بررسی رابطه عقل و ایمان از دیدگاه پل تیلیش

پل تیلیش، الهی دان بزرگ معاصر، در باب چیستی ایمان و چگونگی رابطه آن با عقل نظریه ای خاص ارائه داده است. به نظر او، ایمان نه علم به حقیقتی است، نه اعتقاد به گزاره ای، نه اختیار عقیده ای، و نه احساس شخصی خاصی نسبت به کسی یا چیزی؛ هر چند همه اینها در ایمان نقش دارند. ایمان در نگاه تیلیش، به عنوان حالت دلبستگی واپسین، عمل کل شخصیت است که در محور حیات شخصی روی می دهد و کل شخصیت را در بر می گیرد. او عقل را به ابزاری و هستی شناختی تقسیم کرده، بر این باور است که عقل ابزاری، به معنای روش علمی، دقت منطقی و محاسبه گری فنی، صورت انحطاط یافته عقل هستی شناختی است که به معنای مبدا معنا و ساختار، و مبدا معیارها و اصول است. تیلیش معتقد است که عقل و سایر حیثیت های شناختی، چون علم، قدرت قضاوت درباره ایمان را ندارند. حقیقت ایمان کاملا برکنار از حقیقت عقل است. این تلقی او از ایمان و عقل، و نیز دیدگاه غیر شناختاری وی درباره ایمان از سوی منتقدان مسیحی مورد نقد واقع شده است. این نوشته در نظر دارد دیدگاه تیلیش در مورد رابطه ایمان و عقل را با توجه به مبانی اسلام نیز مورد نقد و بررسی قرار دهد.