بازنگری تعاریف استخدام بدیعی و کشف نمونه ای ناشناخته از آن در قرآن کریم

استخدام ازجمله محسنات معنوی در علم بدیع است که علی رغم جایگاه والای آن در این علم، که ناشی از نقش آفرینی این صنعت در فرآیند خلق و ایجاد چند معنا برای یک لفظ با رعایت ایجاز و اختصار بوده، از داشتن تعریفی جامع و واحد که مورد اجماع اندیشمندان عرصه ی بلاغت باشد و همه ی مصادیق شناخته شده و موارد احتمالی ناشناخته ی آن را فراگیرد، بی نصیب مانده است. نظر به اهمیت و نقش این گونه ی بدیعی در درک و تبیین معانی و مفاهیم کلام فصیح عربی، این تحقیق با مراجعه به مشهورترین آثار بدیع پژوهان به بررسی و نقد دیدگاه های آنان درخصوص تعریف استخدام بدیعی و بیان و کاستی های هرکدام پرداخته و سپس تعریفی جامع و مانع از این محسنه ی معنوی مطرح کرده است. در ادامه، معروف ترین اشکال و قالب های موجود استخدام در آثار پیشینیان، همراه با شواهدی از نظم و نثر عربی ذکر شده است. بالاخره این جستار با تحلیل یکی از آیات قرآن کریم، برای نخستین بار قالبی ناشناخته از استخدام در این کتاب را کشف و ارائه کرده که در آن عطف سه اسم بر معمول (فاعل) یک عامل (فعل) سبب شده تا آن عامل در رابطه با هرکدام از آن چهار معمول، معنایی متفاوت بیابد که در این تحقیق، تلاش شده با مراجعه به کتب لغت، این معانی، استخراج و عرضه شود.