عوامل موثر در کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری: یک مطالعه کیفی

کسب شایستگی معلمی می تواند سبب توانمندی مدرسان پرستاری در انتقال مناسب دانش به فراگیران و متعاقب آن ارتقای کیفیت مراقبت های پرستاری گردد. در این مقاله به عنوان بخشی از یک مطالعه کیفی با نظریه مبنایی، عوامل تاثیر گذار بر کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری مورد بررسی قرار گرفته است.
این مطالعه کیفی با رویکرد نظریه مبنایی از اردیبهشت 1390 لغایت اسفند 1391 انجام شد. نمونه گیری هدف مند از 11 نفر از مدرسان پرستاری شاغل در دانشکده های پرستاری و مامایی شهر تهران انجام شد. جمع آوری داده ها در طی 16 مصاحبه عمیق نیمه ساختاری انجام گرفت. کلیه مصاحبه ها ضبط و سپس دست نویس شد. جمع آوری و تحلیل داده ها به صورت هم زمان انجام شد و جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل مقایسه ای مداوم استفاده گردید.
داده های حاصل از این مطالعه براساس مضامین مشترک در دو طبقه اصلی عوامل درونی و بیرونی قرار گرفتند. عوامل درونی شامل ویژگی های فردی، ویژگی های عملکردی و تجارب آموزشی مدرس و عوامل بیرونی شامل شرایط سازمانی و شرایط محیطی بود. هر یک از این عوامل در ابعاد و ویژگی های مختلف چالش هایی را در مسیر کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری به وجود می آورند که در این میان علاقه مندی مدرسان نسبت به حرفه پرستاری و دیدگاهی که نسبت به مفهوم شایستگی معلمی پرستاری داشتند، بیش ترین نقش را در فرآیند کسب شایستگی آنان به وجود می آورد.
ویژگی های فردی و دیدگاهی که مدرسان نسبت به پرستاری و مفهوم شایستگی معلمی آن دارند، بر چگونگی تجربه آنان در کسب شایستگی معلمی موثر است. چنانچه مدرسان از ویژگی های فردی با دیدگاهی مثبت و علاقه مند نسبت به حرفه پرستاری و معلمی آن برخوردار باشند عوامل بازدارنده نظیر شرایط خاص اجتماعی، محیطی و سازمانی موجود در مسیر کسب شایستگی آنان تنها نقش حاشیه ای داشته و مدرسان پرستاری خواهند توانست این فرآیند را با موفقیت و با حرکت صعودی به سمت تعالی طی نمایند. توجه به این عوامل در برنامه های بهسازی مدرسان پرستاری می تواند تبعات سودمندی در ارتقای کیفیت آموزش پرستاری به دنبال داشته باشد.