تسلیحات میکروبی و سمی در نظام حقوقی بین المللی

مقررات بین المللی ناظر به منع گسترش و خلع تسلیحات کشتارجمعی که از سوی سازمان های بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد وضع و تدوین می شوند، حاکی از نگرانی دولت ها از تولید تسلیحات مزبور و تلاش در راستای منع گسترش و کاربرد این نوع تسلیحات به خصوص در طول مخاصمات مسلحانه است. هدف اصلی مقاله حاضر شناخت نظم حقوقی بین المللی در حوزه تسلیحات کشتارجمعی میکروبی و واکاوی نقاط قوت و کاستی های احتمالی در مرحله وضع، اجرا و نظارت بر اجرای مقررات حقوقی بین المللی است.
روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی است و هدف از چنین پژوهشی کاربردی می باشد. اطلاعات مقاله به صورت اسنادی کتابخانه ای از طریق فیش برداری گردآوری شده است.
پروتکل 1925 ژنو (پروتکل گاز) و کنوانسیون 1972 در خصوص تسلیحات میکروبی و سمی از مهم ترین اسناد بین المللی در این زمینه به شمار می روند. علیرغم آنکه انعقاد اسناد فوق گامی تاثیرگذار در راستای محدودیت دولت ها در خصوص تولید و استفاده از تسلیحات میکروبی و سمی است، اما نمی توان از نقص قواعد و سازوکارهای بین المللی ناظر به تسلیحات یادشده چشم پوشید.
ابهام برخی مقررات بین المللی و مشکل راستی آزمایی در خصوص عملکرد دولت ها، ازجمله نقاط ضعف نظام حقوقی بین المللی در حوزه تسلیحات میکروبی و سمی است؛ اما با عنایت به موارد پیش بینی شده در اسناد بین المللی ازجمله کنوانسیون 1972، رفع ابهام و جرح وتعدیل مقررات یادشده و اصلاح سازوکارهای نظارتی (همچون نظام راستی آزمایی) امکان پذیر است.