کاربرد تابع K رایپلی در آشکار سازی الگوی پراکنش مکانی گونه ملج در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر

یکی از مهم ترین جنبه های ساختاری یک توده جنگلی، الگوی مکانی درختان می باشد که در توصیف اکوسیستم های جنگلی و مدیریت پایدار آن نقش مهمی ایفا می نماید. نظر به این که بیماری مرگ نارون و قطع بی رویه درختان ملج، موجودیت این گونه را تهدید می نماید، این مطالعه سعی دارد تا با بررسی الگوی مکانی به مدیریت حفاظتی این گونه ارزشمند برای جلوگیری از انقراض آن و همچنین احیای آن کمک نماید. مطالعه حاضر در بخش نم خانه، جنگل خیرود نوشهر صورت گرفته است. به دلیل وسعت منطقه مورد مطالعه (1035 هکتار)، کلیه پایه های ملج با قطر برابر سینه بزرگ تر از 10 سانتی متر با سیستم موقعیت یاب جهانی ثبت و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع K رایپلی بررسی شد. نتایج نشان داد که گونه ملج در فواصل کمتر از 10 متر دارای الگوی تجمعی بوده و در فواصل بزرگ تر الگو به سمت تصادفی بودن تغییر می نماید. به منظور بررسی این که آیا الگوی کپه ای در فواصل کوتاه، متاثر از درختان مادری می باشد، درختان بر اساس قطر برابر سینه به چهار کلاسه قطری کم قطر، میان قطر، قطور و خیلی قطور تقسیم شدند. استفاده از تابع یک متغیره K رایپلی برای هر یک از کلاسه ها نشان داد که کلاسه کم قطر دارای الگوی تجمعی بوده و با افزایش کلاسه قطری الگوی مکانی گونه ملج تمایل به تصادفی شدن دارد. اجتماع پذیری بین کلاسه های کم قطر با سایر کلاسه ها با استفاده از تابع دو متغیره K رایپلی نشان می دهد که بین درختان کم قطر و سایر کلاسه ها، اثر متقابل منفی وجود دارد و این فرض که درختان قطور عامل تشکیل الگوی کپه ای می باشد، رد می گردد. می توان نتیجه گیری نمود شرایط رویشگاهی مناسب، عدم تمایل قاچاقچیان چوب به قطع درختان کم قطر ملج و (احتمالا وجود) اثر متقابل مثبت بین گونه ملج با سایر گونه ها باعث تشکیل الگوی مکانی کپه ای گردیده باشد.