شناسایی ریخت شناختی و مولکولی عوامل قارچی همراه با پوسیدگی میوه زیتون در استان زنجان

پوسیدگی میوه یکی از مهم ترین بیماری های زیتون در استان زنجان به شمار می رود. علی رغم شیوع این بیماری در منطقه، عوامل قارچی مرتبط با این بیماری ناشناخته باقی مانده اند. این تحقیق با هدف شناسایی گونه های قارچی عوامل پوسیدگی میوه زیتون در استان زنجان با استفاده از داده های ریخت شناختی و مولکولی انجام شد. برای این منظور از باغ های زیتون منطقه طارم در استان طی ماه های مهر و آبان سال 1390 نمونه برداری صورت گرفت. پس از جداسازی قارچ های عامل بیماری، خالص سازی به روش تک اسپور و نوک ریسه انجام شد. شناسایی جدایه های قارچی در سطح گونه با بررسی های ریخت شناختی و داده های توالی نوکلئوتیدی ناحیه ITS-rDNA صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد گونه مرکبAlternaria alternata با فراوانی 37 درصد به عنوان گونه قارچی غالب در ایجاد بیماری پوسیدگی میوه در استان زنجان می باشد. در مورد جدایه های متعلق به جنس آلترناریا هویت گونه با استفاده از داده های توالی نوکلئوتیدی ناحیه ITS-rDNA و توالی ژن هایgpd وrpb2 مورد تایید قرار گرفت، تمامی جدایه ها در خوشه گونه مرکبAlternaria alternata قرار گرفتند. در درخت تبارزایی ترسیم شده بر اساس توالی rpb2 برای این جنس، جدایه های زیتون همراه با جدایه های گونه مرکب A. alternata یک خوشه را به خود اختصاص دادند. دیگر گونه های قارچی جداسازی شده از میوه های زیتون با علایم پوسیدگی این منطقه شامل Acremonium implicatum، Arthrinium phaeospermum،Aspergillus ochraceus، Aureobasidium pullulans،Botrytis cinerea، Epicoccum nigrum، Fusarium sp.، F. proliferatum، F. nygamai،Penicillium expansum، Trichoderma harzianumوTruncatella angustata بودند. گزارش اغلب گونه های قارچی از روی زیتون برای ایران جدید می باشد. با شناسایی گونه های قارچی همراه با بیماری پوسیدگی میوه زیتون، اعمال راه کارهای مناسب برای مدیریت بیماری در آینده امکان پذیر خواهد شد.