ساختار تقاضای گروه های کالایی در مناطق شهری ایران (با استفاده از مدل رتردام،AIDS دیفرانسیلی،CBS و NBR)

هدف این مقاله بررسی چگونگی تصمیم گیری خانوارهای شهری در الگوی تخصیصی خود، با توجه به محدودیت بودجه است. چهار معادله سیستم دیفرانسیلی تقاضا (رتردام، AIDS دیفرانسیلی،CBS و NBR) در این مقاله، با استفاده از روش حداکثر راست نمایی با اطلاعات کامل(FIML) و با اعمال محدودیت های تئوریک تقاضا (فرض همگنی و تقارن اسلاتسکی) برآورد شده اند. نتایج شاخص های آماری و اقتصادسنجی نشان می دهد که مدل دیفرانسیلی تقاضای CBS بهترین مدل، در بین مدل های بررسی شده در این مقاله است. بر این اساس با استناد به مدل CBS به ارزیابی حساسیت قیمتی و درآمدی در گروه های مختلف و الگوی تخصیصی خانوارها در ایران پرداخته شده است. یافته های این تحقیق نشان دهنده آن است که دو گروه«مبلمان و اثاثه» و گروه«حمل و نقل و ارتباطات» دارای کشش درآمدی بزرگتر از یک می باشند و بعنوان کالای لوکس در سبد یک خانوار متوسط شناخته می شوند و سایر گروه های کالایی، جزء گروه های کالایی ضروری شناخته می شوند. همچنین در این مقاله با سنجش کشش قیمتی جبرانی و کشش قیمتی غیرجبرانی گروه های کالایی، کالاها از حیث «مکمل هیکس-آلن» و «جانشین هیکس-آلن» و همچنین از بعد «جانشین ناخالص» و «مکمل ناخالص» طبقه بندی شده اند. برای مثال مشاهده می شود که کشش خود قیمتی غیرجبرانی خوراک، 42/0 - است و سایر گروه های کالایی بعنوان مکمل ناخالص گروه خوراک شناخته می شوند.