کاربرد منطق فازی در ارزیابی تناسب زمین برای توسعه کالبدی شهر

شهرها از مهمترین مراکز سکونتگاهی انسان و کانون مدنیت، رشد و توسعه هستند. رشد سریع جمعیت و به تبع آن توسعه بی رویه فیزیکی شهرها، باعث بروز انواع آلودگی های شیمیایی، صوتی، بصری، افزایش قیمت زمین و وقوع انواع بحرانهای زیست محیطی و.. شده است که این مسائل لزوم نگرش آمایشی در برنامه ریزی برای کلانشهرها را می طلبد. کلانشهر کرج با نرخ رشد زیاد جمعیت و توسعه فزاینده فیزیکی در دهه های اخیر با مشکلاتی عدیده ای روبرو شده است که ضرورت انجام و بازنگری مطالعات جامع برنامه ریزی شهری و کالبدی را برای این کلانشهر می طلبد. یکی از اقدامات اولیه و ضروری برای برنامه ریزی کالبدی شهرها ارزیابی تناسب زمین برای توسعه کالبدی است. در این نوشتار هدف آن است که با استفاده از 7 معیار شامل زمین شناسی، شتاب ثقل زلزله، شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از شهر، فاصله از گسله ها، کاربری زمین و به کارگیری منطق فازی یکپارچه شده با سیستم اطلاعات جغرافیایی، تناسب زمین برای توسعه کالبدی کلانشهر کرج و اراضی پیرامونی آن ارزیابی و مدل سازی شود. نتایج در قالب نقشه پهنه بندی تناسب زمین نشان داد که در حدود 63 درصد از مساحت سکونتگاه های محدوده مورد مطالعه در اراضی گسترش یافته اند که برای توسعه تناسب زیاد و بسیار زیادی داشته اند. همچنین حدود 24 درصد از مساحت توسعه کالبدی در نواحی با تناسب کم و بسیار کم رخ داده است نتایج حاصل از مدل ارائه شده ابزاری خوب و مناسب برای سیاست گزاران و برنامه ریزان شهری و تصمیم گیرندگان در زمینه های توسعه کالبدی به شمار می رود.