بررسی نقش عامل خستگی در رانندگی و ارائه راهکارهای مناسب

رشد میزان مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی نگرانی ها و تلاشهای فراوانی را در راستای شناسایی و کنترل علل وقوع تصادفات از سوی مراجع مسئول برانگیخته است. هرچند اعتقاد کلی بر این است که در حوادث رانندگی عامل انسانی نقش اصلی را ایفا می کند، لکن هنوز مجادلاتی در این زمینه وجود دارد. در حمل و نقل جاده ای، خستگی یکی از مهمترین و اصلی ترین عامل خطای انسانی است که می تواند باعث حوادث مرگبار شود. خستگی بدلیل ناشناخته بودن و مشکل بودن تشخیص آن به عنوان عامل دخیل در تصادفات، کمتر مورد توجه قرارگرفته است. خستگی در حالت کلی به معنای تحلیل و زوال انرژی فرد است و می تواند از نوع جسمی و یا روحی و روانی باشد. خستگی خود در اثر عوامل بسیار گسترده و پیچیده ای بوجود می آید، خستگی راننده، منجر به ضعف توانایی او در رانندگی و تصمیم گیری صحیح، می شود؛ که می تواند تبعات مخاطره آمیزی به همراه داشته باشد. خستگی با علائمی از قبیل کندی عکس العمل، انحراف از مسیر مستقیم، کاهش اثر ترمز، سنگینی پلک ها و خواب آلودگی بروز می کند. نقش پارامترهای مکان و زمان نیز بطور مجزا مورد بررسی قرار گرفته است. بیشترین تصادفات با عامل خستگی در ساعت 00 الی 06 بامداد و نیز 14 الی 16 اتفاق می افتد و مطابق انتظار، درجاده های برون شهری دوطرفه، یکی از محتمل ترین نقاط برای وقوع تصادفاتی است که عامل آن خستگی رانندگان می باشد. اقدام برای بهبود محیط جاده می تواند نقش مهمی در جلوگیری از خستگی رانندگان ایفا کند. در این مقاله سعی شده تا عمده ترین فاکتورهای ایجادکننده خستگی رانندگان و تاثیر عامل خستگی در وقوع تصادفات رانندگی بررسی و تا حد امکان، راهکارهای مناسبی برای مبارزه با آن ارائه گردیده است، از آن جمله می توان نصب تابلوهای حاوی پیام های هشدار دهنده خطرات ناشی از رانندگی در حالت خستگی و مدیریت خستگی، طرح هندسی مناسب راه ها، نظارت قانونی و سیستم هشدار دهنده و سیستم های فنی وسایل نقلیه و الزام استراحت برای رانندگان در طول مسیر با پیش بینی مکان استراحت از جمله این اقدامات است.