بررسی های سنگ شناسی و میانبارهای شاری در کانسار مس پورفیری کهنگ

کانسار مس پورفیری کهنگ در استان اصفهان و در بخش میانی کمربند ماگمایی ارومیه – دختر واقع شده است. بنا بر بررسی صحرایی و سنگ نگاری مقاطع نازک و مغزه ها، سنگ های آذرین بخش شرقی، این کانسار از نظر ارتباط با کانی سازی به سه دسته درونگیر، کنترل کننده کانی سازی و دایک های عقیم پس از کانی سازی تقسیم می شوند. کوارتزدیوریت ها بیش از 70 درصد از بدنه اصلی توده آذرین کنترل کننده کانی سازی را تشکیل داده اند. زمین شیمی سنگ های خروجی و نفوذی نشان می دهد که این سنگ ها از یک ماگمای آهکی- قلیایی واحد تشکیل شده اند که در نتیجه تبلور جدایشی، تنوع سنگی مشاهده شده در سنگ های آذرین را به وجود آورده اند. میزان SiO2 در سنگ های مورد بررسی بین 49 تا 67 درصد تغییر می کند و با افزایش آن در سنگ ها مقدار Na2O و K2O به طور خطی افزایش و میزان Fe2O3، MgO، CaO، Al2O3 و TiO2 به طور خطی کاهش می یابند. عناصر Rb، Th، Ba و La نیز با افزایش SiO2 به صورت خطی افزایش وSc، Yb، Ni و Y کاهش می یابند. دگرسانی های مشاهده شده به بیشتر پتاسیک، فیلیک، کوارتز – سریسیت، پروپیلیتیک و آرژیلیک هستند. دگرسانی پتاسی مشاهده شده در اعماق کمتر از 730 متر به صورت بیوتیتی بوده و فاقد فلدسپار قلیایی است؛ در حالی که، دگرسانی پتاسی نوعی برای اولین بار در عمق 730 متری در گمانه ی 66 مشاهده شد و حاوی کوارتز، فلدسپار قلیایی و بیوتیت ثانویه است. بررسی میانبارهای شاری بر روی رگه های کوارتزی کانه دار در زون پتاسی ثابت می کند که شاره های شور حاوی همبافت های کلریدی، عامل حمل فلز مس و کانی سازی پورفیری در حداقل دمای 415 درجه ی سانتیگراد، فشار 340 بار و عمق 3/1 کیلومتر است. سرد شدن شاره ها علاوه بر فرایند جوشش که در رگه های A2 و B مشاهده می شود، عوامل اصلی کننده کنترل ته نشست کالکوپیریت در کانسار مس پورفیری کهنگ هستند.