بررسی حس مکان در باغ ایرانی و بوستان های امروزین (مطالعه موردی: باغ دولت آباد یزد و بوستان آب و آتش تهران)

وابستگی انسان و طبیعت از یکسو و تجربه پیشینیان در ساخت باغها و کیفیت دلنشین ناشی از تلفیق مناسب طبیعت و عناصر مصنوع در آنها از سوی دیگر، موجب شده است تا اصول طراحی این باغها مورد توجه و بررسی قرار گیرد؛ تا بدین وسیله در طراحی دوباره بوستانها، با ایجاد حسهای مکانی آشنا، بهداشت روانی انسان در جامعه امروز بازیابی شود. در این پژوهش با عنایت به چیرگی ماشین در عصر صنعتی، چگونگی تجلی حس مکان در باغ ایرانی (به معنای سنتی) و بوستانهای امروزین شهری بررسی شده است. برای پاسخ به این مهم، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، میدانی و مقالات منتشرشده و با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی شاخصه های کالبدی حس مکان در دو نمونه موردی، به منظور شناخت نقاط قوت و ضعف مناظر شهری با توجه به نیازمندی های مراجعان و نقش اینگونه فضاها در ارتقای کیفیت زندگی و محیط شهری، مورد ارزیابی قرار گرفته است. در خاتمه این نتیجه حاصل شد که درک متقابل انسان و محیط مادی و همچنین نوع فعالیتی که در آن رخ می دهد، منجر به شکل گیری خاطره در ذهن انسان طراح می شود؛ خاطراتی که در طول زمان به واسطه معنی و روح خاص خود ماندگار می شوند.