تجدد در شعر فارسی و مفهوم قطعه به عنوان معماری زیبا شناختی نزد نیما یوشیج و یدالله رویایی

مفهوم شعر به عنوان یک قطعه ی هنری یا زیبا شناختی، مفهومی است که با نیما یوشیج وارد شعر فارسی شد. البته در اینجا مفهوم قطعه با مفهوم سنتی آن که نشان دهنده شکلی از اشکال شعر فارسی مانند قصیده یا غزل است تفاوت دارد. نیما یک قطعه شعر را محصول تلاش آگاهانه ی شاعر می داند که عناصر گوناگون زیبا شناختی را در جهت پدید آوردن ساختمانی منسجم به کار می گیرد. ید الله رویایی، شاعر فرم گرا، از این تلاش به عنوان معماری قطعه نام می برد. به نظر او یک قطعه (مورسو) شعر باید بتواند مانند یک تابلوی نقاشی و یا یک قطعه ی موسیقی مجموعه ای هدفمند از عناصر زیبا شناختی باشد که در رابطه ی منطقی با یکدیگر در مسیری حرکت کنند که به ایجاد یک ساختمان معماری شده بیانجامد. بدین ترتیب شعر دیگر ارائه کننده ی مجموعه ای از ابیات نیست که هر کدام موضوع یا مفهومی را بیان کند و همنشینی آنها تابع منطقی خاص نباشد. بلکه مجموعه ای از عناصر است که به شکلی منسجم در کنار هم قرار می گیرند تا در همگراییشان باعث خلق یک شکل هنری شوند که به آن قطعه ی شعر می گوییم.
مقاله ی حاضر به بررسی این نگرش جدید در رفتار شاعرانه ی رویایی می پردازد.