اثرات خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک های با کاربری های مختلف بر پایداری خاک دانه ها در بعضی از اراضی استان خوزستان

این مطالعه با هدف بررسی اثر خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و کاربری های مختلف بر پایداری خاک دانه ها در بخشی از اراضی استان خوزستان انجام شد. به این منظور از 56 نقطه از مناطق مختلف استان خوزستان از عمق 20-0 سانتی متر خاک به صورت کاملا تصادفی و از سه کاربری بایر، تناوب زراعی و نیشکر نمونه برداری شد. میانگین وزنی قطر خاک دانه (MWD) و خصوصیات فیزیکوشیمیایی مانند کربن آلی، نسبت جذب سدیم، قابلیت هدایت الکتریکی، ظرفیت تبادل کاتیونی، بافت، گچ، چگالی ظاهری و pH اندازه گیری شد. با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه گام به گام، اثر خصوصیات فیزیکوشیمیایی بر MWD بررسی شد. نتایج نشان داد که در بین ویژگی های موثر بر MWD، بیش ترین نقش را ماده آلی داشت. به دلیل بارندگی کم، زه کشی ضعیف و شوری زیاد خاک، اراضی بایر بدون پوشش گیاهی و در نتیجه ماده آلی کم بود. کمبود ماده آلی و شوری زیاد مهم ترین علل کاهش پایداری خاک دانه ها بودند. بیش ترین شوری در اراضی بایر آبادان بود که سبب کم ترین میزان پایداری خاک دانه ها در این اراضی گردید. احداث سیستم زه کشی مصنوعی و کشت گیاهان زراعی، سبب کاهش شوری و افزایش ماده آلی و در نتیجه افزایش پایداری خاک دانه ها شده بود، به طوری که میزان MWD برای اراضی بکر، کشت تناوبی و نیشکر به ترتیب 67/0، 2/1 و 4/1 در بخش های شمالی استان تغییریافته بود.