مطالعه و معرفی شیوه بدیع طاق زنی دوره ماد در تپه نوشیجان ملایر

دوره ماد یکی از پرابهام ترین دوره های تاریخی ایران و به تبع آن معماری ماد نیز دارای جنبه های ناشناخته زیادی است. یکی از مهمترین محوطه های تاریخی ماد تپه نوشیجان ملایر است که استقرار اصلی آن، یک دوره زمانی از 750 تا 650 ق.م را شامل می شود. این محوطه در فاصله سالهای 1967 تا 1977 توسط هیات انگلیسی به سرپرستی دیوید استروناخ کاوش شد که در نتیجه آن بناهای ارزشمندی که کمک بزرگی به شناخت معماری ماد می کند، کشف گردید. بناهای مکشوفه به جهت ماندگاری ویژه و ویژگی های منحصربفرد دیگر حائز اهمیت بسیار است. یکی از ویژگی های معماری این محوطه شیوه طاق زنی بدیعی است که قبل از این تاریخ در هیچ محوطه دیگری شناسایی نشده است.
طاق های مورد بحث با استفاده از ردیف های متوالی قوس یا تویزه های خشتی اجرا شده اند. هر کدام از این قوس ها از دو نیم قوس تشکیل شده که انتهای تحتانی آنها بر روی تکیه گاهی در دیوارهای طولی و انتهای فوقانی آنها در راس طاق بر هم قرار می گیرند. این تویزه ها با گل مرغوبی ساخته شده و گاه با نی مسلح شده اند. این شیوه طاق زنی بعد از دوره ماد در دوره هخامنشی و اشکانی نیز تداوم یافته و به شیوه های متفاوتی تا دوره های متاخر در معماری سنتی ایران ادامه پیدا می کند.