مقایسه شاخص های تنوع گونه ای با استفاده از پلات های چندمقیاسی

تنوع گونه ای بخش عمده ای از تنوع زیستی و یکی از مهمترین پارامترهای نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم هاست. اندازه گیری تنوع گونه ای برای حفاظت، ارزیابی و پایش پوشش گیاهی و اتخاذ راهکارهای مناسب مدیریتی ضروری است. تاکنون برای اندازه گیری و ارزیابی تنوع گونه ای از روش های ساده با ترانسکت و با پلات تک مقیاسی و روش های آشیانه ای با پلات چندمقیاسی استفاده شده است. در این مطالعه برای اندازه گیری و مقایسه شاخص های تنوع گونه ای، جدیدترین نسخه پلات ویتاکر تعدیل شده، نسخه ویتاکر تعدیل شده فشرده و پلاتC، اولین بار در ایران استفاده شدند. مرتع کرسنک شهرکرد با دو شدت چرای سبک و متوسط و دو جهت دامنه غربی و شرقی در چهار تیمار سبک-شرقی، سبک-غربی، سنگین-شرقی و سنگین-غربی انتخاب شد. در هر تیمار، هر سه پلات با سه تکرار، به صورت تصادفی-سیستماتیک مستقر شدند. پس از جمع-آوری داده های پوشش، در هر جهت؛ شاخص های تنوع (شانون-وینر و سیمپسون)، غنا (منهینیک و مارگالف) و یکنواختی (هیل) با استفاده از نرم افزار Past محاسبه شد. مقایسه تنوع گونه ای با استفاده از تجزیه واریانس یکطرفه انجام شد. نتایج نشان داد بین مقادیر شاخص های تنوع، غنا و یکنواختی در هر سه پلات تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0p>). به طور کلی با توجه به عدم تفاوت معنی دار هر سه پلات در برآورد شاخص های تنوع گونه ای؛ می توان گفت توانایی پلات ها در برآورد شاخص ها تقریبا یکسان است. علاوه بر این، ارزش عددی شاخص ها در برخی موارد نمی تواند معیار قانع کننده ای برای تعیین پلات مناسب باشد. برای دستیابی به پلات چندمقیاسی مناسب، تحقیقات آینده می توانند کارآیی پلات ها را از نظر دقت، صحت و زمان نمونه برداری مورد مطالعه قرار دهند.