هستی شناسی جان در دیدگاه مولانا از زاویه روانشناختی

هدف از این پژوهش بررسی هستی شناسی جان انسانی از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی است. جان انسانی به عنوان یک هستنده بدون در نظر گرفتن هستی او قابل فرض نیست. از جانبی دیگر می توان مثنوی معنوی را هستی شناسی جان انسان نامیدکه لبریز از سخن در مورد هستی انسان است. مولانا خود نیز اندیشمندی هستی نگر وکل گرا است که از رویکردهای جزءنگرانه نسبت به وجود انسانی انتقاد می کند. در این پژوهش محقق با روش کتابخانه ای و جستجو در مثنوی معنوی به وسیله کشف الابیات جعفری، ابیات مرتبط با مقوله های هستی شناسی جان را استخراج وآنها را در پنج مقوله جمع بندی کرده است. در این پژوهش به بحث در مورد وحدت یافتگی وکل نگری، مرگ، شناخت دیالکتیکی، پویایی و نوشوندگی وکشندگی و جذب کنندگی به عنوان پایه های هستی انسان در دیدگاه مولانا از دیدگاه روانشناسی پرداخته شده است. در بررسی اشعار مولانا در قصه طوطی و بازرگان و بر پایه آن در شش دفتر مثنوی معنوی هستی انسان یک کلیت وحدت یافته معرفی شده است که به صورت مداوم در حال نوشدن و تغییراست. شناخت هستی شناسانه بر پایه اضداد است و مرگ در هستی نوشدن و تغییراز حالتی به حالتی دیگر نه پایان است. نیروی عمل در هستی کششی است که ما را به سمت آنچه که هستیم و می خواهیم می کشاند. هستی شناسی جان در دیدگاه مولانا در مقوله های وحدت یافتگی وکل نگری، مرگ، شناخت دیالکتیکی، پویایی و نوشوندگی وکشندگی و جذب کنندگی جمع شده است. با دیدگاه روانشاختی این پایه ها می تواند مبنایی هستی شناسانه و معرفت شناسانه برای نظامهای روانشناسی و روان درمانی بومی باشدکه بر مبنای منابع اصیل ایرانی-اسلامی است.