به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "مصورسازی" در نشریات گروه "هنر و معماری"

جستجوی مصورسازی در مقالات مجلات علمی
  • فرزانه فلاحی*
    مقدمه

    به جز تعدادی محدود از تصویرگران کتب چاپ سنگی، مابقی برای مخاطب علاقه مند به این حوزه ناشناخته مانده اند براساس پژوهش های «اولریش مارزلف»، در حوزه صنعت چاپ سنگی ایران عهد قاجار،46 هنرمند تصویرگر کتاب، شناسایی شده اند که 19 نفر آن ها در فهرست سرشناس ترین ها قرار دارند. «محسن تاجبخش» نیز به عنوان یکی از این هنرمندان سرشناس، اما کمتر شناخته شده این عرصه است که «محسن تاجبخش» نیز به عنوان یکی از این هنرمندان سرشناس، اما کمتر شناخته شده این عرصه است که سهم قابل توجهی در بازتاب فرهنگ عامه مردم ایران داشته و آثار ایشان معرف کیفیات فنی و بصری تکثیر تصاویر چاپ سنگی در زمانه خود بوده است. هدف این پژوهش معرفی و آشنایی بیشتر با محسن تاجبخش هنرمند پرکار و فعال اواخر قاجار و اوایل پهلوی است. با توجه به هدف ذکر شده، پژوهش حاضر درپی پاسخ به این پرسش هاست؛ محسن تاجبخش که بوده، چه کتبی و با چه مضامینی را مصور کرده و تصویرسازی های وی واجد چه کیفیات سبکی و شکلی بوده است؟

    روش پژوهش: 

    پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و جمع آوری داده ها با دسترسی و مطالعه مستقیم نسخ و نیز استفاده از منابع و اسناد مکتوب کتابخانه ای انجام گرفته است.

    یافته ها

     محسن تاجبخش، تصویرگر پرکار ساکن تهران در اواخر قاجار و واوایل رضاشاه پهلوی اول بود که کتب بسیاری با مضامین مذهبی، عامیانه- عاشقانه و مکتب خانه ای را مصور کرد. تاجبخش، علی رغم گرایش به صورت پردازی واقع نما در دوره های مذکور و دسترسی به نگاره هایی از این دست، به تصویرگری سنتی ایرانی پرداخته و سادگی در بیان، ایجاد تصاویری تخت بدون حجم پردازی و عمق نمایی را برگزیده است.

    نتیجه گیری

     مشخصاتی ازجمله اندام های کوتاه و درشت هیکل انسان ها، صورت های گرد با چشمان بادامی و بی حالت، لب هایی متبسم، اسب هایی بلند قامت با پاهایی کشیده ویژگی های بارز تصویرگری محسن تاجبخش هستند که تشخیص آثار وی را از دیگران ممکن می سازد. او در تصویرگری، سیاق هنرمندان پیش از خود را در پیش گرفته است. همچنین از مقایسه نگاره های وی با سایرین می توان سادگی بیشتر و جزییات کمتر را در تکنیک تصویرسازی ایشان دریافت کرد.

    کلید واژگان: محسن تاجبخش, مصورسازی, کتب چاپ سنگی, قاجار, پهلوی
    Farzaneh Falahi *
    Introduction

    The illustrators of lithographic books are important research components that remain unknown to the audience interested in this field except for limited cases. According to the studies of "Ulrich Marzolph", 46 book illustrators have been identified in the field of the lithographic printing industry of Iran in the Qajar era, 19 of whom are on the list of the most famous ones. Mohsen Tajbakhsh, as one of these distinguished but little-known artists, has made a significant contribution to the expression of the public culture of the Iranian people, and his works have represented the technical and visual qualities of reproduction of pictures through lithography in his time. This study seeks to introduce Mohsen Tajbakhsh as a hard-working and active artist in the late Qajar and early Pahlavi periods. Also, identifying, categorizing and visual analysis of his works is one of the main goals of this research.

    Research Method

    The present research is descriptive-analytical, and data collection was conducted through direct access and study of manuscripts using library sources and written documents.

    Findings

    Even though Mohsen Tajbakhsh followed the artists before him in illustrating books, features such as short and large human bodies, round faces with almond-shaped eyes, smiling lips, tall horses with long legs, etc., are the distinctive features of his illustrations which makes it possible to distinguish Tajbakhsh's works from others. Also, comparing his miniature paintings with others makes it possible to realize more simplicity and fewer details in his illustration technique.

    Conclusion

    Mohsen Tajbakhsh was a hard-working illustrator who lived in Tehran during the era of Ahmad Shah Qajar and Reza Shah Pahlavi and illustrated many books with religious, folk-romantic, and school themes. In the illustration, he has adopted the style of artists before him, and despite the trend towards realistic illustration in the mentioned period and access to such miniature paintings, he has chosen traditional Iranian illustration, simplicity in expression, creating flat images without volume and perspective, etc.

    Keywords: Mohsen Tajbakhsh, Illustration, Lithographic Books, Qajar, Pahlavi
  • رضا رفیعی راد*
    فاصله گرفتن نقاشی معاصر ایران از زبان و ادبیات فارسی، با توجه به تاریخ طولانی پیوند این دو مدیوم، موضوعی در خور توجه است. قابلیت های تصویری و نمایشی زبان فارسی، چنان است که دستمایه ی بسیاری از مهم ترین هنرهای کاربردی و میراث تجسمی و بصری ایران قرار گرفته است. پژوهش ها اغلب حضور زبان و ادب فارسی در نگارگری را، به برگردان تصویری متن ادبی توسط نگاره، تقلیل داده و حضور زبان و ادب فارسی را در کل فرآیند تولید یک نگاره نادیده می گیرند. اما واقعیت این است که برای درک حضور زبان و ادب فارسی در نقاشی ایرانی، باید این حضور را در سراسر فرآیند تولید نقاشی ایرانی، جستجو کرد. این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیوی انجام شده، در ابتدا اجزای سه گانه ی فرآیند تولید نگاره در کتابخانه ها، یعنی جزء اول: «نگارگر، نگارگران و شاگردانشان»، جزء دوم: «نگاره به عنوان محصول» و جزء سوم : «عمل فنی نگارگر بر روی نگاره»، از یکدیگر تفکیک شد. سوال این است که زبان و ادب فارسی در نقاشی ایرانی، به چه اشکالی در نقاشی ایرانی حضور یافته است؟ یافته ها نشان می دهد که پیوند میان زبان و ادبیات فارسی و نگارگری را می توان به شکل صور سه گانه وحدت ذهن نگارگر و نویسنده متن ادبی، ادبیات به عنوان واسطه میان نگارگر و عرفان، ارتباط درونی متن و تصویر، نگاره به مثابه بازنمایی امر ظاهری و باطنی در ادبیات و عرفان، تهیه مضمون از ادب غنایی و حماسی، القای غیر مستقیم احساسات و جنبه های روانشناسانه از طریق نشانه ها و همچنین کارکرد اسلوب کنایی در نقاشی ایرانی مشاهده نمود. نتایج پژوهش حاضر و اهمیت حضور زبان و ادب فارسی در تمامی مراحل تولید نقاشی ایرانی، می تواند راهگشای نقاشی معاصر ایران که از ادبیات و زبان فارسی، دور افتاده است، قرار گیرد.
    کلید واژگان: نگارگری, پیوند نقاشی و زبان و ادبیات فارسی, فرآیند تولید نگاره, مصورسازی, صور خیال
    Reza Rafiei Rad *
    The studies that have examined the Persian language and literature’s presence in Iranian painting have summarized this presence only as a visual representation of the literary text in the painting, through a type of reductionist approach. This approach only considers and analyzes the research data, the literary texts and the illustrated miniatures that are based on them, and the presence of Persian language and literature is overlooked in the totality of the paintings’ creation process. As a result, in this reductionist approach, the other forms of Persian language and literature’s presence in Iranian paintings are eliminated. In the reductionist approach, the presence of Persian language and literature in Iranian paintings has been ignored, and only the relation between the visual objects in the painting and the text of the poem has been explained and analyzed. The purpose of this study is to identify and distinguish the presence of Persian language and literature in the whole process of creating miniatures in Iranian painting. Therefore, the question is in what forms Persian language and literature have been present in the process of creating miniatures in Iranian painting?The present qualitative study was conducted through content analysis method using the Jürgen Ritsert analytical method. Data collection is done using archival, library and internet resources. Content analysis is a process of reading a text, gaining proper understanding of seemingly irrelevant information, analyzing qualitative information, systematic observation and conversion of qualitative data into quantitative ones. In the present study, the content analysis method has an interpretive nature. And according to the mentioned model, it began with the theoretical stage (i.e. the formation of the initial plans, questions and analyzed resources), and the process of creating paintings and different Iranian schools up to the Safavi era were examined. Then, in the unit construction stage, groups and units of analysis were divided into several categories: "painter" (or their students who did the act of painting), "painting as a product of artistic and technical activities", "collection of technical and artistic actions that the painter applied on the painting". In the data evaluation stage, appropriate analyses were performed related to the research, and the presence of literature was investigated in relation to each of these three groups. Finally, in the results interpretation stage, a conclusion was reached based on the research problem. Accordingly, in the production line of paintings in libraries, three units of analysis can be distinguished: The first is the painter, the painters and their students who did the painting. The second component is the product of their artistic and technical activities on the affected surface, namely painting, and the third part is all the technical and artistic works that the painter and the students performed on the painting. In response to the question of what are the forms of the presence of Persian literature in Iranian painting, the findings of this study show that Persian language and literature have been present in the whole process of producing miniature in Iranian painting. Literature acted as a medium for the artist to understand mysticism, and in order to illustrate the literary text, the mental perceptions of the painter and the writer of the literary text have been united. Persian language and literature also conditioned the minds of some painters due to the calligraphic limitations that prevailed over writing in Persian language and literature. Existence of Persian letters and texts in the form of calligraphy in the paintings, the principle of the internal relation between image and text, and the representation of the opposition between the external matter (appearance) and the internal matter (within) in literature and mysticism in the formal structure of miniatures is a clear example of the presence of Persian language and literature in painting. During the technical operation, the painter looks for the pictorial equivalent of the metaphorical language of literature and prepares a list of conventional motifs. He also uses the metaphorical style as an illustration technique to enrich the image. In addition, the signs that referred to the text were also used to induce psychological aspects.As noted, the inseparable nature of the history of Iranian painting with Persian literature is not limited to the conformity of the drawing and the text. Rather, Persian language and literature are presen
    Keywords: persian painting, the connection between painting, Persian language, literature, The process of creating paintings, illustration, Imaginary visions
  • محمد خراسانی زاده، خشایار قاضی زاده*، مرتضی افشاری، احمد عابدینی

    بدیع الزمان جزری، یکی از مهم ترین دانشمندان و هنرمندان «صناعت الحیل» است که عرصه علمی و هنری تولید محصولات کارآمد، مفید و اعجاب انگیز در دوران خود بوده است. ساعت فیلی، نمونه ای از محصولات طراحی شده توسط اوست که هدف اصلی پژوهش، معرفی و مطالعه بازنمایی های این دستگاه در نسخه های خطی کتاب جزری است. پرسش های پژوهش این است که: 1) ساعت فیلی در نسخه های خطی کتاب جزری چگونه بازنمایی شده است؟ 2) این مصورسازی ها از لحاظ هنری چه ویژگی هایی دارند؟ 3) نسخه های خطی این کتاب از لحاظ تصویرسازی، چه وضعیتی دارند؟ روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و طی آن، داده های کتابخانه ای گردآوری و مصورسازی های 24 نسخه خطی بررسی شده و از لحاظ کمیت و کیفیت هنری مصورسازی ها ارزیابی گردید. سپس، 11 مورد از شکل اصلی دستگاه ساعت فیلی به نمایش در آمد و طبق شاخصه هایی مطالعه و تحلیل شد. نهایتا، می توان گفت 8 نمونه از این تصاویر، نگارگری و سه نمونه دیگر صرفا مصورسازی هستند. هم چنین، 3 نمونه از این تصاویر در مکتب بین المللی عباسی و 3 نسخه دیگر در مکتب نگارگری مغولان هند تعریف شده است و مابقی فاقد مکتب هنری هستند. در کنار این تحلیل ها، بهره گیری جزری از بسیاری از نشانه ها و نمادهای جهانی، از قبیل فیل هندی، اژدهای چینی، عقاب مصری، فرش ایرانی در یک محصول کاملا پیش رفته و مترقی، نشان گر وجود فرایند طراحی محصول است که مسیر کار او را از تفکر صرفا مهندسی فراتر برده و به مفهومی که امروزه تحت عنوان طراحی صنعتی می شناسیم، نزدیک تر می نماید. هم چنین، 4 نسخه خطی جدید از کتاب جزری، برای نخستین بار در این مقاله معرفی گردید.

    کلید واژگان: نگارگری, مصورسازی, ساعت فیلی, نسخه خطی, بدیع الزمان جزری, صناعت الحیل, طراحی محصول
    Mohammad Khorasanizadeh, Khashayar Ghazizadeh *, Morteza Afshari, Ahmad Abedini

    Badi 'al-Zaman Abu al-'Izz ibn Isma'il ibn Razzaz al-Jazari is a Muslim scholar of the sixth century AH who spent the last three decades of his life in the region of Diyarbakir (ancient Amidia) in Turkey during the reign of three rulers of the Artuqid dynasty and had passed away in 602 AH. He had the title of "Chief of Operations", which meant Chief of Engineers. He is one of the most important scientists and artists of "Sina'at al-Hiyal" who has been in the scientific and artistic field of producing efficient, useful and, of course, wonderful products in his time. "Hiyal" is one of the most practical scientific tools in Islamic civilization, which is the science of the solution to change and launching to meet the various needs of life; from the design of timepieces to solutions for easy withdrawal of water from wells and springs, to the construction of devices that are needed in medicine and have other applications, all are defined in the field of Hiyal. If there are different mechanisms in the devices, this science is close to mechanical engineering and the people who have done research in the field of Hiyal have been mechanical engineers, but in many ways, the science of Hiyal or at least the "Sina'at al-Hiyal" that aspect Art is being considered as part of the history of product design (industrial design) which, by using art and creativity, has identified the needs well and provided appropriate answers for them. Jazari was an inventor and has written a description of his innovations and the development of the innovations of his predecessors in an engineering and artistic way in his book entitled "Al-Jami' Bayn al-'Ilm wa al-'Amal al-Nafi' fi Sina'at al-Hiyal (A Compendium on the Theory and Useful Practice of the Mechanical Arts)". Numerous manuscripts of this book are kept in libraries around the world. Before this research, 20 copies of it were officially introduced by Iranian researchers, and in this research, 4 more copies are introduced for the first time. This book, with other titles such as "Fi Ma'rifat al-Hiyal al-Handasiyya", "Aja'ib al-Sana'ei", "al-Alat al-Rahaniah" and "Kitab al-Hiyal", is apparently the only book left from Jazari, and has 50 automatic devices invented or completed by him, in 6 groups Introduced and illustrated. Elephant water clock is an example of products designed by Jazari that is of special importance and is considered as one of the manifestations of the progress of science and technology in Islamic civilization. This device is an automatic water clock that could display and announce time along with symbolic functions, before the advent of hands clock. This product is an artificial elephant with a four-column palace on the back. A person sits on the neck of an elephant with a hammer in his right hand and an ax in his left, holding two beautiful cups on either side. Inside the palace, a secretary is sitting on a circular platform holding a pen. Above it, two dragons turn their tails around an axis and their heads protrude from the palace. At the top of the palace is a dome and on top of it sits an eagle. The other two eagle heads are visible in the front view of this device, on either side of the person sitting on top of the palace. Above this person is a graded page with 15 cells that represents time. The way this important Jazari’s invention works is that inside the elephant's belly, there is a water tank and a container with a small hole in the bottom floats on this water tank. Gradually, over a period of time, the container fills with water and sinks slowly into the water, pulling down the three chains to which it is attached. This, according to a controlled mechanism, causes the eagle to rotate over the dome and release a metal sphere, which in its path, from the top of the palace, reaches the mouth of one of the two eagles and from there falls into the mouth of the dragon. The weight of this metal sphere causes the dragon to descend, so that the sphere falls from its mouth into one of the two cups next to the elephant, making a resounding sound. Meanwhile, the person raises and lowers his hands to indicate the passage of half-time, the secretary spins on a circular platform, and on the top plate of the palace, the size of the half-unit changes. In the next half of the time, the same thing happens on the other side of the machine. The method of this research is descriptive-analytical and there is a partial comparative approach in the study of samples. During this article, the collected library data and manuscripts of Jazari book have been observed and described and based on these data, analysis and study have been done. The study population of this study is all known manuscripts of the book "Fi Ma'rifat al-Hiyal al-Handasiyya", which led to the identification of new versions of this book. The illustrations of the original shape of the elephant water clock in these versions were examined as much as possible. Out of 24 manuscripts, 11 had the mentioned image, 9 copies were definitively devoid of this shape, and the status of the other 4 copies remained unclear in this regard because did not have the necessary access to determine the presence or absence of this image in them. In the next step, 11 images of the elephant water clock were displayed and analyzed, and by presenting a summary of its illustration in the form of a table, a kind of comparative study was performed. In general, it can be said that 8 examples of this image are paintings with good, average and poor qualities, and the other three examples can only be called illustrations. Also, 3 examples of these images can be defined in the Abbasi International School (Baghdad school), two of which were depicted in the workshop of the court of the Artuqid and the other one in the workshop of the Mamluks. The other 3 copies can be attributed to the style of Indian Mongol painting. It is "Sina'at al-Hyial" that, in addition to the mechanical functions of the product, pays attention to the user interface, user experience, aesthetics, identity and symbolization. This study showed that the international language of Jazari in designing a leading clock in his time, as a scientific achievement, showed the superiority of Muslims, and its installation in the city of Diyarbakir, which is a destination for foreign businessmen and ambassadors, could be a sign of domination of Muslims over other nations. The nations whose symbols were used, namely India, China, Egypt and Iran, were in fact the greatest nations of the civilized world at that time, and in a way, showed the scientific, political and cultural superiority of Islam over these nations. It can be said that the use of many signs and symbols of the world by Jazari, such as the Indian elephant, the Chinese dragon, the Egyptian eagle, the Persian carpet in a completely advanced and progressive product in its time, indicates the existence of product design process in Jazari work, and brings it transcends engineering and closer to the concept we know today as industrial design.

    Keywords: Painting, Illustration, elephant water clock, Manuscript, Badi’ al-Zaman Jazari, Sina'at al-Hiyal, product design
  • محمد خراسانی زاده*

    یکی از نسخه های خطی مصور نفیس موجود در ایران، نسخه شماره 708 کتاب خانه دانشگاه شهید مطهری (مدرسه سپهسالار) تهران است که ترجمه کتاب الحیل جزری به فارسی است و در تاریخ علم، فناوری و هنر تمدن اسلامی اهمیت زیادی دارد؛ اما تاکنون، پژوهشی درباره جنبه های هنری این نسخه انجام نشده است، لذا، باهدف احصای ویژگی های هنری، برای نخستین بار، مصورسازی های آن معرفی و تحلیل می گردد. پرسش های پژوهش، عبارتند از: 1) مصورسازی های نسخه خطی شماره 708 چه ویژگی هایی دارند؟ 2) وضعیت مصورسازی نسخه 708 نسبت به اصل کتاب جزری چگونه است؟ 3) نسخه خطی مذکور چه خصوصیات بارزی دارد؟ روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی است و در طی آن، داده های کتاب خانه ای گردآوری شده و سپس، مورد مشاهده، تحلیل و بررسی قرار گرفته است. جامعه مورد مطالعه، تمامی نگاره ها و تصویرسازی های این نسخه خطی است و به عنوان نمونه، به صورت غیراحتمالی، 10 مصورسازی از این نسخه بررسی شده است. بر اساس نتایج پژوهش، مهم ترین ویژگی های تصاویر این نسخه، عبارتند از: خودداری از تصویرگری انسان و بسیاری از حیوانات، تزیین سطوح رنگی بزرگ با نقوش ظریف گیاهی و هندسی، عدم ایجاد زمینه رنگی در تصاویر. هم چنین، از میان 135 مصورسازی، 36 مورد به شکل اصلی دستگاه ها، 27 مورد به نمایش مکانیزم ها و 72 تصویر به اجزا و قطعات اختصاص یافته و 7 جای خالی در میان متون موجود است. جا افتادگی مصورسازی ها نیز نسبت به اصل کتاب، 14 شکل اصلی، 9 مکانیزم و 26 جز می باشد که دلایل احتمالی فقدان آن ها در خلال پژوهش مطرح شده است.

    کلید واژگان: جزری, فی معرفت الحیل الهندسیه, دانشگاه شهید مطهری, نگارگری, مصورسازی
    Mohammad Khorasanizadeh *

    One of the exquisite illustrated manuscripts available in Persian language in Iran is the number 708 manuscript available at the library of Shahid Motahari University (formerly Sepahsalar) in Tehran, which is a Persian translation of the book of Hiyal by Badi’ al-Zaman al-Jazari. In this book, of which at least 21 manuscripts have been identified and 3 of them are available in Iran, 50 automated machines have been presented along with illustrations. Therefore, it serves as a very important document in the history of science, technology and art of Islamic civilization. However, no research has been conducted on the artistic aspects of manuscript number 708, translated by Mohammad bin Dawood Alavi Shadiabadi.Consequently, this research, for the first time, the respective illustration is studied and analyzed to discover its artistic features and remove the dust of negligence from this valuable edition. The main question to be replied here is what are the characteristics of the illustrations of the manuscript No. 708? Other questions are raised during this study include how the does the illustrations of number 708 edition differs from the al-Jazari’s original book? And what are the specific features of this manuscript?Employing descriptive-analytic method of research, the study at hand has been conducted through desk study of library resources. All the illustrations and paintings of this manuscript comprise the study population of this research. After conducting a general study, an improbable, 10 illustrations of this book have been selected and reviewed for the statistical sample. The most important features of the illustrations in this manuscript include avoiding the use of human and animal images, decorating large colored surfaces with elegant plant and geometric motifs, preventing the creation of colorful backgrounds in the images, not using a separate frame for illustration, avoiding perspective, using few, flat and pure colors, predominance of warm colors in the ambience of images, employing black and sometimes red lines around the forms, applying simple and symmetrical or balanced compositions, and paying attention to details.  The examination of the illustrations of this manuscript also revealed that from among 135 illustrations, 36 images portray the main forms of devices, 27 ones deal with mechanisms and 72 pictures illustrate components and parts. In addition, as compared al-Jazari’s original book, there is a lack of 7 texts, 14 main forms, 9 mechanisms and 26 components, resulting in possible lack of some images and texts during the course of this study.

    Keywords: al-Jazari, Fi Marifat al-Hiyal al-Handasiyya, Shahid Motahari University, Illustration, Painting
  • محمد خراسانی زاده*

    بدیع الزمان جزری، دانشمند، مهندس، طراح و هنرمند خلاق سده ششم هجری در تمدن اسلامی بوده که 50 دستگاه خودکار را در کتاب "الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعت الحیل" مشهور به "کتاب الحیل" به همراه مصورسازی شرح داده است. این کتاب که سندی از توانمندی علمی، مهندسی و هنری او است، بارها نسخه برداری و بهره برداری شده است؛ به گونه ای که حداقل 20 نسخه از آن در موزه های دنیا وجود دارند. اما پژوهش هایی که در کشور ما درباره وی و کتاب مصور او خصوصا با رویکرد تاریخ هنر انجام شده، محدود و ناکافی هستند؛ در حالی که این کتاب، هم از حیث مصورسازی در نسخه های خطی متعدد، هم از لحاظ شیوه طراحی محصول و هم به واسطه پرداختن به ابزارهای موسیقیایی، از لحاظ تاریخ هنر حائز اهمیت است. در این پژوهش که روش آن توصیفی و تحلیلی است، با هدف مطالعه شیوه های مصورسازی کتاب جزری، داده های کتابخانه ای گردآوری شده و نسخه های خطی تاریخی مورد مشاهده، تحلیل و تطابق قرار گرفته اند. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، نگاره ها و مصورسازی های کتاب جزری در سه نسخه خطی آن (نسخه مورخ 715 هجری، نسخه 3306 برلین و نسخه 2477 پاریس) بوده که به عنوان نمونه، به صورت غیراحتمالی، 3 نگاره از آنها انتخاب شده و در نسخ سه گانه، به صورت تطبیقی مطالعه شده اند. سوال اصلی این تحقیق که هدف پژوهش را مشخص می کند این است که در مصورسازی نسخه های مختلف کتاب جزری، از چه شیوه های هنری استفاده شده است؟ در خلال پژوهش، به این سوالات نیز پاسخ داده می شود که؛ چه تفاوت ها و شباهت هایی میان تصاویر نسخ گوناگون این کتاب وجود دارند؟ مصورسازی کتاب جزری در طی زمان، چه سیر تحولی را طی کرده است؟ و نسخه های گوناگون آن، چه ویژگی هایی دارند؟ لذا، به بررسی نسخه های خطی مذکور پرداخته شد و مشخص شد که نسخه خطی مورخ 715 هجری، کاملا هنرمندانه و بر اساس مکتب نگارگری عباسی، کتاب آرایی شده است؛ اما هر چه از زمان نگارش این کتاب فاصله گرفته شد، از جنبه های هنری تصاویر کاسته شد؛ به طوری که تصاویر دو نسخه دیگر، تبدیل به مصورسازی های فنی و هندسی شده و ارزش های هنری بسیار کمتری نسبت به نسخه 715 هجری دارند.

    کلید واژگان: جزری, علم الحیل, فی معرفه الحیل الهندسیه, مصورسازی, نگارگری
    Mohammad Khorasanizadeh*

    Badi' al-Zaman al-Jazari is a scientist, designer and engineer of Islamic civilization in the sixth century AH who lived in the Diyarbakir (South east of turkey), and has 50 new machines in his book “Al-Jami' bayn al-‘ilm wa 'l-‘amal al-nafi' fi sina'at al-hiyal (A Compendium on the Theory and Useful Practice of the Mechanical Arts)” has described and illustrated. This book, which is a documentary of his scientific, engineering and artistic abilities, has been copied and exploited many times, with at least 20 copies are available in the museums of the world, but in our country there are few studies, especially about the artistic aspects of this creative designer. In this descriptive-analytical study, library data and historical manuscripts have been observed, analyzed and adapted. The statistical population of this research is the illustrations of three manuscripts (715 AH edition, no. 3306 of Berlin and no. 2477 of Paris), which, for the statistical sample, have been selected in inaccurately 3 pictures of them and in trivial copies, has been studied comparatively. The main questions of the research, which sets out the purpose of the research, include what are the differences and similarities between the illustrations of the various copies of the book of al-Jazari? How do the illustrations of this book evolve over time? What are the features of various manuscripts? Therefore, the present manuscripts were examined and it became clear that the manuscript of 715 AH was fully artistic and based on the Abbasi painting school, but since the writing of this book was taken away, the artistic aspects of the images were reduced, so that the images of the two other versions have turned into technical and geometric illustrations, and have much less artistic value than the 715 AH version.

    Keywords: al-Jazari, Ilm al-Hiyal, sina'at al-hiyal, Illustration, Painting
  • فاطمه جباری، محسن مراثی
    در این مقاله تلاش می شود با مطالعه تطبیقی تصاویر منقوش بر کاشی های دوره قاجار، به چگونگی تاثیر پذیری آنها از آثار چاپ سنگی پرداخته شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی یکی از منابع الهام کاشی نگاران دوره قاجار در تولید کاشی های مصور است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رواج و کثرت نسخ چاپ سنگی از جمله عواملی است که موجب گسترش هنرهای تصویری و رواج واقع گرایی به شیوه اروپایی در نیمه حکومت قاجار شده است. زیرا آثار چاپ سنگی به سهولت در اختیار سایر هنرمندان قرار می گرفت؛ لذا بسیاری از هنرها از جمله هنر کاشی کاری را تحت تاثیر خود قرار داد. از مقایسه میان تصاویر نسخ چاپ سنگی و کاشی های این دوره، نمونه های بارزی شناسایی شدند که آشکارا تاثیرپذیری نقاشی روی کاشی را از فنون و روش های تصویرسازی آثار چاپ سنگی اثبات می کند. این تصاویر در آغاز با سلایق هنر هندی، در هندوستان شکل گرفتند و پس از ورود به ایران، توسط کاشی نگاران ایرانی تقلید شده اند. نمونه های کاشی نگاری موجود در عمارت کاخ گلستان و نیز نمونه های موجود در مجموعه های خصوصی منسوب به شهر اصفهان، گواه بر این ادعا هستند. این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش توصیفی_ تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و مشاهده ای بوده است
    کلید واژگان: تصاویر نسخ چاپ سنگی, مصورسازی, کاشی نگاری, کاشی های مصور دوره ی قاجار, فنون نقاشی روی کاشی
    Melika Forouzan Poor
    Family photography is a genre of photography which is created in the context of everyday life and includes the photographs that families produce and gather through their lifetime and often keep them in their homes، workplaces and family albums، they documentsome moments in family life. These collections include the photographs which are taken by the professional photographer or by one of the members of the family، a friend or a relative. The photographs which are taken by professional photographers in photo studios، represent a picture of a family based on a pre-exist pattern and they merely show the internal issues of the family life، but the photos which are taken in special family events and in the context of family life، give us more information about the situations and conditions of family life، but all of these photos are supposed to represent a pleased picture of family life and also with materializing to pleasant moments emphasize the importance of that moments، Therefore unpleasant events such as failures and fatalities merely record in the photographs. Emotional value and collective horizon of life experiences are the main features of family photography. Recording and protecting of memories and validation of our social identity are the most important personal functions of family photography. Family photos and albums operate as archives of memories and prompt to recall people، places and events. The makers of family photographs consider photographs as an exact and authenticated representation of what has been existed truly. For them the reality of photographs is one of the reasons of taking pictures. Whereas family photographs present a selective view of life and documentation means to document what people choose to preserve for the future. Despite this، the importance of family photographs is to show the people`s way of thinking and living in the past. The content of family albums and family collections reflects the social and cultural values of the family and the ideology of the family which is revered in the photographs. As it mentionedbefore، family photographs are taken from everyday life، so they involve important social realities. The rules and agreements of the family correspond to the patterns and manners of a community which family is surrounded by. photos assist to memory and give us a powerful sense of re-experiencing and re-living the situations which have been existed through our lives and also they tend to tell stories from the past. Therefor family photographs apart of their role in making our memories، involve social and cultural meanings which can be applicable in other broad areas. Photographs and personal memories of people who live in the certain historical period in the common social and cultural environment، despite their differences، are shared with the collective memories and social history of that society. This inquiry within introducing the family photography and its concepts and features، try to represent a public reading of family photographs and also study the role of photographs and personal memories in genesis of collective and public memories of a society.
    Keywords: Family Photography, Photo Elicitation, Home Mode, Memory Work
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال