تعیین فون، وفور و فعالیت فصلی پشه های آنوفل (دیبترا: کولیسیده) در زیستگاه های لاروی شهرستان الیگودرز، غرب ایران

بیماری های منتقله به وسیله پشه ها از مهمترین مسائل بهداشتی در جهان و از جمله ایران به حساب می آیند. با توجه به اهمیت پشه های آنوفل در انتقال بیماری مالاریا، این تحقیق به منظور تعیین فون، فراوانی، انتشار و فعالیت ماهیانه لاروهای پشه آنوفل در شهرستان الیگودرز انجام شد.
به منظور بررسی فونستیک و فعالیت فصلی پشه های آنوفل، این مطالعه توصیفی در دهستانهای مربوط به شهرستان الیگودرز از اردیبهشت تا آذرماه 1376 انجام شد. جهت جمع آوری لارو آنوفل ها در لانه های لاروی از متد ملاقه زنی به فاصله هر 15 روز استفاده شد. لاروهای جمع آوری شده از هر زیستگاه لاروی به طور مجزا در لوله های آزمایش حاوی لاکتوفنل کنسرو و به آزمایشگاه منتقل می شدند. لاروهای سن 3 و 4 بر روی لام مونته و بعد از خشک شدن بر اساس ویژگی های مرفولوژیک تشخیص داده شدند.
در مجموع 9620 لارو پشه آنوفل طی 115 نمونه گیری از 22 قریه صید و تشخیص داده شدند. هشت گونه به اسامی آنوفل سوپرپیکتوس (18/93 درصد)، آنوفل تورخدای (84/2 درصد)، آنوفل ماکولی پنیس (99/1 درصد)، آنوفل مارترای سوگدایانوس (61/0 درصد)، آنوفل دتالی (45/0 درصد)، آنوفل ساکارووی (35/0 درصد)، آنوفل کلاویژر (29/0 درصد)، آنوفل استفنسی (24/0 درصد) و آنوفل آپوکای (05/0 درصد) جمع آوری و شناسایی شدند. آنوفل های ماکولی پنیس، ساکارووی، استفنسی و آپوکای در این مطالعه برای اولین بار جمع آوری، شناسایی و گزارش شدند. آنوفل سوپرپیکتوس گونه غالب و دارای پراکندگی و انتشار در تمام منطقه بود.
پرسش های بسیاری درباره بیونومیک گونه های آنوفل در ایران (خصوصا غرب) بدون پاسخ باقی مانده است که باید با تحقیقات کافی مشخص شوند.