امکان سنجی شبیه سازی رسوب نگارها با استفاده از مدل زمان-مساحت

تخمین تغییرات مکانی و زمانی رسوب در رودخانه ها در بسیاری از مطالعات مربوط به آبخیزداری، فرسایش و رسوب، طراحی سازه های کنترل رسوب، مهندسی رودخانه، کیفیت آب و حفاظت آب و خاک ضروری است و لذا ارائه روش مناسب برای پیش بینی آنها بسیار حائز اهمیت می باشد. با توجه به اهمیت تغییرات زمانی رسوب، تحقیق حاضر به منظور شبیه سازی رسوب نگارها با استفاده از مدل زمان- مساحت در زیرحوزه آبخیز چهل گزی در بالادست سد قشلاق در استان کردستان انجام شد. به منظور تهیه رسوب نگارها، حوزه مورد مطالعه به هفت بخش هم زمان تمرکز تقسیم گردیده و رسوب انتقال یافته به خروجی حوزه با استفاده از مفهوم نسبت تحویل رسوب که حاصل تقسیم شیب بخش هم زمان تمرکز گیرنده (پایاب) به شیب بخش هم زمان تمرکز دهنده (سراب) می باشد، روندیابی و سپس نقش تجمعی بخش های مختلف هم زمان تمرکز در توزیع زمانی رسوب محاسبه گردید. مقایسه رسوب نگارهای تخمینی به دست آمده از مدل زمان-مساحت برای 11 رگبار مربوط به فصول پاییز و زمستان 1385 و بهار 1386 با رسوب نگارهای مشاهده ای متناظر نشان دهنده نتایج غیرقابل قبول مدل مذکور در برآورد رسوب معلق در محل خروجی حوزه و لزوم واسنجی آن برای منطقه مورد مطالعه بود. حال آن که تخمین رسوب کل تولیدی هر رگبار پس از اعمال واسنجی، با خطای تخمین و تایید به ترتیب 05/29 و40/38 درصد امکان پذیر بود.