گزارش زنبور Bruchophagus abnormis، (Hym.: Eurytomidae) از ایران

جاشیر(L.) Prangus ferulacea گیاهی چند‎ساله و دارای پراکنش وسیع در زاگرس و به ویژه در استان چهارمحال و بختیاری است. این گونه علاوه بر ارزش علوفه ای و دارویی، نقش مهمی را به واسطه ریشه های قطور در حفاظت خاک دارد (مقیمی، 1384). آفات مختلفی نظیر ساقه خوارها، برگخوارها و به ویژه بذرخوارها حیات و بقای این گونه را تهدید و مانع از زادآوری گیاه می شوند. در بررسی هایی که به منظور جمع آوری و شناسایی آفات بذرخوار گیاهان مرتعی طی سال های 1388-1387 در این استان انجام شد، نمونه هایی از بذرهای جاشیر از مرحله خمیری تا رسیدگی کامل بذرهای جمع آوری، شمارش و بذرهای آلوده به زنبور تعیین و میزان خسارت به صورت درصد محاسبه گردید. جهت خروج حشرات کامل، بذرهای آلوده در درون ظروف شیشه ای با درب توری در آزمایشگاه قرار داده‎ شد و حشرات کامل زنبور خارج شده برای شناسایی در الکل 70 درصد نگهداری شد. نتایج به دست آمده نشان داد زنبور متعلق به خانواده Eurytomidae است. این گونه تحت نام علمی Bruchophagus abnormis Zerova، 1984 شناسایی‎گردید. این گونه قبلا فقط از کشور قزاقستان از روی بذرهای Trigonella arcuata C. A. Mey گزارش شده است (Zerova،1989). سوراخ های خروجی حشرات کامل روی غلاف گیاه میزبان به صورت گرد است. میزان خسارت این زنبور به طور متوسط 13-8 درصد بود. علاوه بر جاشیر، این زنبور از روی بذرهای گیاه مرتعی ترشک بختیاری (Rumex ponticus (E. H. L. Krause جمع آوری و شناسایی‎گردید. نمونه زنبور شناسایی شده در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد نگهداری می شود. این اولین گزارش زنبور برای فون ایران می‎باشد.