اندازه گیری دز پرتوهای کی هانی در ارتفاع های مختلف جو ایران

میزان پرتوهای کی هانی بسته به عوامل مختلف از جمله ارتفاع از سطح دریا، طول و عرض جغرافیایی محل اندازه گیری تغییر می کند. در این پژوهش، میزان پرتوگیری کارکنان پرواز در چند پرواز داخلی ایران در دو مرحله اندازه گیری شده است. در مرحله ی اول از دزیمتر گاما برای ثبت آهنگ دز گاما و دزیمتر نوترون برای ثبت آهنگ دز نوترون در 6 پرواز رفت و برگشت در مسیرهای رشت- عسلویه، شیراز- عسلویه و شیراز- مشهد استفاده شد. دز گاما و نوترون در مسیر عسلویه- شیراز با کم ترین ارتفاع دالان پرواز (19000 پا)، به ترتیب 15/0 و 04/0 میکروسیورت اندازه گیری شد در حالی که این مقادیر در مسیر رشت- عسلویه با ارتفاع دالان پرواز 35000 پا به ترتیب برابر با 52/2 و 09/1 میکروسیورت تعیین گردید. در مرحله ی دوم، تعدادی از کارکنان پرواز به مدت یک سال به دزیمترهای ترمولومینسانس و دزیمترهای پلی کربنات برای اندازه گیری دز سالانه ی به ترتیب، گاما و نوترون مجهز گردیدند. از این طریق، گستره ی دز سالانه ی گامای کارکنان پرواز بین 5/0 تا 16/1 با میانگین 9/0 میلی سیورت در سال و گستره ی دز سالانه ی نوترون این افراد بین 37/0 تا 77/0 با میانگین 61/0 میلی سیورت در سال اندازه گیری شد. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های پیشین انجام شده در دیگر کشورها قابل مقایسه می باشد، به عنوان مثال، دز سالانه ی کارکنان پرواز در کشور انگلستان در حدود 2 میلی سیورت گزارش شده است و در کشور کانادا بسته به شرایط پرواز (ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی مبدا و مقصد پرواز و...) پرتوگیری سالانه بین 1 تا 5 میلی سیورت تخمین زده شده است.