تحلیل اقتصادی خطوط اتوبوسرانی مطالعه موردی خط 4- 30 (شهید فتحی- پایانه فیاض بخش) شهر تهران

سیستم اتوبوسرانی شهری به عنوان یک طریقه حمل و نقل عمومی مهم در شهرهای بزرگ مورد توجه پژوهشگران قرار دارد. مطالعات مختلفی بر روی جنبه های مختلف عملکردی این طریقه حمل و نقلی اعم از طراحی شبکه، زمان بندی و سایر موارد انجام می گیرد. با نگاهی به مطالعات انجام شده در ایران می توان دریافت که اکثر این مطالعات در سطح برنامه ریزی هستند. مطالعاتی نظیر طراحی خطوط و انتخاب طریقه حمل و نقل عمومی در اکثر شهرهای بزرگ کشور انجام گرفته اند که اکثرا به دلیل در نظر گرفتن ملاحظات اجرایی قابلیت اجرا را نداشته اند. یکی از موارد اجرایی مهم که پس از ابلاغ سیاست های اصل 44 قانون اساسی در راستای واگذاری ارائه خدمات به بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفت، تحلیل اقتصادی در سیستم اتوبوسرانی شهری است. این مطالعه مهم، زمینه ساز واگذاری ارائه خدمات اتوبوسرانی شهری به بخش خصوصی است که طی آن می توان نرخ کرایه را نیز محاسبه نمود. در این مطالعه تمامی پارامترهای موثر در هزینه و درآمد یک خط اتوبوس استخراج شده و نحوه محاسبه آن ها نیز بیان گردیده است. به منظور سهولت در برآورد هزینه ها و درآمدها برای کاربرد ساده تر لایه اجرایی، نرم افزاری تهیه شده که در آن امکان تغییر تمامی پارامترها و انتخاب روش های مختلف محاسبه هزینه ها و درآمدها وجود دارد. روند تحلیل اقتصادی و خروجی نرم افزار ارائه شده، برای خط 4- 30 در شهر تهران به صورت نمونه انجام شده و سناریوهای مختلف تحلیل اقتصادی این خط مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.