ذمه از دیدگاه فقه امامیه با رویکردی بر نظرات امام خمینی(س)

ذمه که از نظر ما همان عهده است، لازمه وجود اعتباراتی همچون ضمان، دین، عهد، تعهد، التزام و اهلیت است. به عبارتی، فرض این اعتبارات در انسان مترتب بر وجود ذمه است. ذمه با تولد انسان ایجاد می شود، ولی با فوت او پایان نمی پذیرد و از آنجا که ماهیتی است اعتباری، قابلیت بقا حتی پس از فوت صاحبش را دارد و هرگاه میت دارای دیونی باشد، ذمه همچنان باقی می ماند تا دیونی که پس از فوت به ترکه او تعلق گرفته است از ترکه ادا گردد، یا کسی ضمانت دین او را برعهده گیرد و دین را از جانب او حتی به صورت تبرعی ادا نماید،. در این حالت ذمه میت افراغ می گردد و این پایان ذمه است. همچنین ذمه دارای ویژگی هایی است که در پایان به آن اشاره خواهد شد.