روابط بین وزن خشک و تجمع یون های یونجه در شرایط تنش شوری

تنش شوری یکی از چالش های موثر تولید گیاهان در سراسر جهان می باشد. به منظور ارزیابی واکنش دو رقم یونجه (بمی و همدانی) به شش سطح شوری (صفر، 25، 50، 75، 100، 125 میلی مولار در لیتر کلرید سدیم) آزمایش گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1389 اجرا شد. بر اساس نتایج حاصل در رقم بمی که مقاومت به شوری بیشتری داشت با افزایش تنش شوری از 75 به 125 میلی مولار در لیتر، وزن خشک در هر گلدان به طور معنی داری از 15/1 به 3/ 10 گرم کاهش یافت، در حالی که در رقم همدانی کاهش در وزن خشک از سطح شوری 50 میلی مولار در لیتر شروع شد. در هر دو رقم بمی و همدانی میزان سطح برگ در هر گلدان، وقتی که میزان تنش شوری بیشتر از 75 میلی مولار در لیتر بود، به طور معنی داری کاهش یافت. تفاوت معنی داری در محتوای نسبی آب برگ بین دو رقم یونجه در سطوح شوری 75، 100 و 125 میلی مولار در لیتر مشاهده شد. در رقم بمی میزان یون سدیم و کلر برگ کمتر از رقم همدانی بود، در حالی که میزان یون های پتاسیم و کلسیم بیشتر بود. همچنین در رقم بمی وزن خشک شاخساره همبستگی معنی داری با غلظت یون های پتاسیم (r=0.97)، کلسیم (r=0.96)، سطح برگ (r=0.50) و ارتفاع گیاه (r=0.87) داشت. تجزیه مسیر در رقم بمی نشان داد که اثر مستقیم سطح برگ (p=0.73)، یون کلسیم (p=1.02) و یون پتاسیم (p=0.59) بر وزن خشک مثبت و معنی دار بود. در رقم همدانی اثر مستقیم مثبت و معنی دار پتاسیم (p=0.61) و کلسیم (p=1.07) بر وزن خشک مشاهده شد. بر اساس تجزیه مسیر و همبستگی می توان نتیجه گرفت اندازه گیری غلظت یون های پتاسیم و کلسیم می تواند شاخص مناسبی برای ارزیابی حساسیت ارقام به تنش شوری باشد و از این نتیجه می توان برای انتخاب ارقام مقاوم در یونجه استفاده کرد.