا شد. ارتفاع و قطر تاج درختان در زمان اجرای طرح و در پایان هر یک از ده فصل رویش بعدی اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل نتایج ده ساله نشان داد که اگرچه اثر تیمارها بر مولفه های رشد معنی دار است، ولی ترتیب موفقیت تیمارها تناسبی با شماره آنها(درجه انبوهی) ندارد. از جمله تیمارهای شماره 2 و 5 با بیشترین رشد در گروه a، تیمار 6 (شاهد) با کمترین رشد در گروه b و سایر تیمارها در گروه بینابین ab قرار می گیرند. تیمارهای شماره 2 و 6 با 7/84 درصد اختلاف معنی دار به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار رشد شاخص اندازه کلی درختان را به خود اختصاص دادند. بر پایه نتایج این پژوهش ده ساله، انبوهی بهینه تاغکاری های منطقه کال یاغمورت سبزوار 278 پایه در هکتار است. این مقدار انبوهی به اندازه 10درصد تنک تر از رقمی است که به وسیله الگوی آماری مورد واسنجی و بر پایه مشخصات خاک و بارندگی سالانه منطقه سبزوار برآورد می شود.
    کلید واژگان: سبزوار, تاغ, پژمردگی, انبوهی, تنک کردن, بافت خاک}
    Mohammad Javad Ahmadian Yazdi, Esmaeil Rahbar, Orujali Karimi
    A general model was developed to explain the interrelationships between soil saturation percentage, mean annual precipitation, and population density on growth and vigority of planted Haloxylon trees. Based on the model, estimated number of population density for 7 years old Haloxylon plantation in Sabzevar was 309 trees per hectar; therefore, six density treatments were selected around the estimated density; two density treatments over estimated number, two under it, and existing density as the control treatment. The treatments consisted of T1=247, T2=278, T3=309, T4=340, T5=371, and existing density(control) T6=500 trees per hectar. The treatments have been compared in a Randomized Complete Block Design, with four replications, since winter of 1994. After thinning practices, height(H) and crown diameters(CD) of the remained trees were measured. This measurement was repeated during the growth period in ten years. Since the CD increment between the first and the 10th measurement was 3 times more than H increment; therefore, a size index(SI) model of the form H×(CD)2, which was constructed by trial and error, was found to distinguish the best among the 6 treatments. The growth percentage of H, CD, and SI between first and the last measurement were calculated. The analysis of variance of the growth percents showed that there is significant differences between treatments for H, CD, and SI. The highest growth belonged to T2 and lowest belonged to T6(control). The results show that optimized population density of seven years old Haloxylon stands in Sabzevar is 10% less than the estimated number based on the general model.
    Keywords: Haloxylon, Saxaul, thinning, Population density, Wilting, soil texture}
  • ابوالقاسم دادرسی سبزواری، مجتبی پاکپرور
    هدف اصلی از تحقیق حاضر، بررسی کمیت پیشروی یا تجدید بیابان و تجزیه و تحلیل وضعیت و دلایل پیشروی آن در مساحتی حدود 410 هزار هکتار از اراضی دشت سبزوار می باشد. بدین منظور، داده های رقومی ماهواره لندست تی ام مربوط به دو سری زمانی 13 سال می سال 2001 میلادی و 29 آوریل سال 1987 میلادی بعد از اصلاح هندسی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس یک الگوی از پیش طراحی شده که در آن انتخاب حداقل یک نمونه در هر 1000 هکتار مورد توجه قرار گرفته بود، نقاطی در محدوده محل تحقیق انتخاب و از خاک و پوشش گیاهی آنها نمونه و یادداشت برداری و عامل های مرتبط با شوری خاک ها در آزمایشگاه اندازه گیری شد. ارتباط رگرسیونی EC خاک ها با ارزش عددی (DN) باندهای اصلی، نسبت های مختلف طیفی، شاخص های مختلف و انواعی از تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای پیکسل های متناظر محاسبه گردید. بر این اساس همبسته ترین باندها برای شرکت در طبقه بندی تعیین که شامل باندهای اصلی 5، 2 و PCA سوم از باندهای 4، 3، و 2 بودند. بعد هر دو تصویر 1987 و 2001 با شرکت باندهای یادشده و بر اساس دسته بندی داده های صحرایی در درجات شوری 5 گانه (بدون شوری، شوری کم، شوری متوسط، شوری زیاد و سطوح نمکی) مورد طبقه بندی با روش بیشینه درست نمایی (ML) قرار گرفتند. تصویر پس زمینه مرحله طبقه بندی در رایانه، FCC521 بود که بر اساس تعیین شاخص مطلوبیت به عنوان بهترین ترکیب باندی با بیشترین اطلاعات انتخاب گردید. در این بررسی همچنین نقشه تغییرات سطح و شوری آب های زیرزمینی با تجزیه و تحلیل آمار دراز مدت 28 ساله چاه های پیزومتری و بررسی کیفیت وزارت نیرو تهیه و تحلیل گردید. نتایج بررسی نشان می دهد که تغییر قابل ملاحظه ای در سطح اراضی غیرشور حادث نگشته و تغییرات دسته های اراضی شور به گونه ای است که هیچ زمین شوری به غیر شور تبدیل نشده، ولی از وسعت دسته های با شوری متوسط به بالا به صورت پلکانی کاسته و بر مساحت اراضی با شوری کم افزوده شده است. این مطالعه همچنین تغییری را در سطح اراضی گچی نشان نداد. کاربری اراضی در منطقه مورد پژوهش شاهد افزایش بیش از 3600 هکتاری در سطح اراضی کشاورزی و افزایشی حدود 700 هکتار به مناطق شهری می باشد و تغییر محسوس دیگری در سایر طبقات بوجود نیامده است. بررسی تغییرات محدوده تپه های ماسه ای نشان داد که 2756.6 هکتار در جهت شمال و شرق، به تپه های ماسه ای منطقه اضافه شده است، همچنین بررسی و تجزیه و تحلیل داده های مربوط به کمیت و کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه بیانگر سیر نزولی سطح آب های زیرزمینی و افزایش شوری آنها، به ویژه در جنوب شرق منطقه می باشد. نتیجه دیگر اینکه، در بررسی روند بیابانزایی، بکارگیری داده های سنجش از دور و در تلفیق با یک سیستم اطلاعات جغرافیایی، امکان پذیر است.
    کلید واژگان: بیابانزایی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, سنجش از دور, شوری, سبزوار}
    Abolghasem Dadrasi Sabzavari, Mojtaba Pakparvar
    Desertification is one of the most difficult issues which has been taken into consideration in the world. The main objective of this study is determination of lands affected by desertification using remote sensing and geographic information systems, in Sabzevar. To meet the objective, Satellite imagery of Landsat TM- 29 April 1987 and 13 May 2001 were selected and used, after haze and geometric correction. Principal Components (PC) and False Color Composit (FCC) were calculated, finally FCC521: RGB was selected for background of classification because of the best correlation. The Satellite images were classified by the maximum likelihood algorithm on the basis of field data. A study was conducted to determine the iso line of change in groundwater salinity and depth, in the study area, by using subsurface water data (quality and quantity). The results show that on non saline parts and in the area of gypsum, the changes are negligible. The area of land uses are more or less the same except in agriculture which the land has increased by 3632 ha and in urban area which developed 672 ha. Merging and processing the whole data shows that the agriculture lands increased from 1987 to 2001. More salinity and less depth of groundwater are the results of groundwater data analysis, specially in south east part of the region.
    Keywords: desertification, GIS, Remote sensing, salinity, Sabzevar}
  • اسماعیل فیله کش، غلامعلی گزانچیان، عباس علی آبادی، حسین فرزانه، ابراهیم صادقزاده
    گیاه Eurotia ceratoides به علت داشتن فرم بوته ای، مقاومت در برابر خشکی، درصد پروتئین مناسب، تکثیر آسان و... یکی از گیاهان بومی مراتع بیابانی است که اهمیت ویژه ای در مراتع خشک و نیمه خشک دارد. این خصوصیات سبب گردیده تا در طرح های احیاء و اصلاح مراتع مورد استفاده قرار گیرد. هدف از اجرای این بررسی بدست آوردن بهترین زمان بذر کاری و نیز مناسبترین روش کاشت این گونه در مراتع مناطق خشک است. این بررسی در قالب طرح آماری کرت های خرد شده انجام گرفت که در آن کرت های اصلی را تاریخ های کاشت 15 آذر، 15 دی، 15 بهمن، 15 اسفند و کرت های فرعی را روش های کاشت کپه ای، چاله ای، دیسک و شخم تشکیل داده که در 4 تکرار در 2 سال 1375 و1376، اجرا شده است. تعداد بوته های مستقر شده در هر کرت مبنای کار قرار گرفته و آنالیز داده ها توسط برنامه SAS انجام شده است. نتایج نشان داد که: بهترین روش کاشت روش شخم و بعد از آن روش های دیسک، کپه ای و چاله ای بوده اند. تاریخ کاشت نیمه آذر ماه و دیماه در تمامی روش ها باعث استقرار بیشترگیاه شده است. روش های شخم و دیسک در 15 آذر ماه بیشترین استقرار را نشان می دهد.
    کلید واژگان: Eurotia ceratoides, روش کاشت, زمان کاشت, بذرکاری, سبزوار}
    Esmayil Filehkesh, Gholam Ali Gazanchian, Abbas Aliabadi, Hosein Farzaneh, Ebrahim Sadegh Zadeh
    The degradation trend and descending capacity of Iran’s renge lands due to lack of regular policy and programming in it’s usage, increasing of population, food and protein requirements, are some of problems that turned the ammenment and improvement of rangelands as an essential problem for the users. Eurotia ceratoides plant, due to bushy from, resistance to drought, proper protein percent, simple propagation and… is one of the native plants of desert rangelands that has special importance in arid and semiarid rangelands these charachteristics caused to wide use of this plant in rangelands ammendment programs. The aim of this research was to determine the optimum time for sowing and the best method for sowing of this species in desert rangelands, to use in rangeland management designs. This research was conducted in split plots experimental design frame, in the main plots the sowing date was in 4 treatments (5th of December, 5th of Junury, 5th of Februry and 5th of March) and the secondary plots were included 4 treatments (Heap cropping, Hole cropping, Sowing with disct moldboard, Sowing with plow) with 4 replications in 2 successive years of 1996 and 1997 in plots with 6 * 4 dimensions. The number of established plant per plot was determined and the data analysis was done by SAS program. Results showed that, the best method of sowing in establishment percent of Eurotia were sowing by plow and disc, heap cropping and hole cropping respectirely. The dates of 5th of December and 5th of Junury had more establishment percent. The plow and disc methods in 5th of December had the most establishment percentage.
    Keywords: Eurotia ceratoides, Sowing method, Sowing date, Sabzevar}
  • اسماعیل رهبر، محمد جواد احمدیان یزدی
    کاربرد اجرایی الگوی آماری معرفی شده برای توضیح رابطه کلی بافت خاک، بارش متوسط سالانه، انبوهی و اندازه رشد و سرسبزی تاغکاری ها مستلزم واسنجی این الگو در مقیاس طرحهای پیشاهنگ، درمناطق مختلف تاغکاری کشور است. برای اجرای یکی از این طرحهای پیشاهنگ، ابتدا اندازه رشد و سرسبزی قابل انتظار تاغکاری های منطقه کال یاغمورت سبزوار برآورد شد. با قرار دادن این مقدار و مقادیر مربوط به مشخصات بافت خاک و بارندگی در الگو، انبوهی بهینه تاغکاری های پژمرده همین منطقه محا سبه شد و به عنوان تیمار شماره 3 منظور شد. تیمارهای تنک کردن برای رسیدن به سطوح انبوهی 20 و10 درصد کمتر از تیمار3 و 10 و 20 درصد بیشتر از تیمار 3 و انبوهی کنونی یا شاهد (در جمع شش تیمار) در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در اواخر زمستان1372 اجرا شد. ارتفاع و قطر تاج درختان باقیمانده از تیمارهای تنک کردن در ابتدای کار و پایان هر یک از فصول رویش سالهای بعد اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل نتایج پنجساله اثر تیمارها بر رشد ارتفاع، قطر تاج و شاخص اندازه کلی درختان (که از حاصلضرب ارتفاع در مربع قطر تاج محاسبه شد) نشان می دهد که اختلاف رشد ارتفاع معنی دار نیست، ولی اختلاف رشد قطر تاج و شاخص اندازه کلی درختان معنی دار است. بیشترین رشد این شاخص در تیمار 2 (با انبوهی 10 درصد کمتر از تیمار 3) و کمترین آن در تیمار 6 (شاهد) بدست آمد. اختلاف تیمار 3 و تیمار 1 (با انبوهی 20 درصد کمتر از تیمار 3) و تیمار 2 با یکدیگر معنی دار نیست و این سه تیمار به طور مشترک در گروه a قرار می گیرند. تیمار شاهد به تنهایی درگروهb و تیمارهای 4 و 5 به طور مشترک در گروه بینابینیab جای می گیرند.
    کلید واژگان: سبزوار, تاغ, پژمردگی, انبوهی, تنک کردن, بافت خاک}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال