جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "flood" در نشریات گروه "هنر و معماری"
-
نشریه شهر ایمن، پیاپی 22 (تابستان 1402)، صص 83 -92
یکی از وظایف مهم برنامه ریزان شهری، شناسایی مکان های مناسب جهت استقرار مراکز بحران می باشد. اما باید توجه نمود که این مهم امکان پذیر نمی گردد مگر آنکه قبل از آن، توان و محدودیت های محیطی منطقه در راستای شناسایی بلایای طبیعی با تاکید بر سیل مورد شناسایی قرار گیرند. به عبارتی تا وقتی که شرایط و موقعیت جغرافیایی که شهر و منطقه بر آن واقع شده اند مورد شناسایی قرار نگیرد نمی توان از اقدامات مدیریتی متناسب با آن منطقه سخن گفت. در این راستا میزان موفقیت و کارایی عملکرد مراکز بحران رابطه بسیار نزدیکی با استقرار و سازمان دهی عنصر مربوطه در موقعیت فضایی و مکانی خاصی دارد که تابع اصول، قواعد و مکانیسم های مشخصی است. عدم رعایت اصول و قواعد لازم در شناسایی مکان های استقرار مراکز بحران نه تنها بازدهی عملکرد آن ها را کاهش می دهد بلکه منجر به بروز آسیب های بیشتر، بی نظمی، آشوب و... می شود.لذا پژوهش حاضر سعی نموده که با استفاده از معیارهای موثر در این زمینه؛ شامل کاربری بیمارستان، آتش نشانی، فضای سبز، محدوده سیل خیز، پمپ بنزین، فرودگاه، مسیل، معابر، کاربری ورزشی و کاربری مذهبی و با بکارگیری تحلیل سلسله مراتبی و مدل فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، به رتبه بندی اولویت مکانیابی مراکز بحران نایل و در نهایت با ترکیب کل معیارها با یکدیگر همراه با مشاهدات میدانی به ایجاد پهنه های وسیع اولویت مکانیابی مراکز بحران بپردازد. نتایج تحلیل پهنه های دارای اولویت نشان می دهد که نواحی غربی منطقه مورد مطالعه در مقایسه با دیگر جهات، دارای اولویت بیشتری جهت مکانیابی مراکز بحران می باشد.
کلید واژگان: مکان یابی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, مدیریت بحران, سیل, شهر ایلامOne of the essential responsibilities of urban planners is to designate accommodating locations for the implementation of crisis emergency bases. However, the responsibilities may not be fulfilled unless following the identification of the land’s susceptibilities and limitations in terms of natural disasters, especially flood. In other words, fitting managing measures are impossible to design until the geographic status of the area on which a city is located. Success and effectiveness of any crisis emergency bases’ operation highly depends on the establishment and organization of elements in the relevant time and space. The condition of such elements should be planned based on specific principles and mechanisms. Any failure in complying necessary principles and directives during a process of finding appropriate locations for crisis emergency bases decreases their efficiency as well as leading to additional detrimental conduct, disorder, disturbance, etc. Hence, the present study attempted to evaluate locating priorities for crisis emergency bases in terms of effective criteria, including hospital, fire department, green areas, flood prone zones functions and gas stations, airports, watercourses and passages as well as sportive and religious functions, utilizing hierarchical analysis, fuzzy model and geographic information system. Ultimately, an application of all criteria along with field observation findings resulted in the formation of extensive scopes of priorities of locating proper sites for developing crisis emergency bases. Finding from priority scopes analysis indicated that west areas of the studied zone are more suitable for developing crisis emergency bases in comparison the remaining areas.
Keywords: Locating, Geographic Information System, Crisis Management, Flood, City of Ilam -
بیان مسئله:
تامین مسکن موقت پس از سانحه به منظور حفاظت از آسیب دیدگان و ازسرگیری فعالیت های روزمره آنان اهمیت دارد، اما ممکن است یک انتقال واقعی سکونت را ایجاد نکند. باگذشت سه سال از سانحه سیل در روستای چن سولی، شکل های مختلفی از انتقال سکونت مشاهده می شود. در حالی که در برخی نمونه ها انتقال سکونت از طریق اتمام بازسازی مسکن دایم و یا تکامل تدریجی مسکن موقت به انجام رسیده است، تعدادی از خانوارهای آسیب دیده همچنان در آلاچیق های موقت به سر می برند و یا به خانه های آسیب دیده پیشین خود بازگشته اند و سلامت و ایمنی آنان در خطر است.
هدف پژوهش:
ارایه نظریه ای که بتواند انتقال سکونت آسیب دیدگان از حالت موقت به دایم در روستای چن سولی را تبیین کند.
روش پژوهش:
این پژوهش جهت شناسایی عوامل موثر بر انتقال سکونت خانوارهای آسیب دیده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای بهره گرفته است. گردآوری داده ها از طریق مشاهده مشارکتی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته صورت گرفته است. انتخاب نمونه ها به صورت هدفمند و براساس نمونه گیری نظری به انجام رسیده و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافته است. تحلیل داده ها از طریق کدگذاری داده های کیفی به انجام رسیده است.
نتیجه گیریبازتعریف الگوی مسکن آق اوی باهدف انتقال سکونت آسیب دیدگان ناشی از سیل از طریق بازآفرینی معنای مکان امکان پذیر است. مدل زمینه ای این تحقیق نشان می دهد، این امر به شرایط «شیوه حمایت از تامین اسکان» و «اقتصاد محلی»، تامین «ایمنی و امنیت»، و «آسایش اقلیمی» وابسته است. تعاملات ساکنین نسبت به شرایط مزبور در قالب مقولات «مشارکت جمعی»، «ظرفیت های آق اوی»، «احساس تعلق»، «تکامل تدریجی»، و «فرم مسکن موقت» دسته بندی شدند. در نهایت پیامدهای حاصل از این تعاملات به صورت استفاده از «گزینه های استفاده مجدد» از اسکان موقت، تلاش برای «حفظ هویت فرهنگی»، و در تعدادی از نمونه ها «عدم انتقال سکونت» بروز کرده است.
کلید واژگان: سرپناه پس از سانحه, مسکن انتقالی, سیل, آقاوی, آققلاProblem statement:
Providing temporary housing after a disaster is essential to protect the survivors and resume their daily activities, but it may not result in an actual housing transition. After three years of the flood in Chen-Soley, different forms of housing transition are observed. While in some cases, the residence transition has been done through the completion of the reconstruction of permanent housing or the incremental evolution of temporary housing, some affected households still live in temporary units or have returned to previously damaged houses, and their health and safety are at risk.
Research objectiveThis study attempts to present a theory that can explain the transition of residence of the survivors from temporary to permanent housing in Chen-Soley village.
Research methodThis research has used the qualitative approach and the grounded theory method to identify the factors affecting the transition of residence of affected households. Data collection was done through participatory observation and semi-structured interviews. Samples were selected through theoretical sampling and data analysis was carried out through qualitative data coding.
ConclusionIt is possible to redefine the pattern of Aq-Oi housing to transition the residence of survivors by recreating the meaning of the place. The paradigm model of the research shows that this matter depends on the causal conditions, including “the way of supporting housing provision” and “local economy,” providing “safety and security,” and “climate comfort”. Residents’ interactions regarding these conditions were classified into the categories of “community participation,” “capacities of Aq-Oi,” “sense of belonging,” “incremental evolution,” and “form of temporary housing”. Ultimately, the consequences of these interactions have appeared in the form of using “reusing options” of temporary housing, trying to “maintain cultural identity”, and, in some cases, “non-transition of residence”.
Keywords: Post-disaster sheltering, Transitional housing, flood, Aq-Oi, Aq-qala -
منظر بطور عام و منظرشهری بطور خاص، در برابر خطرات فزاینده ی طبیعی، انسانی و انسان ساخت رو به اضمحلال می رود. این جریان در کشور ایران، در مقایسه با بسیاری از سرزمین های دیگر از حالت شکننده تری برخوردار است. زیرا، از یک طرف توسعه مصنوع انواع ارزش های منظرین را تحت هجوم قرار داده است و از طرف دیگر رخدادهایی چون سیل بر تخریب آن تشدید می کند. منظر بعدی از ابعاد مکان محسوب می شود که با مفاهیمی چون اینجا و آنجا و پی گاه های صحنه ای حوزه های طبیعی و مصنوع در قالب هایی چون چشم انداز زمین و چشم انداز شهر تبیین می شود. شناخت ویژگی های آن با کیفیت هایی چون غنای حسی، تنوع، جذابیت و دعوت کنندگی مفهوم پیدا می کند. این پژوهش بر آن است که ضمن شناخت و معرفی تاب آوری منظر شهری در مقابل سیل نسبت به تقویت و بهینه سازی آن بکوشد. با یک انگاشت عملگرایانه و رویکرد عمدتا کمی تاب آوری در منظر شهری پل دختر با هدف کاربردی بررسی شد. برای داده پردازی از نقشه های مختلف مکان مبناء و برای تحلیل از نرم افزارهای هوشمند، بویژه City Engine استفاده شد. یافته اندوزی ها نشان می دهد که با استناد به نقشه های پایه هوشمند از یکطرف جریان های متداول و عادی توسعه غنای حسی، جذابیت و کارایی مناظر پایه را در مسیر سازندگی بهتر بکار گرفت و از طرف دیگر در شرایط بحرانی از بسترهای منظر، حریم رودخانه ها و دامنه ارتفاعات و محورهای شهری و میراث مصنوع و طبیعی تاریخی حفاظت نمود.
کلید واژگان: منظرشهری, تاب آوری, بهینه سازی, سیلاب, پل دخترBackground and ObjectivesLandscapes in general and townscapes in specific are susceptible to various natural and non-natural risks. Flooding is considered one of the primary factors that contribute to the vulnerability and problems faced by landscapes and townscapes. Although these conditions are present worldwide, they are more severe in Iran compared to other countries. On the one hand, natural disasters such as floods and earthquakes threaten this region. On the other hand, the built environments of this country are threatened by the weakness of inadequate building construction trends. In many cases, the structural systems and materials used in buildings do not meet the risk management requirements of the development process. The negative impact of the threatening development process has relatively different consequences on place dimensions. The impacts of disasters are often linked to the sensitivity of the specific features of a place. Among these features, townscapes and landscapes are particularly vulnerable to various disasters, more so than other dimensions of a place such as function and management. The future of a place is shaped by the consequences that occur in different zones and areas of communities. The measurement of vulnerability and resilience should consider the normative qualities of the environment, especially in terms of geographical contexts. The aim of this research is to assess the resilience of townscapes in relation to their environmental qualities, such as efficiency, richness, attraction, and variety, through the use of a case study approach. The research aims to assess the flood vulnerability of the Pole-Dokhtar region and city, with a particular emphasis on the spring 2019 flood. The study will use a case study approach and evaluate the resilience of the townscapes in relation to environmental qualities, such as efficiency, richness, attraction, and variety. The region of Pole-Dokhtar in Lorestan province, Iran, will be the specific area of focus.
MethodsThe research method will involve the application of the development category to identify and address the major problems related to flood vulnerability. By this condition, the city engine analytical software has been used for analysis and finding trends of case study area data and information process. The research methodology involves three actions in field study techniques, which are the examination of current documents, site observation, and interviews with relevant stakeholders at the local and national levels. These studies incorporate data gathering stages. For data gathering trends, three sources have been used: 1- the information from the Pole-Dokhtar city’s master and detailed plans, as well as any written documents relating to any regional development plans and studies 2- Official data from 2019 flood variables. 3- Field survey, with emphasis on direct observation in the Pole-Dokhtar urban area. Observation trends encompass a journey to Lorestan province, Pole- Dokhtar County and Pole-Dokhtar city in spring 2020. In addition, the data has been analyzed through GIS and SPSS logic, techniques, and tools. Then, using the SWOT matrix helped researchers to compare the basic influential factors in terms of contextual strengths, weakness, threats, and opportunities.
FindingsThe research has produced three main findings. Firstly, it highlights the vulnerability of areas like Pole-Dokhtar not only to floods but also to other natural and man-made disasters. Secondly, the research reveals the importance of specific attention to the land slope, river basin, and soil foundation to maintain environmental quality in urban landscapes. Lastly, the study emphasizes the need for a comprehensive examination of various planning documents at different levels, including master, structure, and detail plans.
ConclusionIn summary, the achievements of this study encompass various research outcomes regarding both townscape resilience and vulnerability of national, regional level and scale on various geographical contexts. In spite of this, long-term experiences in disasters like wars, earthquakes, droughts, floods and the same Iranian communities could not benefit from their valuable lessons. Learning from these valuable experiences should be the key lessons to solve and resolve ongoing problems and challenges which are essential for the comprehensive development of a country.
Keywords: Townscape, Resilience, optimization, flood, Pole-Dokhtar -
موقعیت جغرافیایی شهرهای ایران بیانگر این امر است که با توجه به قرارگیری شهرها در مسیر حوضه های آبریز مختلف ضرورت پیش بینی های لازم برای سیلابها و مدیریت آن احساس می شود و می بایست شهرسازان ، برنامه ریزان شهری و مدیریت شهری، زمین شناسان و جغرافیدانان به بررسی دقیق علل و عوامل ایجاد این بلایای طبیعی در مناطق شهری بپردازند. مقاله حاضر که از نوع کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است به بررسی علل و عوامل موثر در وقوع سیلاب شهر ایلام با استفاده از نرم افزار ایکسپرت چویس پرداخته است. با توجه به شاخص های منتخب(مدیریتی،طبیعی ،کالبدی،اقتصادی و اجتماعی فرهنگی)؛در بین ابعاد اصلی، شاخصهای گروه مدیریتی با وزن 0.343 از نظر صاحبنظران بیشترین اهمیت را داشته است و پس از آن شاخصهای طبیعی و کالبدی در رتبه دوم و سوم درجه اهمیت وزنی قرار دارد. همچنین پرسش شوندگان برای شاخصهای اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی به ترتیب با اهمیت وزنی 0.162 و0.134 کمترین تاثیر گذاری را قایل شده اند.براساس تحلیل داده های به دست آمده در بین شاخصهای ابعاد مدیریتی ، بیشترین اهمیت برای تخصص گرایی با ضریب اهمیت 0.113 و پس از آن مدیریت واحد شهری با ضریب 0.111 دارای بیشترین اهمیت بوده است. نظام مدون مدیریت بحران نیز با ضریب اهمیت0.091 در رتبه سوم این دسته از شاخصها قرار دارد. در انتها نیز شاخص مستند سازی با ضریب اهمیت 0.06 کمترین اهمیت را از نظر کارشناسان داشته است.
کلید واژگان: ابعاد, فرایند, سیلاب شهری, مدیریت بحران, ایلامIlam is located through mountains; therefore, every heavy rain develops a flooding in the city. For example, in October 29, 2015, a 189 millimeter raining created a disaster leaving more than 17 million dollars financial loss and 7 casualties. This research aimed to determine the aspects, factors and processes affecting the Ilam’s flooding. This is an applied research with descriptive–analytical and survey approach. A library and reference method used to collect data and apprehend the conditions. Another part of the research utilized a field approach to collect questionnaire prepared with AHP method, which gave out to 30 professionals. Delphi technique was used for distribution among the sample size. The AHP method used again to find out the aim of the paper. The method entailed aspects (natural, somatic, economic, management, social - cultural), variables weighted according to expert’s opinions. Also, the importance of variables asked from professionals through a questionnaire. The attempt to analyze the data, aspects and indicators compared two by two using Expert Choice software. Among the selected indicators (natural, somatic, economic, management, social - cultural), the class of management indicators deemed most important by professionals (weight of 0.343). Natural and somatic indicators rated second and third. The experts weighed the economic and social – cultural indicators 0.134 and 0.162 respectively putting them in the fourth and fifth rate with least importance on flooding. Therefore, all the selected aspects and indicators were effective on Ilam’s flooding and their impacts degree determined.
Keywords: Flood, Urban flooding, Crisis management, Ilam -
ایران چهارمین کشور سیل خیز جهان ازنظر آسیب پذیری در مواجهه با سیل است و استان خراسان رضوی هم که در شمال شرق ایران واقع شده است در خطر نسبی بالای سیل قرار دارد و سالانه شاهد وارد آمدن خسارات ناشی از سیل در این استان هستیم. به طوری که این استان در تعداد حوادث سیل، رتبه اول و در خسارت ها رتبه سوم و در تلفات جانی رتبه ششم را در کشور دارا است، لذا سیل سالانه موجبات وارد آمدن خسارات فراوانی به روستاییان به ویژه در بخش مسکونی می گردد. پژوهش حاضر آسیب پذیری کالبدی مساکن خانوارهای روستایی شهرستان درگز در مواجهه با سیل را موردبررسی قرار می دهد. روش تحقیق، در این پژوهش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر پیمایش میدانی است. سازه آسیب پذیری مسکن در 6 مولفه جسم، محتوا، روبنا، زیربنا، فضای معیشتی، تاسیسات و تجهیزات به کمک 18 شاخص در طیف لیکرت کمی شده است. پایایی پرسش نامه محقق ساخته نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 96/0 و مطلوب ارزیابی گردید. در این مطالعه، از میان تمام روستاهای درگیر سیل، در سطح شهرستان، تعداد 9 روستا که از بیشترین آسیب پذیری در مواجهه با سیل در سطح شهرستان درگز برخوردار بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند. به طور مجموع این روستاها دارای 1514 واحد مسکونی هستند که به کمک فرمول کوکران 225 واحد از میانشان به عنوان نمونه تعیین گردید. در انتها بعد از بررسی ها، نتایج نشان داد از میان مولفه های موردبررسی، میانگین آسیب پذیری زیربنا یا فونداسیون با عدد 55/2، بیشتر از سایر مولفه ها است. اگرچه میزان آسیب پذیری کالبدی مساکن خانوارهای روستایی شهرستان درگز در مواجهه با سیل با میانگین 16/2 کمتر از میانه نظری و در حد کم تا متوسط ارزیابی شده است، اما میزان خسارت واردشده به 38 خانوار موردبررسی، بالای 50 درصد است که رقم پایینی نیست. باتوجه به اینکه حفاظت کامل از خطر سیلاب امکان پذیر نیست، زیستن در کنار سیلاب و اعمال سیاست های مناسب برای کاهش آسیب پذیری مسکن امری ضروری است.
کلید واژگان: آسیب پذیری, مسکن روستایی, سیلاب, شهرستان درگزIran is the fourth flood-prone country in the world in terms of vulnerability to floods, and Khorasan-Razavi province, in the north-east of Iran, is at a relatively high risk of flooding that suffer from damage caused by floods every year. This province is the first in the number of floods, the third in damage, and the sixth in casualties in the country, therefore, the annual flood causes extensive damage to the villagers, especially in the residential area. The present study examines the physical vulnerability of houses of rural households in Dargaz county in facing floods. The research method is descriptive, analytical, and based on field survey. The housing vulnerability structure is quantified in 6 components of body, content, superstructure, infrastructure, living space, facilities, and equipment using 18 indicators in the Likert spectrum. The reliability of the questionnaire was evaluated using Cronbach's alpha coefficient of 0.96 and favorable. In this study, out of all the villages affected by floods in the county, 9 villages that were most vulnerable to floods in Dargaz county were selected as samples. In total, these villages have 1514 residential units, of which 225 were selected as samples using Cochran's formula. The results showed that among the examined components, the average vulnerability of the infrastructure or foundation with a number of 2.55 is higher than other components. Although the level of physical vulnerability of houses of rural households in Dargaz county in the face of floods has been evaluated with an average of 2.16 less than the theoretical average and in the low to medium range, the amount of damage caused to 38 surveyed households is over 50%, which is not a low figure. Since it is not possible to completely protect against the flood risk, it is necessary to implement appropriate policies to reduce housing vulnerability when living in a flood-prone area.
Keywords: vulnerability, rural housing, flood, Dargaz countyy -
نشریه شهر ایمن، پیاپی 17 (بهار 1401)، صص 50 -69
امروزه دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفا کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. هدف از پژوهش حاضر تبیین شاخص های مکانی - فضایی تاب آوری شهری در مواجهه با سیلاب در شهر بابلسر می باشد. روش شناسی تحقیق کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون است و جامعه آماری در بخش کیفی و کمی را مدیران دارای سوابق دانشگاهی و اجرایی و کارشناسان شهری تشکیل داده اند. حجم نمونه در بخش کیفی با رسیدن به اشباع نظری (معادل 15 نفر) بوده و در بخش کمی حجم نمونه 30 نفر از کارشناسان و متخصصان در شهر بابلسر که در زمینه سیلاب و مسایل مرتبط به شهر متخصص بوده اند را شامل شده است. پس از تبیین شاخص ها، با استفاده از آزمون فریدمن در نرم افزار SPSS شاخص های حاصل اولویت بندی شده و با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، شهر بابلسر از لحاظ تاب آوری مکانی - فضایی مورد سنجش قرار گرفت. یافته های حاصل از بخش کیفی و مطالعات نظری نشان داد که معیارهای تاب آوری مکانی - فضایی شامل تنوع، ارتباط، افزونگی، استحکام و مدیریت بحران بوده است. نتایج حاصل از بخش کمی به لحاظ اولویت بندی شاخص ها نشان داده است که شاخص حرایم شهری در اولویت اول، شاخص مقاومت سیستم ساخت راه ها و پل ها در اولویت دوم واقع شده اند. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان داده است که تاب آوری مکانی - فضایی شهر بابلسر در مواجهه با سیلاب با میانگین 3.60 و ارزش t ، 3.09 در وضعیت مناسبی بوده که نشان از تاب آوری نسبتا بالای شهر بابلسر در برابر سیلاب می باشد.
کلید واژگان: تاب آوری شهری, سیلاب, شاخص های مکانی - فضایی, بابلسرNatural disasters, which are part of the process of human life and their number and diversity are increasing every day, are a major challenge to achieve sustainable development of human societies. Hence, the prevailing view of focusing solely on reducing vulnerability to increasing resilience to disasters has shifted. The purpose of this study is to explain the spatial-spatial characteristics of urban resilience in the face of floods in Babolsar. The methodology of qualitative research is based on content analysis and the statistical population in the qualitative and quantitative sections is composed of managers with academic and executive backgrounds and experts in urban organizations. Statistical samples were selected purposefully based on the snowball method. The sample size in the qualitative section has reached theoretical saturation (5 people) so that in the quantitative section the sample size includes 30 experts and specialists in the city of Babolsar who have been experts in the field of floods and issues related to the city. After explaining the indices, the obtained indices were prioritized using Friedman test in SPSS software and the samples of Babolsar city were measured in terms of spatial-spatial resilience using t-test. Findings from the qualitative section and theoretical studies showed that the criteria of spatial resilience included diversity, relevance, redundancy, robustness and crisis management. The results of the quantitative section in terms of prioritization of indicators have shown that the index of urban areas in the first priority, the index of resistance of the road and bridge construction system are in the second priority. Also, the results of sample t-test showed that the spatial-spatial resilience of Babolsar city in the face of floods with an average of 3.60 and a value of t, 3.09 was in a good condition, which indicates the relatively high resilience of Babolsar city in Is equal to a flood. The results indicate that increasing coordination with various organizations, training high-level crisis managers, holding public training courses for office workers and the general public can be promoted and increase the spatial productivity of Babolsar city. Against floods; Be an important and significant way forward.
Keywords: urban resilience, flood, spatial indicators, Babolsar -
مجله منظر، پیاپی 55 (تابستان 1400)، صص 62 -75تاب آوری به عنوان رویکردی نوین در دهه های اخیر جهت بازیابی مولفه های محیطی و اجتماعی رودخانه های شهری در مواجهه با آشوب های سیل و خشکسالی مورد توجه متخصصین به ویژه معماران منظر قرار گرفته است. رودخانه درکه به عنوان یکی از رودخانه های شهری تهران طی سال های متمادی، علی رغم وجود زیرساخت های کنترل سیل، کانال کشی و تراس بندی های متعدد در بستر رود، در برابر آشوب سیل و پیامدهای آن آسیب پذیر بوده و این امر نشان دهنده عدم کفایت این طرح ها در کنترل سیلاب است. به همین دلیل برنامه ریزی و طراحی در راستای کاهش خطر سیل و افزایش پایداری رودخانه درکه امری ضروری محسوب می شود. در این راستا، این پژوهش در پی رهیافتی از معضلات و پیامدهای سیل رودخانه درکه است و در پی یافتن پاسخ به این پرسش هاست که آیا رویکرد نوین تاب آوری جایگزین مناسبی برای رویکردهای تک بعدی و مهندسی در راستای مدیریت رودهاست؟ این رویکرد چگونه می تواند محیط آشوبناک رود درکه را به محیطی پایدار و سازگار با محیط تبدیل سازد؟ بر این اساس، این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با مرور فشرده ادبیات نظری، شاخص های تاب آوری را گردآوری کرده است؛ سپس استراتژی های طراحی براساس تعاریف، استخراج شده اند و راهکارهای طراحی رود درکه -به عنوان نمونه موردی- در مواجهه با آشوب سیل ارایه شده است. این پژوهش با تکیه بر هفت شاخص تفکر تاب آوری که عبارتند از: افزونگی، تنوع، استحکام، ارتباط یا اتصال، یادگیری، خودسازماندهی و تغییرپذیری، به ارایه استراتژی هایی اعم از تنوع فضایی و زیستی، افزایش دانش، توانایی و مهارت افراد بومی و استفاده از تجربه آنها در سیل های گذشته، استحکام در مولفه های انسان ساخت و طبیعی و تقویت ارتباط فضایی و پیوستگی مولفه های طراحی و همچنین خودسازماندهی منابع زیستی و اجتماعی جهت طراحی رود درکه در برابر آشوب سیل پرداخته است. این برنامه ریزی و طراحی جامع شامل ابعاد مختلف محیطی و اجتماعی است که می تواند جایگزین مناسبی برای کانال های کنترل سیلاب و تراس بندی های بستر رود باشد. همچنین این برنامه ریزی می تواند به عنوان الگویی برای رودهای شهری ایران و جهان در شرایط مشابه مورد استفاده قرار گیرد.کلید واژگان: رودخانه درکه, تاب آوری, شاخص های تاب آوری, سیل, معماری منظرMANZAR, Volume:13 Issue: 55, 2021, PP 62 -75In recent decades, resilience planning has been received significant attention by experts from most of the fields, especially landscape architects, in the face of flood and drought disturbances. The River Darakeh, as one of the urban rivers located in Tehran, is highly vulnerable to flood disturbance and its consequences despite the construction of flood-control infrastructures—channels and terraces on the riverbeds. This issue reveals the insufficiency of such plans in controlling the flood. Thus, it is necessary to plan and design the River Darakeh in order to reduce the risk of floods and increase the sustainability of the river. In this regard, this study seeks to fine an alternative approach instead of channels against the environmental problems and consequences of the floods of the River Darakeh. Therefore, this paper endeavors to find answers of the questions: is the new approach to resilience a viable alternative to one-dimensional and engineering approaches to the management of rivers? In order word, how can this approach transform the turbulent environment of the River Darakeh into a sustainable and environmentally and flood-friendly environment? Accordingly, this study employs the descriptive-analytical approach as well as a brief review of the related literature in order to gather various resilience indices. Then, design strategies based on the definitions of indices are extracted, and design solutions for the River Darakeh, as a case study, are presented in the face of flood disturbances. This study relies upon seven indices of resilience thinking—namely, redundancy, diversity, strength, connection, learning, self-organization, and variability—to present several strategies; including environmental and spatial diversity, high-level knowledge, the capacities and skills of indigenous people, the application of past generation’s experiences regarding past floods, strength of natural and human-made components, strength of the spatial relations and coherence of design components, and self-organization of social and ecological resources; for designing the River Darakeh to withstand against flood turbulences. This design and planning initiative includes different social and environmental dimensions which can be considered as alternative solutions for the flood control channels and the terracing on the riverbeds. The finding of this paper can be applied as a pattern for chaotic urban rivers in Iran and throughout the world in similar circumstances.Keywords: The River Darakeh, Resilience, Resilience indices, flood, Landscape architecture
-
خطرات و خسارات وسیع ناشی از پدیده ی سیلاب، باعث شده تا احیا و ساماندهی روددره ها و مسیل های شهری اهمیت بیشتری یابد و در دستور کار مدیریت شهری تهران قرار گیرد. عمده اهداف این طرح، هدایت آب های سطحی و انتقال سیلاب های احتمالی از طریق این روددره ها و مسیل ها می باشد. از این رو تدوین اصول و معیارهای طراحی و ارایهی روش های عملی در احیا و ساماندهی روددره ها، با هدف کنترل و کاهش سیلاب از ضرورتهای مطالعاتی است. هدف از پژوهش حاضر،شناسایی و ارزیابی راهکارها و تمهیدات انجام گرفته در کنترل و کاهش سیلاب در بخشی از بستر روددره ی کن، پس از احیا و ساماندهی آن در محدوده ی بوستان جوانمردان ایران است. همچنین علل و عوامل بروز سیلاب های اخیر و عدم کارایی این روددره در کاهش و انتقال سیلاب مطالعه و تحلیل گشته و راهکارهایی معمارانه در راستای ممانعت و پیشگیری از مخاطرات ناشی از سیلاب ارایه شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی می باشد و داده ها از منابع اسنادی، کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به دست آمده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که کنترل و انتقال سیلاب در برنامه های ساماندهی این منطقه کمتر مورد توجه بوده است و باید برای پیشگیری و کاهش خطرات و خسارات ناشی از سیل، اصول طراحی و راهکارهای بهبود وضعیت، مورد توجه قرار گیرد.
کلید واژگان: سیلاب, روددره ی کن, راهکار معمارانه, بوستان جوانمردان ایران, ساماندهیThe hazards and damages of Floods have shown the importance of reclamation and reorganization of river valleys and urban watercourses of Tehran, and have been the major title of Tehran urban management plans in the past few years. The main goals of these plans are to guide and transfer surface waters and contingent flood to the river valleys and watercourses. Therefore, formulating principles and design criteria, and providing the practical ways in the reclamation and reorganization of river valleys are the necessary subjects of studies, with the aim to control the floods and reducing detrimental effects of flood waters. The aim of this research is to identify and evaluate the strategies for mitigation of flood risk in a part of Kan river-valley after building Javanmardan-e Iran Park. Also, the causes of recent floods in this area, and lack of efficiency of this river valley in water flow reducing are discussed. At the end, some architectural solutions are suggested. The research method is descriptive-analytical and application of SWOT model. Collected data is derived from documentary resources, case study and observations field. The results of present research indicate that controlling the flood have been less noticed in organization of Kan River Valley in Javanmardan-e Iran Park; and design principles and improvement strategies of this area should be considered for prevention and reduction of future flood risks and damages.
Keywords: Flood, Architectural Space Solution, Kan River Valley, Javanmardan-e Iran Park, Reclamation -
مجله منظر، پیاپی 47 (تابستان 1398)، صص 60 -73تاب آوری به عنوان یک رویکرد نو در مواجهه با آشوب های محیطی در دهه های اخیر مورد توجه معماران منظر قرار گرفته است. این رویکرد که جایگزین مناسبی برای رویکردهای صلب و مهندسی تلقی میشود، در پروژه ها و طرح های گوناگون منظر در سراسر جهان مورد بهره برداری قرار گرفته است. رود کن به عنوان اصلی ترین رود شهری تهران، با وجود زیرساخت های مهار و کنترل سیل، همچنان در برابر این آشوب آسیب پذیر است. رویکردهای صلب و تک بعدی برای کنترل سیلاب، نه تنها آشوب سیل را کنترل نکرده، بلکه زیرساخت های اکولوژیکی و ساختاری آن را نابود ساخته است. در این راستا، این پژوهش در پی یافتن راه حل و پاسخی برای این سوال است که رویکرد تاب آوری محیطی چگونه و تا چه میزان بر مدیریت آشوب سیل در رودخانه های شهری تاثیر گذار است؟ این نوشتار مشخصا به نقش و تاثیر احتمالی استفاده از این تفکر در ساماندهی رودخانه کن تهران، در برابر سیلاب می پردازد. بر این اساس، این پژوهش با بررسی چهار پروژه موفق دنیا، اصول و راهکارهای تاب آوری در برابر سیلاب رودخانه ای را استخراج کرده و بر اساس این اصول و راهکارها، برنامه ریزی و راه حل هایی برای این رود آشوبناک ارائه داده است. زمان، آزمودن، آستانه، یادگیری و تنوع به عنوان اصول تاب آوری و صفه سازی در کران رود؛ و تالاب به عنوان راهکار برای مواجهه با مسئله رود کن از این چهار پروژه استخراج شده اند. علاوه بر آن، به دلیل درگیر بودن رشته های مختلف در این موضوع نیاز به تعامل چندرشته ای و برنامه ریزی با دربرگیری رشته های مختلف است؛ در نتیجه، این اصول و راهکارها، برنامه ریزی و ساماندهی منظر رود کن را به سوی یک برنامه جامع و چندرشته ای سوق می دهند. به عبارتی دیگر، برنامه ریزی رود کن نیاز به یک رویکرد چندرشته ای با تاکید بر مسائل منظر و اکولوژیک دارد. این برنامه ریزی جامع و چندرشته ای که مبتنی بر تفکرات تاب آوری در برابر سیل است، می تواند به عنوان الگویی برای رودهای شهری دیگر که در برابر آشوب سیل آسیب پذیر هستند، قرار گیرد.کلید واژگان: سیل, مدیریت رود, تاب آوری, رود کن, معماری منظرMANZAR, Volume:11 Issue: 47, 2019, PP 60 -73Resilience, a new approach to environmental disturbances, has attracted the attention of landscape architects in recent decades. This approach is an appropriate alternative to rigorous engineering approaches and has been extensively used in different landscape projects around the world.The Kan river, the main river of Tehran, is still vulnerable to flood disturbance even though its infrastructures have been improved to control the flood. Rigid and one-dimensional approaches to flood control not only has failed to control flooding but also destroyed the ecological and structural infrastructures of rivers. This paper seeks to investigate how the environmental resilience approach can affect flood management in urban rivers. It mainly focuses on the role of resilience thinking and its potential contribution to the regularization of the Kan river in response to flood disturbance. To this purpose, in this paper, four successful projects in the world were examined to extract the principles and strategies of resilience in the face of the river flooding. Planning and strategies were proposed based on these principles and guidelines for this chaotic river. Time, trial, threshold, learning, and diversity as the principles and cut and fill as well as wetlands as the strategies were extracted from the projects to address the disturbance of the river. As a variety of disciplines play a key role in flood control, the necessity for multidisciplinary integrated approach and planning is much felt. The integration of principles and strategies, planning, and organization of the landscape lead to a comprehensive and multidisciplinary program. In other words, the Kan river planning management requires a multidisciplinary approach which addresses landscape and ecological issues. This comprehensive and multidisciplinary planning based on flood resilience can serve as a model for other urban rivers that are vulnerable to flood disturbance.Keywords: flood, River Management, Resilience, Kan River, Landscape architecture
-
نشریه مدیریت شهری، پیاپی 45 (زمستان 1395)، صص 351 -368هدف کلی پژوهش تبیین عوامل موثر بر آسیب پذیری منطقه 6 شهر تهران و پهنه بندی آسیب پذیری در مواجهه با بحران طبیعی سیل است. با توجه به هدف تحقیق ابتدا معیارهای موثر بر میزان آسیب پذیری شهرها از طریق مطالعه تحقیقات پیشین، روش های کتابخانه ای و روش دلفی، مصاحبه از کارشناسان شناسایی خواهد شد. و سپس متناسب با نوع معیار، داده های مورد نظر از طریق عملیات رقومی سازی و پیمایش با فرمت مناسب وارد محیطGIS می شوند. برای شناسایی روابط میان معیارها و تهیه ساختار از تکنیک DEMATEL استفاده می شود. تهیه ساختار از طریق پرسشنامه تکمیل شده توسط کارشناسان بدست خواهد آمد؛ از آنجا که میزان اهمیت معیارها برابر نمی باشد از روش ANP برای بدست آوردن وزن معیارها استفاده خواهد شد. در این پژوهش از نرم افزار MATLAB برای محاسبات مربوط به ساختار معیارها (تکنیک دیماتل) و از نرم افزارSuper decision برای محاسبه وزن معیارها استفاده می شود. برای مدل سازی فضایی و پهنه بندی آسیب پذیری شهر تهران از مدلی مبتنی بر مرتب سازی گزینه ها بر اساس پروفایل استفاده می شود که این مدل برخی از محدودیت های روش های سابق را برطرف کرده است. این مدل از طریق طراحی و الحاق یک افزونه (extention) با استفاده از زبان برنامه نویسی پایتون به نرم افزار ArcGis عملیاتی خواهد شد. در پایان مناطق مختلف منطقه شش شهر تهران از نظر میزان آسیب پذیری در مقابل بحران طبیعی سیل پهنه بندی خواهد شد. نتایج نشان داد که بخش های با آسیب پذیری بالا در مناطق با تراکم جمعیتی و کالبدی شهری قرار دارند که جنوب شرق منطقه را در بر گرفته است. دسترسی به فضاهای بی کالبد شهری پس از وقوع سیل در میزان آسیب پذیری بسیار حائز اهمیت است.کلید واژگان: آسیب پذیری, پهنه بندی, سیل, تکنیک دیماتل, منطقه 6 شهر تهرانUrban Management, Volume:15 Issue: 45, 2017, PP 351 -368The overall goal of research is to explain the factors influencing vulnerability zoning district 6 of Tehran and vulnerability in the face of natural disaster flooding. According to the study, the criteria for the vulnerability of cities through previous studies, library studies and Delphi method, interviews of experts will be identified. And then fits the criteria, through the digitization process navigation data to the appropriate format to be imported into GIS. To identify relationships between the standards and the structure of the techniques used DEMATEL. The structure can be obtained through questionnaires completed by experts. Because of the importance of parity is not the way to gain weight ANP criteria will be used. In this study, the MATLAB software for the calculation of the benchmark (DEMATEL techniques) and the application of the criteria used to calculate the weight Super decision. For spatial modeling and vulnerability mapping in Tehran from model-based sorting option is based on profiles that it has removed some restrictions on former methods. This model through the design and incorporation of an extension (extension) using the Python programming language to ArcGis software will be operational. At the end of the six different areas of Tehran in terms of vulnerability to natural disaster will flood zoning. The results showed that a sector with high vulnerability in areas with population density and urban fabric, with an area in the South East is on. Without access to areas after flooding in the vulnerable urban fabric is very important.Keywords: vulnerability, zoning, flood, DEMATEL techniques, District 6, Tehran
-
Urban Management, Volume:15 Issue: 44, 2016, PP 113 -122A sensitivity analysis of the flood safety of Solaimantangeh dam using a regional climate change simulation is presented. Based on the output of the CCSM (Community Climate Change System Model) general circulation model, the NIRCM (North of Iran Regional Climate Model) computes regional scale output with 50 km spatial resolution and 21 vertical layers. Using the SRES (Special Report Emission Scenario) B1 Climate Change Scenario when applied to the Tajan river basin, where Solaimantangeh dam is located, NIRCM reduces significantly the bias in Annual Maximum Event total Precipitation (AMEP) & Annual Maximum Daily Precipitation (AMDP) that CCSM shows. The stream flow change scenario is then simulated using SSARR (Stream flow Synthesis and Reservoir Regulation) model. A rainfall-runoff model was implemented using precipitation and temperature projected by CCSM and NIRCM. The model demonstrated that average Stream flow would increases 38.7% and the variability would increases 14.3%. This remarkable increase in projected annual maximum flow for the next 20 years (2004-2023) should be a significant negative signal to water resources managers. The results indicate that the number of floods remains almost the same, but that the magnitude of a single flood event and the recovery from it become worse.Keywords: Flood, Risk, Dam, climate change
-
توسعه روز افزون جوامع و پیچیده شدن روابط درونی و خارجی آنها، اهمیت پرداختن به مدیریت و برنامه ریزی در کاهش بلایا و اثرات آنها بر سکونتگاه های انسانی را بیش از پیش نمایان می کند. استان تهران به لحاظ شرایط طبیعی، منطقه ای، پراکندگی جمعیت، موقعیت استقرار شهر ها و آبادی ها، دارای استعداد بالقو ای در بروز بلایای طبیعی و ایجاد شرایط بحرانی می باشد. به همین علت برنامه ریزی منطقه ای و ارزیابی استان در برابر بلایا امری مهم و حیاتی محسوب می شود. در این پژوهش سعی برآن است که رویکرد و مدلی موثر در ارزیابی خطر سیل ناشی از عوامل انسانی استان تهران ارائه گردد. هدف این مقاله، پهنه بندی خطر سیل ناشی از دخالت های انسانی استان تهران بر پایه تحلیل اطلاعات استخراج شده سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) است. در این پژوهش از پارامترهای خاص مانند: کاربری اراضی، تراکم جمعیت، رودخانه ها، مسیل ها و حریم رودخانه، در تهیه لایه ها استفاده شده است. سپس با تهیه لایه های مورد نیاز استان تهران، به آن ها بر اساس میزان اهمیتشان در بروز سیلاب وزن داده شده و در نهایت نفشه پهنه بندی خطر سیل استان تهران به دست آمده است. در این مراحل از لایه هایی مانند تجاوز به حریم رودخانه جهت توسعه و ساخت و ساز، میزان فرسایش خاک، جنگل زدایی و دیگر موارد که منجر به سیل در استان تهران می شوند، استفاده خواهد شد. در انتها نقشه پهنه یندی احتمال سیل و وضیعت بحرانی نشان می دهد که در درصد قابل توجهی از مساحت استان تهران در پهنه احتمال وقوع سیل بسیار و بسیار بالا قرار دارد و مناطقی در خطر احتمال بسیار شدید وقوع سیل ناشی از دخالت های انسانی می باشد که در صورت وقوع سانحه سکونتگاه های شهری و روستایی این مناطق اثرات مخرب و غیر قابل جبرانی به جای می گذارد. به همین دلیل جهت مدیریت بحران و کاهش آسیب پذیری و خسارات مناطق با خطر بالا و بسیار بالا، نیازمند برنامه ریزی و سیاست گذاری های مناسب و قابل اجرا همانند: کاهش تراکم سکونتگاه های انسانی در حریم رودخانه و مسیل ها، وضع قوانین ساخت و ساز در حریم رودخانه ها و رعایت استاندارهای زمین های زراعی، برای هر منطقه می باشد.
کلید واژگان: ارزیابی خطر, سیل, عوامل انسانی, سامانه اطلاعات جغرافیایی, استان تهرانPopulation growth and development of urbanism in hazard-disposed areas lead to higher vulnerability to natural disasters in civil societies. Ignoring riparian zones in construction and development and hyper-grazing and non-standard agriculture by humans have a number of direct and indirect deconstructive influences. One of the crises that threaten the cities is the flooding due to the interference of human in nature. On the other hand، by consideration of major risk reduction factors، risk of disasters that leads to catastrophes may be predicted and procedures can be conducted to avert them. This act requires preparation، development، and incorporation of various local data. Geographic Information System، as an efficient tool in analyzing the local data، can be very effective in evaluating and zoning of this hazard. Tehran province is constantly under flooding threat because of its special geographic conditions. Unfortunately، because of heterogeneous development of the cities in recent years and ignoring the principal urban planning regulations، there exist serious sewerage complications. As a result، one of the crises that threaten Tehran province is flooding due to human interference in nature. Therefore، in order to control and decline these disasters، policies regarding land use allocation in riparian zone and watercourse، transport network development، and soil blowing control، should be adopted based on maps and probable hazards in riparian zones and watercourses. In this research، flooding risk due to human factors in Tehran province is investigated using ArcGIS Software، and then the extracted data are analyzed. To do so، the effective factors on flooding due to human factors، and preparation of contingency maps for vulnerable locations، are recognized. In this approach، initial data are provided first، and then the required layers are extracted from the data structure table in ArcGIS Software. Subsequently، the layers associated with effective coefficients in flooding due to human factors، such as land use layer، access network in riparian zones layer، and amount of soil blowing layer، are mounted on each other and contingency and vulnerability are generated separately. After that، flooding due to human factors and contingency maps were generated separately and factored based on their effects on probability and intensity of the disaster. The calculated layers are mounted on each other، leading to the final map، which shows the flooding possibility due to human factors mostly due to violating the riparian zones. Analyzing the flood hazard map of the province demonstrates that most of the residential constructions and even substructures like transportation networks are built in riparian zones and watercourses، having very high risk of flooding. This happens because urban planning and land use regulations and standards are ignored، and in case of a disaster، there would be a huge financial and life loss. Because of this، crisis management and vulnerability reduction of areas with high and very high risks require appropriate and practicable planning and policies such as reduction in density of human residences، transportation network، and facilities in riparian zones and watercourses، creating constructional laws for riparian zones، and following the agricultural standards.Keywords: Risk evaluation, Flood, Human Factors, Geographic Information System, Tehran Province
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.