بررسی ویژگی های متاثر از تغییر کاربری شالیزار به کیوی کاری در برخی خاک های شهرستان تنکابن، شمال ایران

تغییر کاربری بخشی از شالیزارهای شمال کشور به باغ های کیوی برای جبران خسارات ناشی از بازار نابه سامان برنج یکی از شایع ترین مشکلات کشاورزی در استان مازندران و گیلان می باشد. با توجه به اقتصادی نبودن کشت برنج در این مناطق، تبدیل شالیزارها به باغ های کیوی اجتناب ناپذیر بوده و موجب تغییراتی در ویژگی های فیزیکوشیمیایی، کانی شناسی و میکرومورفولوژیکی این خاک ها می شود. به این منظور در ایستگاه تحقیقات برنج کشور (غرب شهرستان تنکابن) تعداد 7 خاک رخ حفر و تشریح و خصوصیات فیزیکوشیمیایی، کانی شناسی و میکرومورفولوژیکی آن ها مطالعه شد. عوارضی مانند پوسیده شدن ریشه ها در نتیجه نداشتن زه کشی مناسب، کلروز شدید و کاهش عملکرد محصول درختان کیوی از مهم ترین نتایج سوء تغییر نادرست کاربری می باشد. نتایج نشان داد که مقدار آهن و منگنز قابل استفاده در خاک های شالیزاری بیش تر و مقدار پتاسیم و فسفر کم تر از خاک های زیر کشت کیوی است که از دلایل عمده آن می توان به وجود شرایط کاهشی در خاک و تفاوت در مدیریت اراضی در دو کاربری اشاره نمود. نتایج کانی شناسی گویای غالبیت اسمکتایت در خاک های شالیزاری با زه کشی ضعیف بود. در حالی که در باغ های کیوی به دلیل بهبود وضعیت زه کشی از مقدار اسمکتایت کاسته و مقدار ورمی کولایت افزوده شده است، زیرا در این شرایط آب شویی ذرات ریز اسمکتایت به اعماق سبب بر جای ماندن ورمی کولایت می گردد. نتایج میکرومورفولوژیکی نیز گویای تخلخل بیش تر در خاک باغ های کیوی و وجود اشکال تکامل یافته تر ترکیبات آهن در نتیجه اشباع نشدن از سطح و فعالیت بیش تر ریزموجودات می باشد.