اثرات محافظت نورونی اسید کارنوسیک بر هیپوکمپ موش های صحرایی آسیب دیده با 6- هیدروکسی دوپامین

در بیماری های تخریبی سیستم عصبی مرکزی مانند بیماری پارکینسون (Parkinson''s disease، PD) کاهش سطح دوپامین منجر به کاهش نورون زایی در شکنج دندانه ای (Dentate gyrus، DG) هیپوکمپ می گردد. با توجه به ارتباط مستقیمی که بین کاهش تعداد نورون ها در هیپوکمپ و اختلال حافظه وجود دارد. در این تحقیق تاثیر اسید کارنوسیک (CA) بر نورون زایی هیپوکمپ پس از ضایعه با 6-هیدروکسی دوپامین (6-OHDA)، مدل اختلال حافظه ی PD، مورد بررسی قرار گرفت.
موش های صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به شش گروه تقسیم شدند. گروه اول: به این گروه 6- میکروگرم نوروتوکسین 6-OHDA، به صورت دو طرفه در محل SNc تزریق شد (گروه آسیب)، گروه های دوم تا پنجم: موش های آسیب دیده که به آن ها به ترتیب عصاره رزماری حاوی40% اسید کارنوسیک با دوزهای 25، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم (گروه های تیمار) و آب مقطر (گروه کنترل)، 14 روز قبل و 14 روز بعد از تزریق نوروتوکسین، یک بار در روز و به صورت گاواژ خورانده شد. به گروه ششم (شم) نیز به جای نوروتوکسین، نرمال سالین تزریق شد. پس از پایان طول درمان مغزها خارج شدند و پس از فیکساسیون با پارافرمالدئید 4%، آب گیری، تهیه بلوک های پارافینی، برش های 10 میکرونی گرفته شد. پس از رنگ آمیزی با کرزیل فاست ویوله، شمارش سلولی در مناطق DG، CA1، CA3 هیپوکمپ صورت گرفت. به منظور تایید تخریب نورون های دوپامینرژیک در اثر آسیب با نوروتوکسین از نشانگر تیروزین هیدروکسیلاز TH استفاده شد.
بررسی ایمنوهیستوشیمی، کاهش نورون های TH مثبت را در محل تزریق در گروه آسیب نسبت به گروه شم نشان می داد. کاهش معنی دار سلول های دانه دار منطقه DG و سلول های هرمی CA1 در گروه کنترل و آسیب نسبت به گروه شم مشاهده شد (05/0P<). هم چنین افزایش معنی دار سلول های دانه دار در گروه های تیمار شده با دوزهای متفاوت CA و سلول های هرمی CA1 در گروه های تیمار شده با دوزهای 50 و 100 نسبت به گروه کنترل و آسیب مشاهده شد (05/0P<). در صورتی که تعداد سلول های هرمی ناحیه CA3 در گروه های تیمار شده نسبت به گروه کنترل و آسیب افزایش معنی داری را نشان نداد.
تجویز خوراکی عصاره رزماری حاوی اسید کارنوسیک اثر حفاظتی بر هیپوکمپ داشته و از مرگ نورون ها در اثر القاء نوروتوکسین 6-OHDA جلوگیری می کند. بنابراین می توان عصاره رزماری را به عنوان یک داروی گیاهی موثر با پتانسیل درمانی بالا در بهبود اختلالات حافظه PD معرفی کرد