به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « آزاده » در نشریات گروه « هنر و معماری »

  • سهیلا نمازعلیزاده*، اشرف سادات موسوی لر

    بررسی الگوهای بصری شکار بهرام گور و آزاده در سفالینه های مصور سلجوقی نشان می دهد که برخی از آنها، علاوه بر ترسیم چنگ نوازی و همراهی آزاده در شکار، به هلاکت رسیدن او به زیر پاهای شتر با جامه ای متفاوت را نیز مورد توجه قرار داده اند. تحقیق حاضر با هدف شناخت الگوهای بصری و مفهومی دو رویداد چنگ نوازی و مرگ آزاده با دو جامه متفاوت که در سفالینه های سلجوقی به تصویر کشیده شده اند، شکل گرفته و تلاش شده به این پرسش ها پاسخ داده شود: الف. اشتراک و تفاوت های الگوهای بصری و مفهومی دو رویداد چنگ نوازی و مرگ آزاده در ایران باستان، ساسانی و سلجوقی کدامند و بر استمرار کدام اندیشه دلالت دارد؟ ب. وجوه مشترک آثار هنری با موضوع آزاده و بهرام در آثار ساسانی و سلجوقی کدامند؟ روش تحقیق مقاله، توصیفی تحلیلی است و مطالب به طریق اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده اند. همچنین، تعداد هشت نمونه انتخابی از آثار برجای مانده از دو دوره تاریخی ساسانی و سلجوقی با محوریت داستان بهرام گور و آزاده با رویکرد شمایل نگاری و شمایل شناسی پانوفسکی مطابقت داده شده است. نتایج نشان می دهد که الگوهای بصری و مفهومی مرگ آزاده، به گفتمان ادبی شاهنامه ارجاع دارد که خود برگرفته از یک حکایت شفاهی کهن ایرانی است و از منظر جهان بینی اسطوره ای ایران باستان؛ به نظر می رسد مرگ آزاده با جامه متفاوت به مرگ زهره، دلدار ورثرغنه (خدا- خورشید)، هنگام تولد خورشید و روزی نو دلالت دارد.

    کلید واژگان: هنر, ایران باستان, ساسانیان, سلجوقیان, بهرام گور, آزاده, شمایل شناسی}
    Soheila Namazalizadeh *, Ashrafosadat Mousavilar

    Bahram V or Bahram Gur is a well-known just Sassanid king. Bahram same as Vərəθraγna is the great warrior god of Zoroastrianism, but his figure also contains a wealth of archaic, pre-Zoroastrian elements which clearly point to an Indo-Iranian era. Bahram has all the characteristics of an ancient warrior God, the personification of a force that shatters and overcomes any resistance or defense, an irresistible offensive force which displays its strength in attack. Bahram was revealed with symbolic features in Iranian art and literature. In Seljuk era, different stories of Bahram Gur are painted on potteries. The images of Seljuk potteries which are depicted on the surface of the plates are appropriated according to the Islamic atmosphere. Bahram Gur's hunting and Azadeh is one of the Iranian stories which is painted on some Seljuk potteries. Investigations on Seljuk illustrations show that some of the pictures depict Azadeh while playing harp and accompanying Bahram Gur in hunting. But the rare examples of Seljuk potteries display two scenes about Azadeh`s harp playing and her death underneath camel's feet with different clothes.This article attempts to answer this question: What are the hidden semantic meanings of Azadeh’s harp playing and her death underneath camel's feet with different cloths, illustrated on Seljuk potteries? The purpose of this research is to study the visual and conceptual patterns of human figures which were illustrated on the Seljuk potteries. In this research, the information is collected through documentary and library sources. The historical-analytical method is based on the iconography and iconology with Panofsky’s approach. Therefore, seven samples which belong to two historical periods (the Sassanid and the Seljuk) including three silver and golden Sassanid plates, a plaster Sassanid frame, a Sassanid seal and three Seljuk clay plates have been selected. The results show that Azadeh's symbolic death in Bahram Gour's hunting refers to the common literature in the Seljuk period, which is derived from an ancient Persian narration. Also based of Iranian mythical perspective Azadeh's symbolic death, illustrated with different cloths, centered on the romantic relationship between Vərəθraghna (Iranian God - Sun) and Venus (Morning Star) who promises the Sun’s rebirth or new day.

    Keywords: Art, Ancient Iran, Sassanid Period, Seljuk Period, Bahram Gur, Azadeh, Iconology}
  • معصومه عباچی*، اصغر فهیمی فر
    در نیمه اول قرن هشتم ه. ق در شاهنامه های مصور شیراز با بازنمایی خاصی از نگاره «بهرام گور و آزاده در شکارگاه» مواجهیم که در دو شاهنامه «کاما»ی سلجوقی، و شاهنامه 833 ق تیموری، دیده نمی شود و آن نقشمایه «آزاده در حال مرگ» در شاهنامه های 731، 733 و 753 ق اینجوست.
    تاکنون، به ارتباط بستر فکری، سیاسی و اجتماعی زمانه ایلخانیان بر نقشمایه آزاده مرده در نگاره های اینجو پرداخته نشده است. از این رو پژوهش حاضر می کوشد با تکیه بر رویکرد پانوفسکی و با روش توصیفی، تحلیلی به تفسیری متفاوت از صحنه مذکور در شاهنامه های اینجو دست یابد و به این پرسش ها پاسخ دهد که چرا نقشمایه «کنیزک و بهرام سوار بر شتر» در دوره اینجو استمرار نیافت و به جای آن «بهرام و کنیزک مرده» تصویر شد؟ و آیا رابطه و نسبتی میان ویژگی های ایزد باستانی بهرام با شخصیت واقعی سلاطین ایلخانی و اینجو وجود دارد که منجر به تحول نقشمایه مذکور شده است؟
    از اهداف این پژوهش، یافتن رابطه میان نقشمایه «کنیزک مرده» در شاهنامه های اینجو و «اندیشه های دربار اینجو و تغییرات تفکر ایرانی» است و نیز بررسی نسبت میان ایزد باستانی بهرام و سلاطین دربار اینجو و ایلخانی.
    براساس نتایج این تحقیق، بن مایه کنیزک مرده در شاهنامه های اینجو بر اساس اعتقادات، فرهنگ و زمینه های اجتماعی جامعه ایلخانی، و آل اینجو، با تباری مغولی، شکل گرفته است. شواهدی تاریخی بیانگر وجود «وجه تنبیهی» ابوسعید ایلخانی و رفتار خشن او در تبریز، مبنی بر تنبیه کونجاک خاتون، به دلیل همراهی با شوهرش در جنگ علیه سلطان مذکور است. این زن، چون «کنیزک بهرام گور»، به دستور ابوسعید به وسیله لگد چارپایان، کشته شد و به نظر می رسد نقاشان اینجو نیز از این صحنه متعلق به شاهنامه بزرگ ایلخانی، در سه شاهنامه اینجو الگوبرداری کردند. همچنین گویا نقاش با تصریح بر جنبه حماسی داستان، سعی دارد با تاکید صرف بر کنش بهرام، شخصیت بهرام ساسانی را در حالی که به هیئت شاه زمانه (ابوسعید و شاهان اینجو) درآمده، به ایزد بهرام نزدیک نماید و بدین ترتیب بیشترین اهتمام را در جهت تاکید بر معنای اسطوره باستانی ایران به کار گیرد.
    کلید واژگان: بهرام, آزاده, شاهنامه های مکتب شیراز, اینجو, آیکونولوژی}
    Masoumeh Abachi *, Asghar Fahimifar
    In the first half of the eighth century AH, in three illustrated Shahnamehs of Shiraz from the Injuid time, we are faced with a particular representation of "Bahram the Gur and Azadeh in the hunting ground" which is different from the Seljuk "comma" Shahnameh, and the 833 AH Shahnameh of the Timurid period. This difference is the depiction of "Dying Azadeh" in Shahnamehs of the 731, 733 and 753 AH in Shiraz; while in the Seljuk and Timurid Shahnamehs in Shiraz, we see Bahram and his slave girl, Azadeh, riding a camel.
    Until now, no research has examined the relationship between intellectual, political and social contexts of the Ilkhanid period with the motif of the dead Azadeh in the Injuid illustrations, thus this research, which is based on Panofsky's approach, tries to achieve a different interpretation of the scene in the Injuid Shahnamehs with a descriptive-analytical method, and to answer these questions: why the motif of "the slave girl and Bahram riding a camel" did not continue in the Injuid period, and instead of that the motif of "Bahram and the dead slave girl" was painted? And is there a relationship between the characteristics of the ancient Bahram god with the actual characters of the Injuid and Ilkhanid kings, which has led to the transformation of the motif?
    This study aims to find out a relationship between the motif of "the dead slave girl" and "the ideas of the Injuid court and the changes in the Iranian thought", as well as to study the relationship between the ancient Bahram god and rulers of the Injuid and Ilkhanid courts.
    The results suggest that the motif of "the dead slave girl" in three Injuid Shahnamehs, is rooted in the beliefs and attitudes, culture and social contexts of the Ilkhanid society, and the Injuids with Mongol origin. Historical evidences indicate the existence of "punitive way" of Abu Said Ilkhani and his violent behavior in Tabriz, to punish Kvnjak Khatun, because she had accompanied her husband in the war against the Sultan. This woman, like “the slave girl of Bahram the Gur", was killed under animals’ hoofs by the order of Abu Said, and it seems that the injuid painters have reproduced this scene of the Great Ilkhanid Shahnameh in the three Injuid Shahnamehs. It also seems that the painter tries to approximate the character of the Sassanid Bahram – embodied as the contemporaneous king (Abu Said and the Injuid kings) - to the Bahram god, by emphasizing solely on Bahram’s action, and thus he exercises the utmost efforts to underscore the meaning of the ancient myth of Iran.
    Keywords: Bahram, Azadeh, Shahnamehs of the Shiraz School, Injuid, Iconology}
  • هانیه نیکخواه، محمد خزایی، غلامعلی حاتم، جواد نیستانی

    تصویر بهرام گور و آزاده با یک شکل بندی کمابیش یکسان بر آثار هنری گوناگون به جای مانده از یک سده پیش از هجرت تا سده نهم هجری قمری (سده پنجم تا پانزدهم میلادی) نقش بسته است. این تصویر در طول قرن ها در عرصه هنر دوره پیشا اسلامی و اسلامی ایران رواجی چشمگیر یافته و حیاتی بدون گسست داشته است. این تداوم، پرسش هایی چند را به ذهن متبادر می سازد که این نوشتار نیز در پی یافتن پاسخ های آن ها است. چرا در میان انبوه نقوش و مضامین مورداستفاده هنرمندان در پیش از اسلام، این طرح تا سده های میانه اسلامی همچنان بدون تغییر همچنان بازتولید می شد؟ آیا بعد از اسلام نیز مفهوم این تصویر همانند دوره ساسانیان بوده است؟ چرا ظهور حکومت هایی بیگانه در ایران نه تنها بر این تداوم اثیر نگذاشته، بلکه آن را تقویت نیز کرده است؟ مبنای کار این جستار ازلحاظ نظری، نظریه های مربوط به مشروعیت سیاسی است و اطلاعات جمع آوری شده به روش توصیفی – تحلیلی موردبررسی قرارگرفته اند. هدف در این پژوهش، یافتن علل اصلی ماندگاری هزارساله این تصویر در گستره هنر ایران حتی در زمان استیلای حکومت های غیر ایرانی است، نتیجه آنکه به نظر می رسد اغراض سیاسی و مشروعیت طلبی حکمرانان در دوره اسلامی از دلایل عمده دیرپایی این نقش باشد و مفهوم آن بیش از زیبایی، موردنظر پدیدآورندگان بوده است.

    کلید واژگان: هنر ایرانی, بهرام گور, آزاده, شاهنامه, مشروعیت}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال