جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "کوکران" در نشریات گروه "آبخیزداری، بیابان، محیط زیست، مرتع"
تکرار جستجوی کلیدواژه «کوکران» در نشریات گروه «کشاورزی»-
سابقه و هدف
امروزه افزایش نیازهای جامعه همراه با افزایش سطح آگاهی های محققان و بهره برداران، باعث شده استفاده و بهره برداری چندمنظوره از مراتع و بهره گیری از دیگر پتانسیل های مرتع اهمیت بیشتری در مقایسه با بهره برداری تک منظوره نظیر چرا دام داشته باشد، شناخت استعدادها و عوامل موثر و تعیین کننده توان اکولوژیک اکوسیستم های مرتعی از اصول مدیریت و برنامه ریزی صحیح جهت حفاظت و بهره برداری صحیح از مراتع است. همچنین تهیه و اجرای طرح های کاربردی و عملی به منظور دستیابی به اهداف اقتصادی، حمایتی و حفاظتی، نیازمند شناخت دقیق این عوامل و استعداد جهت تنظیم برنامه های مدیریت موثر در مراتع است. یکی از استعدادهای بالقوه اکوسیستم های مرتعی، تعیین توان و پتانسیل این منابع جهت زنبورداری است، کشور ایران به دلیل داشتن اقلیم چهار فصل، مطلوب ترین شرایط نگهداری و پرورش زنبورعسل را دارا می باشد، لذا به دلیل مشخص نبودن وضعیت کمی و کیفی گونه های گیاهی از نظر ارزش و اهمیت آنها در زنبور و تولید عسل و عدم شناخت عوامل موثر در زنبورداری در کمیت و کیفیت عسل تولیدی در منطقه مورد مطالعه از مسایلی است که می تواند باعث عدم بهره برداری مناسب مراتع و توسعه این نوع بهره برداری های سازگار با طبیعت باشد و این مسایل ضرورت تحقیق را ایجاب می نماید. لذا این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی نقش شاخص های طبیعی و مدیریتی موثر بر تولید عسل در مراتع منطقه تفت یزد انجام شد.
مواد و روش هادر این پژوهش شاخص های طبیعی موثر بر تولید عسل با 13 گویه و شاخص های مدیریتی موثر بر تولید عسل با 16 گویه به عنوان متغیرهای مستقل از نوع ترتیبی با طیف لیکرت پنج گزینه ای و شاخص تولید عسل به عنوان متغیر وابسته از نوع فاصله ای که به رتبه ای تبدیل شد، انتخاب گردید گویه های هر شاخص با توجه به شرایط منطقه و زنبورداری طراحی شد. جامعه آماری در مراتع شهرستان تفت از استان یزد 81 نفر زنبوردار بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 67 نمونه برآورد گردید. نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه بندی شده انجام و روایی پرسشنامه توسط اساتید و کارشناسان مجرب و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آماره آلفای کرونباخ سنجیده شد.
نتایجنتایج حاصل از آزمون رتبه ای مقایسه میانگین نشان داد از بین شاخص های طبیعی موثر بر عسل تولیدی گویه درصد گونه های شهدزا و گرده زا با میانگین (14/3) و گویه طول دوره گلدهی با میانگین (01/3)، و از بین گویه های شاخص مدیریتی گویه نوع تغذیه مصرفی زنبور عسل با میانگین (05/3) و وجود منابع آبی با میانگین (97/2) به ترتیب همگی اولویت اول و دوم را به خود اختصاص دادند، همچنین نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن و کندال تایو b نشان داد شاخص های طبیعی با شاخص های مدیریتی همبستگی مثبت و معنی داری در سطح اطمینان 99 درصد داشته و گویه های درصد گونه های شهدزا و گرده زا، طول دوره گلدهی، میزان بارندگی، میزان ابری بودن، وضعیت مرتع و جهت شیب با شاخص تولید عسل رابطه مثبت و مستقیم و گویه های تعداد دفعات کوچ، چرای توام دام سبک با زنبور عسل و نوع مالکیت با شاخص تولید عسل رابطه منفی و معکوس دارند.
نتیجه گیرینقش و اهمیت عوامل طبیعی در مقایسه با عوامل مدیریتی در رابطه با میزان تولید عسل در منطقه مشخص شد. بر اساس نتایج نقش عوامل طبیعی بیش از عوامل مدیریتی بوده و لازم است زنبورداران ضمن شناخت دقیق عوامل موثر طبیعی نظیر درصد پوشش گیاهی و وضعیت و دوره گلدهی و شهد و گرده دهی مناسب گونه ها به ویژه گونه های جذاب برای زنبور عسل زمان های بارش و رطوبت در رویشگاه ها و وجود منابع آبی سالم و بهداشتی و نوع تغذیه مناسب، زمان کوچ مناسب کلنی ها را مدیریت و با شرکت در دوره های آموزشی و ترویجی تقویم زنبورداری رویشگاه های مورد بهره برداری را تهیه و در جهت افزایش کمی و کیفی عسل تولیدی برنامه ریزی نمایند. با توجه به نتایج به دست آمده با شناخت دقیق تر عوامل و شاخص های اکولوژیک در منطقه و بهره گیری آنها در بازه زمانی مناسب در چارچوب برنامه مدیریتی مناسب می توان نزدیک به 17 درصد افزایش عملکرد تولید عسل در منطقه را انتظار داشت.
کلید واژگان: تصادفی طبقه بندی شده, پایایی, زنبوردار, کندو, کوکران, مراتع, قابلیتJournal of Rangeland, Volume:17 Issue: 2, 2023, PP 299 -311Background and ObjectivesThe shift from single-purpose grazing to the multi-purpose utilization of rangelands has become important due to increased societal needs and awareness among researchers and stakeholders. Understanding the ecological capabilities and evaluating natural ecosystems are essential for proper management and planning of natural resources. Beekeeping is one potential utilization of rangeland ecosystems, as Iran's four-season climate provides favorable conditions for honey production. However, the lack of knowledge regarding the quantitative and qualitative status of plant species in terms of their value and importance for bees, as well as the absence of effective indicators, hinders proper exploitation of pastures for honey production. This research aimed to investigate and identify the natural and management indicators influencing honey production.
MethodologyThirteen natural indicators and sixteen management indicators affecting honey production were selected as independent variables using a Likert scale questionnaire. Honey production index was used as the dependent variable. A sample of 67 beekeepers was randomly selected from a population of 81, based on Cochran's formula. Questionnaire validity was assessed by professors and experts, and reliability was measured using Cronbach's alpha statistic.
ResultsStatistical analysis using rank mean test in SPSS software revealed that the percentage of nectar-producing and pollinating species had the highest rank (3.14) among the natural indicators, followed by the duration of the flowering period (3.01). Among the management indicators, the type of nutrition consumed by bees ranked first (3.05), followed by the existence of water resources (2.97). Spearman correlation coefficient indicated a positive and significant correlation (99% confidence level) between natural and management indicators. Additionally, Spearman's correlation coefficient and Kendall's tau-b showed a positive and significant correlation (99% confidence level) between natural and management indicators. The percentage of nectar-producing and pollinating species, length of the flowering period, amount of rainfall, cloudiness, pasture condition, and slope direction had a positive and direct relationship with the honey production index. Conversely, the number of migrations, light livestock grazing with bees, and type of ownership had a negative and inverse relationship with the honey production index.
ConclusionNatural factors were found to have a greater impact on honey production compared to management factors in the study region. To increase honey production, it is recommended for beekeepers to enhance their technical efficiency and knowledge through training and extension programs. They should establish hives in rangelands with suitable vegetation percentage and attractive species for bees, consider rainfall and the availability of healthy water resources, and carefully time hive migrations. Understanding the ecological factors and indicators accurately and implementing proper management strategies can potentially increase honey production by 17% in the region.
Keywords: Beekeeper, Cochrane, Hive, Honey, Randomly Classified, Capability
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.