به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « Kohmian Forestry Plan » در نشریات گروه « کشاورزی »

  • مصطفی مقدمی راد*، وحید ریزوندی
    مقدمه و هدف

    عملیات بهره برداری جنگل به خصوص چوب کشی از فعالیت هایی هستند که موجب دخالت و دست خوردگی طبیعت می شوند. سیستم های بهره برداری با تراکتور، معمولی‏ترین انواع تجهیزات کوچک مقیاس هستند که در شمال کشور استفاده می شود. چوبکشی زمینی به دلیل تماس مستقیم چوب با خاک جنگل همواره با دامنه اثرات تخریبی وسیع به اکوسیستم جنگلی از جمله تغییر در ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و خسارت به تجدید حیات طبیعی و درختان باقیمانده همراه بوده است، پس از اتمام چوبکشی دیده می شود که شیارهای عمیق در مسیرهای چوبکشی باقی مانده و باتوجه به شیب طولی زیاد این مسیرها موجب فرسایش و لغزش و ریزش خاک ها شود تغییر در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از مهم ترین اثرات ناشی از عملیات بهره برداری و خروج چوب بر روی توده جنگلی است. بررسی های متعدد بازگوکننده بازیابی طولانی مدت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است. از مهم ترین اهداف مدیریتی در بحث بهره برداری جنگل، لزوم به حداقل رساندن اثرات تردد وسایل نقلیه روی خاک جنگل است چرا که این تاثیرات منفی در درازمدت می تواند معنی دار باشد هدف این پژوهش شناسایی میزان اثرات استفاده از تراکتورهای کشاورزی در حمل چوب بر روی خصوصیات فیزیکی خاک از جمله وزن مخصوص ظاهری، فشردگی و بافت خاک و همچنین خصوصیات شیمیائی خاک ازنقطه نظر عناصر خاک، ماده آلی و pH خاک در دو منطقه شاهد و بهره برداری جنگل به منظور ارائه راهکارهایی در جهت کاهش این اثرات بود.

    مواد و روش ها

    طرح جنگلداری کوهمیان با مساحتی بالغ بر 3671 هکتار در حوزه آبخیز 89 از تقسیمات جنگل های شمال کشور در حوزه اداره کل منابع طبیعی استان گلستان - گرگان واقع شده است. این تحقیق در پارسل 27 طرح جنگلداری کوهمیان آزادشهر واقع در گلستان ایران انجام شد. به منظور بررسی تغییرات فیزیکی و شیمیایی خاک در اثر چوبکشی با تراکتورهای کشاورزی، نمونه برداری خاک در دو منطقه شاهد و روی مسیرهای عبوری توسط سیلندرهای فلزی در سه عمق 0-10، 10- 20 و 20-30 سانتی متری خاک در قالب طرح (آزمایش) کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شد. سپس این نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و در دمای 105 درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت در داخل آون خشک شدند عمل توزین نمونه ها توسط ترازوی دیجیتالی مدل EK4000 ساخت کشور ژاپن با دقت 0/1 گرم انجام شد و مقدار وزن خشک ثبت شد. سپس خصوصیات فیزیکی خاک از جمله فشردگی، وزن مخصوص ظاهری، رطوبت، بافت و خصوصیات شیمیایی از جمله ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز، مس و اسیدیته خاک با روش های استاندارد مورد مطالعه قرار گرفت.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که چوبکشی به وسیله تراکتور کشاورزی روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تاثیرات مهمی داشت که بیشترین تاثیر آن روی عمق 0-10 سانتی متری خاک بود که هم خصوصیات شیمیایی خاک و هم خصوصیات فیزکی خاک دچار تغییراتی شد اما در عمق های 10-20 و 20-30 سانتی متری  خاک بیشترین تغییرات مربوط به تغییرات فیزکی خاک بود و در خصوصیات شیمیایی خاک تغییرات معنی داری رخ نداد. از جمله این تغییرات تغییر در خصوصیات فیزیکی خاک در هر سه عمق 0-10 و 10-20 و 20-30 سانتی متری تفاوت معنی داری نسبت به منطقه شاهد داشت به طوری که فشردگی خاک در منطقه مورد تردد در این سه عمق از سطح خاک به ترتیب 2/46، 3/04 و 1/73 برابر منطقه شاهد بود، افزایش وزن مخصوص خاک نیز در این سه عمق نسبت به منطقه شاهد، به ترتیب 36 و 27 و 20 درصد بود. همچنین خصوصیات شیمیایی از قبیل ظرفیت تبادل کاتیونی و غلظت عناصری نظیر فسفر، نیتروژن و آهن در عمق 0- 10 سانتی متری خاک به ترتیب 37/62، 63/91، 10/2 و 73/05 درصد کاهش نشان داد. از میان خصوصیات شیمیایی خاک در عمق 20-10 سانتی متری فقط ماده آلی تحت تاثیر تردد تراکتور در منطقه قرار گرفت به طوریکه ماده آلی در عمق ذکر شده حدود 64 درصد کاهش نسبت به منطقه شاهد داشت. این عناصر تغییر معنی داری نداشتند؛ هیچ یک از خصوصیات شیمیایی خاک در عمق 20-30 سانتی متری تحت تاثیر تردد تراکتور در منطقه قرار نگرفت.

    نتیجه گیری کلی:

     در این تحقیق مشاهده شد که استفاده از تراکتور کشاورزی در حمل و نقل اولیه مقطوعات جنگلی، به دلیل یکسان نبودن سطح تماس لاستیک های آن (سطح تماس کم در لاستیک جلو) و همچنین به دلیل نداشتن وینچ موجب ایجاد حالت شخم در مسیر چوبکشی و ایجاد اثرات معنی داری روی خاک جنگل شده است از جمله این تغییرات، تغییر خصوصیات فیزیکی خاک نظیر: فشردگی خاک، افزایش وزن مخصوص ظاهری و تغییر بافت خاک است از طرف دیگر چوبکشی بر روی خصوصیات شیمیایی خاک اثرات معنی داری داشت از جمله این اثرات کاهش عناصر خاک مانند ازت، فسفر، آهن، کاهش ماده آلی و کاهش ظرفیت تبادل خاک است که باتوجه به ماندگاری زیاد این اثرات لازم است که تمهیداتی برای کاهش این اثرات منفی، نظیر استفاده از ماشین آلات تخصصی چوبکشی نظیر اسکیدر چنگک دار به جای تراکتورهای کشاورزی، خراش سطحی در مسیرهای چوبکشی، محدود کردن زمان چوبکشی به زمانی که خاک جنگل خشک است و قابلیت تردد بالاتری دارد، ریختن مازاد مقطوعات روی مسیر چوبکشی اندیشیده شود.

    کلید واژگان: خروج چوب, خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک, طرح جنگلداری کوهمیان, مسیر چوبکشی}
    Mostafa Moghadami*, Vahid Rizvandi
    Background

    Forest harvesting operations, especially logging, are activities that cause interference and tampering with nature. Tractor-operated systems are the most common type of small-scale equipment used in the north of Iran. Due to the direct contact of wood with the forest soil, land logging has always been associated with a wide range of destructive effects on the forest ecosystem, including changes in the soil's physicochemical properties and damage to the natural regeneration and remaining trees. After logging, deep grooves are visible in the remaining logging roads, which can cause soil erosion, landslides, and soil fall due to the high longitudinal slope of these roads. Changes in the soil's physicochemical properties are among of the most important effects caused by the exploitation and removal of wood from the forest mass. Numerous studies report the long-term recovery of the soil's physicochemical properties. A major management goal in forest exploitation is the need to minimize the effects of vehicle traffic on the forest soil because these negative effects can be significant in the long run. The soil characteristics (appearance, compactness, and texture) and chemical properties in terms of soil elements, organic matter, and pH in two control and forest exploitation areas were studied to provide solutions to reduce these effects.

    Methods

    The Kohmian forestry project is located in the 89th watershed of the northern forests of Iran in the area of Natural Resources of Golestan-Gorgan province. This research was conducted in Parcel 27 of the Kohmian Azadshahr Forestry Project located in Golestan, Iran. To investigate the soil's physicochemical changes due to logging with agricultural tractors, soil was sampled in two control areas and on the crossing paths by metal cylinders at three depths (0-10, 10-20, and 20-30 cm) of the soil in a completely randomized design with three replications. These samples were dried in the laboratory in an oven at 105 °C for 24 h and then weighed using a digital scale (EK4000, Japan) with an accuracy of 0.1 g. After recording the soil dry weight, the physical properties (compaction, apparent specific gravity, moisture, and texture) and chemical properties (organic matter, cation exchange capacity, nitrogen, potassium, phosphorus, calcium, magnesium, iron, zinc, manganese, copper, and acidity) were studied using standard methods.

    Results

    Logging with an agricultural tractor significantly impacted both the soil's physical and chemical properties. The most notable effect was observed in the soil depths sampled from 0-10 cm and 20-30 cm. The alterations predominantly pertained to physical changes in the soil, with no significant modifications detected in the chemical properties. Notably, soil compaction in the trafficked areas at depths of 0-10, 10-20, and 20-30 cm was respectively 46.2, 3.04, and 1.73 times higher than that of the control area. Furthermore, the increase in soil specific gravity at these depths ranged from 20% to 36% compared to the control area. Chemical properties such as cation exchange capacity and the concentrations of elements (e.g., phosphorus, nitrogen, and iron) exhibited reductions of 37.62%, 63.91%, 10.2%, and 73.05%, respectively, in the top 0-10 cm depth. At a depth of 10-20 cm, only organic matter was significantly impacted by tractor traffic, with a reduction of approximately 64% compared to the control area. Chemical properties at a depth of 20-30 cm remained unaffected by tractor traffic.

    Conclusion

    The study highlights the detrimental effects of using an agricultural tractor for primary forest plot transportation. The uneven contact surface of its tires, particularly the lower contact surface in the front tire, along with the absence of a winch, leads to soil disturbance along the logging path. This disturbance includes soil compaction, increased specific gravity, and alterations in soil texture, nitrogen, phosphorus, and iron content, reduced organic matter, and decreased soil exchange capacity. To mitigate these adverse effects, it is recommended to employ specialized logging machinery, such as skidders with rakes, instead of agricultural tractors. Other measures include implementing surface protections on logging paths, restricting logging activities to periods when the forest soil is dry and less prone to damage, and proper disposal of excess logs along the logging route.

    Keywords: Kohmian Forestry Plan, Logging, Logging Route, Soil, Physicochemical Properties}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال