بررسی قابلیت داده های لیدار هوایی در برآورد ارتفاع پایه های درختی پلت و ممرز

اندازه گیری ارتفاع درختان به روش سنتی در عرصه های جنگلی به ویژه در توده های ناهمسال، انبوه و چند اشکوبه پهن برگ دشوار و مستلزم صرف زمانی طولانی است. در تحقیق حاضر از سیستم لیزر اسکنر هوایی برای تولید داده های لیدار و داده های سه بعدی دقیق از درختان جنگلی استفاده شد تا قابلیت این داده ها برای برآورد ارتفاع پایه های درختی در یک جنگل پهن برگ خزری در شصت کلاته گرگان بررسی شود. داده ها در فصل رویش با میانگین تراکم چهار تا پنج نقطه در متر مربع برداشت شد. 100 پایه درختی از دو گونه پلت (Acer velutinum) و ممرز (Carpinus betulus) که در اشکوب چیره واقع شده بودند یا تداخل تاجی با پایه های مجاور نداشتند انتخاب شد. ارتفاع درختان با استفاده از دستگاه اندازه گیری ارتفاع درخت (Vertex IV) اندازه گیری شد و موقعیت مراکز درختان با استفاده از سیستم DGPS و نیز به روش فاصله و آزیموت با استفاده از دوربین توتال استیشن برداشت شد. درختان برداشت شده در زمین، با استفاده از مختصات مرکز و قطر تاج در ابرنقاط لیزر بازیابی شدند و استخراج ارتفاع به طور مستقیم از ابرنقاط لیزر صورت گرفت. روابط رگرسیونی بین ارتفاع درختان اندازه گیری شده در عرصه و استخراج شده از ابرنقاط داده های لیزر تحلیل شد، طوری که ارتفاع درختان پلت و ممرز به ترتیب با ضرایب تبیین 0/96 و 0/95 و میانگین خطای نسبی 4 و 3 درصد برآورد شد. مقدار RMSe (جذر میانگینمربع خطاها) ارتفاع برآوردی گونه های پلت و ممرز، به ترتیب 1/5 متر (6 درصد) و 1/84 متر (6 درصد) و میانگین اختلاف بین ارتفاع استخراج شده از لیدار و ارتفاع اندازه گیری شده در عرصه 1/04 متر و 1/53- متر به دست آمد. نتایج این تحقیق آشکار می سازد که، با توجه به مقبولیت داده های ارتفاعی لیدار، سرعت فراگیرشدن داده ها و سهولت دسترسی آن برای کاربران، استفاده از این داده ها را می توان برای برآورد ارتفاع درختان گونه های مورد تحقیق در دیگر نقاط جنگلی شمال کشور توصیه کرد.