تعیین مناسب ترین شکل و اندازه کوادرات برای برآورد چند متغیر مرتعی در نیمه استپی

هنگاهی می توان قضاوت درستی در ارزیابی پوشش گیاهی مرتع داشت که طرح آماربرداری انتخاب شده باشد و در این میان شکل و اندازه قطعه (پلات) اهمیت زیادی دارد. از این رو تعیین یک اندازه و شکل قطعه مناسب که بتواند دقت و صحت مناسبی در برآورد متغیرهای مرتعی پوشش داشته باشد موجب افزایش کارآیی نمونه برداری می شود. در این مطالعه با لحاظ کردن چندین معیار شامل دقت، زمان، نسبت محیط به مساحت و راحتی و قابل استفاده بودن به دنبال تعیین قطعهی خواهیم بود که برآورد قابل قبولی از چندین متغیر شامل درصد پوشش فرمهای رویشی مختلف، سنگ و سنگریزه، درصد لاشبرگ و خاک لخت داشته باشد. برای این منظور با استقرار قطعه های با اندازه و شکل های مختلف شامل1×1، 1×2، 4/1×4/1، 4×5/0، 2× 2 و4×4 متری درصد پوشش شکل های مختلف رویشی و زمان نمونه برداری اندازه گیری در آنها شد. برای انتخاب بهترین قطعه از بین گزینه های فوق از روش تصمیم گیری سلسله مراتبی استفاده شد. همچنین با استقرار 5 قطعه آشیانه ای (تودرتو) با ابعادcm 25*25 متر تاm 16*16 و تعیین قطعه های حداقل، کارآیی این روش با قطعه های فوق که چندین معیار را همزمان در خود لحاظ می کند مورد مقایسه قرارگرفت. نتایج کلی نشان می دهد که دقت برآورد متغیرهای مختلف با افزایش سطح افزایش می یابد. با این وجود افزایش دقت برآورد متغیرهای مختلف با افزایش سطح در قطعه های کوچکتر بسیار چشمگیر بوده و با رسیدن به قطعه 4 متر مربعی تقریبا به سطح ثابتی رسید. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که با در نظر گرفتن معیارهای دقت، زمان، نسبت محیط به مساحت و راحتی و قابل استفاده بودن، قطعه 4 متر مربعی بهترین گرینه انتخابی برای تخمین متغیرهای پوشش گیاهی است. قطعه های آشیانه ای مستقر شده قطعه حداقلی با مساحت بزرگتر از 32 متر مربع را تعیین کرده اند. نتایج حاصل از این پژوهش موید این موضوع است که 1) در مراتع نیمه استپی برای برآورد متغیرهای پوشش گیاهی قطعه 4 متر مربعی بهترین است 2) قطعه های حداقلی که در روش آشیانه ای تعیین می شوند نمی تواند در مناطقی که پوشش گیاهی ناهمگنی زیادی دارد بهترین قطعه ها برای برآورد چندین متغیر پوشش گیاهی باشد 3) بهترین برآورد از متغیرهای بررسی شده در دو برابر حداکثر تاج پوشش گونه های موجود در منطقه مشاهده نشده است و روش استفاده از دو برابر بودن بودن اندازه قطعه از تاج پوشش حداکثر گونه ها برای اندازه قطعه در این مناطق صحیح نیست 4) برای انتخاب بهترین قطعه، محقق باید با لحاظ کردن چندین معیار تصمیم گیری از بین قطعه های مورد نظر، یکی را که بیشترین کارایی را در برآورد متغیرهای پوشش دارد انتخاب کند.