نمونه برداری دنباله ای شته ی Metopolophium dirhodum (Hemiptera: Aphididae) در مزارع گندم

این پژوهش به منظور تهیه ی الگوی نمونه برداری دنباله ای شته ی گندم- گل سرخ،Metopolophium dirhodum (Walker)، در مزارع گندم آبی منطقه ی جلیل آباد ورامین انجام شد. برای این منظور نمونه برداری های هفتگی از جمعیت شته در طول دو فصل زراعی 1379 و 1380 انجام شد. در هر نمونه برداری، تعداد 50 ساقه ی گندم به طور تصادفی انتخاب و تعداد شته های موجود شمارش شد. با داده های به دست آمده، الگوی توزیع فضایی جمعیت شته به دو روش رگرسیونی Taylor و Iwao تعیین شد. هر دو روش نشان دادند که توزیع شته ی گندم- گل سرخ در مزارع گندم تجمعی می باشد، اما بر اساس مقدار ضریب تبیین (r2)، روش Taylor مناسب تر از روش Iwao بود. از پارامترهای دو روش فوق برای تهیه ی مدل های نمونه برداری دنباله ای به روش Green و Kuno با سطوح دقت 30/0 D = و 20/0 D = بر مبنای بازه ی اطمینان استفاده شد. در هر دو طرح نمونه برداری دنباله ای، اندازه ی نمونه ی لازم برای تخمین دقیق میانگین جمعیت با افزایش سطح دقت از 30/0 به 20/0، افزایش و با افزایش جمعیت، کاهش یافت. در تراکم های 8/0 و 8 شته در هر ساقه، اندازه ی نمونه ی لازم برای تخمین میانگین جمعیت شته تقریبا در هر دو مدل برابر بود. در تراکم کمتر از 8/0 و بیشتر از 8 شته در هر ساقه، مدل Green به دلیل اندازه ی نمونه ی لازم کمتر و صرفه جویی در زمان نمونه برداری، بهتر از مدل Kuno بود. مدل اخیر در تراکم بین 8/0 تا 8 شته در هر ساقه به تعداد نمونه های کمتری نیاز داشته و مناسب تر از مدل Green ارزیابی شد، ولی استفاده از آن در تراکم جمعیت پایین به دلیل نیاز به تعداد نمونه بسیار زیاد قابل توصیه نیست.