بررسی نقاط ضعف و چالش های برنامه های ارتقای سلامت اجتماع محور در سه دهه ی اخیر: راهکارهایی برای آینده

ابتکارات اجتماع محور شامل مداخلات ارتقای سلامت اجتماع محور، در ایران بیش از سه دهه سابقه دارند. هر چند به دلیل انتشار ناکافی گزارش ها، اطلاعات محدودی از تجزیه و تحلیل این مداخلات در دسترس محققین و تصمیم گیران در سطح ملی و بین المللی قرار دارد. این مقاله به گزارش بخشی از یافته های یک مطالعه وضعیت سنجی بر روی مداخلات ارتقای سلامت اجتماع محور در ایران می پردازد که به سفارش دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران انجام گردید.
روش های متفاوتی برای جمع آوری داده ها مانند استفاده از گزارش ها، کتب، منابع الکترونیک و تارنمای رسمی سازمان ها به کار گرفته شد. داده ها با روش های کیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا نقاط ضعف، قوت، تهدید ها و فرصت های موجود شناسایی شود.
صد ها نوع برنامه ی ارتقای سلامت اجتماع محور شناسایی شد که در 10 طبقه ی بزرگ گروه بندی گردیدند. انتشار ناچیز اطلاعات مرتبط با تجارب این مداخلات، ارتباط ضعیف بین دانشگاه و سازمان های مجری این برنامه ها، فقدان ارزشیابی کافی این مداخلات، ایجاد توقعات غیر واقعی در اجتماع و محدودیت منابع، از جمله ضعف ها و تهدید های شناسایی شده بودند. حمایت سازمانی و سیاسی قوی و ایجاد ساختار های فیزیکی، از جمله نقاط قوت و فرصت های این برنامه ها بودند.
مداخلات ارتقای سلامت اجتماع محور در آینده باید مبنای علمی قوی تری داشته باشد و از مشارکت موثرتر اعضای اجتماع سود ببرند. همچنین باید به اشتراک گذاشتن تجارب موجود مورد توجه جدی قرار گیرد.