سیاست های مستعمراتی بریتانیا و جزایر خلیج فارس

در پی دیدار رئیس جمهور ایران از جزیره ابوموسی در 11 اوریل 2012 و جنجال بعد از آن، احساس شد که مرور مجدد ریشه های مشکل می تواند مفید باشد. موضوع بحث این مقاله بررسی سه جزیره ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک نیست، بلکه هدف، نگاهی مختصر به زمینه هایی است که از ابتدا موجب شکل گیری این مشکل شد و تاکنون نیز بر تحولات آن تاثیر داشته است. در این مقاله سعی شده تا مباحث کنونی در مورد این سه جزیره از دیدگاه تاریخی مورد بررسی قرار گیرد و توضیح داده شود که چگونه این مسئله اصالتا از خصومت در روابط میان قدرت غالب جهانی یعنی بریتانیا و قدرت اصلی منطقه ای یعنی ایران طی 170 سال حضور بریتانیا در منطقه سرچشمه گرفت. هدف این مقاله توضیح سیاست عمومی بریتانیا در دوره حضورش در خلیج فارس است که از جمله شامل تمایل آن کشور به کنترل همه جزایر واقع در این آبراه می شد. مقاله توضیح می دهد که چگونه طی 170 سال بریتانیا تلاش کرد تا به طور مستقیم از طریق اعمال سلطه استعماری بر جزایر و سواحل ایرانی و به طور غیرمستقیم از طریق ادعای تعلق جزایر ایرانی به شیوخ عرب تحت الحمایه خود از نفوذ ایران در خلیج فارس بکاهد. در مقاله نشان داده شده که چگونه این تاکتیک در مورد تمام جزایر ایرانی به نحوی از انحا اعمال می شد و تنها محدود به جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک نبود.