واژه شناسی علت و نقش آن در برهان
نویسنده:
چکیده:
منطق، دانش روش شناسی تفکر است. ترتیب دادن و چینش معلومات برای کشف مجهول و نیل به مطلوب را «تفکر (اندیشیدن)» می نامند. معلومات سابق و سازمان یافته در تفکر، نسبت به نتیجه، علیت تامه دارند؛ از این رو تمامی احکام علت و معلول بر علم سابق (معلومات سازمان یافته) به عنوان علت و بر علم لاحق (نتیجه یا معرف) به عنوان معلول، جاری است. این نگرش نسبت به معلوم سابق و نتیجه، راه گشای نکاتی لطیف در دانش منطق است و اساس مباحث و تقسیمات سایر ابواب منطق و احکام آنها بر این سخن استوار است.
بخش برهان از جمله بخش هایی است که توضیح محتوایی آن ارتباط مستقیم با شناخت علت تصدیق و گونه های آن دارد. عدم دقت در واژه شناسی علت، به ویژه علت تصدیق و تفکیک نکردن حیثیت ها و نگرش های منطقی از فلسفی در بخش برهان، سبب ابهام برخی گزاره ها شده و هم چنین اسباب ارائه گزارش های غیرعلمی را فراهم کرده است. در این مقاله کوشیده ایم به بحث واژه شناسی علت، تفاوت نگرش ها به آن در منطق و فلسفه و لوازم و آثار این تفاوت ها، گونه های علت تصدیق و شرایط علت در تحصیل برهان بپردازیم. توضیح و نقد دیدگاه مرحوم خواجه نسبت به کیفیت وقوع علل اربع در برهان لم از مباحث اصلی این مقاله است.
بخش برهان از جمله بخش هایی است که توضیح محتوایی آن ارتباط مستقیم با شناخت علت تصدیق و گونه های آن دارد. عدم دقت در واژه شناسی علت، به ویژه علت تصدیق و تفکیک نکردن حیثیت ها و نگرش های منطقی از فلسفی در بخش برهان، سبب ابهام برخی گزاره ها شده و هم چنین اسباب ارائه گزارش های غیرعلمی را فراهم کرده است. در این مقاله کوشیده ایم به بحث واژه شناسی علت، تفاوت نگرش ها به آن در منطق و فلسفه و لوازم و آثار این تفاوت ها، گونه های علت تصدیق و شرایط علت در تحصیل برهان بپردازیم. توضیح و نقد دیدگاه مرحوم خواجه نسبت به کیفیت وقوع علل اربع در برهان لم از مباحث اصلی این مقاله است.
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
7
لینک کوتاه:
magiran.com/p1309892
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!