نقش بسیج در حفظ و تقویت ماهیت نهادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

«نهاد» در حوزه نظری، در برابر «سازمان» آمده و ساختاری است با هدف افزایش بازدهی و کارایی، انطباق پذیر و با بعد ارزشی بسیار قوی، که نه تنها به خاطر خدمات و کالاهایی که ارائه می کند دارای شخصیت ممتاز و ارزشمندی است، بلکه اعضای آن زندگی خود را متکی به آن می دانند و هر گونه تغییر در آن یا از میان رفتن آن، اثراتی بر روی اعضای نهاد و کل جامعه دارد.
مقام معظم رهبری با احاطه کامل بر شرایط جامعه و آگاهی از قابلیتهای سپاه و گذشته آن، تاکید دارند که «مسئله نهادی بودن سپاه را بیش از سازمانی بودن آن ببینید... و این حالت را حفظ کنید». حفظ ماهیت نهادی سپاه نیازمند مطالعات و اقدامات زیادی است. آنچه در این مطالعه بررسی شده، نقش بسیج به عنوان یک نهاد برآمده از انقلاب و مرتبط با سپاه، در حفظ و تقویت ماهیت نهادی سپاه است.
برای پاسخگویی به مسئله، با روش توصیفی- تبیینی و استفاده از اسناد، مطالعات تخصصی و کتابخانه ای، اطلاعات مورد نیاز گردآوری و به شیوه تحلیل کیفی، بررسی و تجزیه و تحلیل شد. بدین منظور بر اساس رهنمودهای امام راحل(ره)و مقام معظم رهبری درباره سپاه و شاخصهای ده گانه دین محوری، ولایت مداری، ارزش مداری، مردم گرایی، خودباوری، پویایی، نوگرایی، استمرار، انعطاف پذیری و فرهنگ خاص سازمانی، ماهیت نهادی سپاه تعریف و سپس مطابق نیازمندی های سپاه برای حفظ و تقویت آن، نقش بسیج در سه زمینه اعتقادی، فرهنگی، ساختاری و مدیریتی تبیین شده است.