بررسی اثر سطوح مختلف نانواکسید آهن بر برخی ویژگی های کمی، کیفی و فیزیولوژیک چهار رقم گندم پاییزه کشور (Triticum aestivum) در وضعیت اقلیمی خرم آباد

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر ریز مغذی نانواکسید آهن بر عملکرد کیفی و برخی ویژگی های فیزیولوژیک گندم، آزمایشی در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عوامل بررسی شده شامل چهار رقم گندم پاییزه و چهار سطح کود نانواکسید آهن (250، 500، 750 و 1000 پی پی ام) به همراه شاهد بودند. محلول پاشی در دو مرحله (شروع ساقه روی و ظهور سنبله) انجام گرفت. نتایج نشان داد که ارقام آذر، مرودشت، شیراز و لاین M-79-7 از نظر صفات دوام سطح برگ، شاخص سرعت فتوسنتز خالص، سرعت رشد، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، رسوب SDS، درصد پروتئین دانه و مقدار آهن دانه تفاوت معنا داری داشتند. در بین ارقام بررسی شده، رقم مرودشت از نظر عملکرد دانه (4/6 تن در هکتار حاصل تیمار محلول پاشی 250 پی پی ام آهن)، مقدار پروتئین دانه (39/15 درصد حاصل تیمار محلول پاشی 500 پی پی ام آهن) و مقدار آهن دانه (4/202 پی پی ام حاصل تیمار محلول پاشی 1000 پی پی ام آهن) برتر از سایر رقم ها بودند. اما از نظر حجم رسوب SDS، رقم شیراز (با حجمی معادل 33/74 میلی متر حاصل تیمار محلول پاشی 750 پی پی ام آهن) از بقیه ارقام برتر بود. به طور کلی محلول پاشی نانواکسید آهن سبب بهبود صفات بررسی شده شد. به طوری که در این آزمایش غلظت 750 پی پی ام نانواکسید آهن برای بهبود SDSو مقدار آهن دانه و غلظت 500 پی پی ام آن برای دوام سطح برگ بهتر از سایر غلظت های استفاده شده بود. با توجه به نقش آهن در فیزیولوژی گیاه و همچنین مشکلاتی که خاک های آهکی در تامین آهن کافی برای گیاه دارند، استفاده از کود آهن به صورت نانواکسید می تواند ضمن بهبود رشد و عملکرد کمی گندم سبب بهبود ارزش تغذیه ای آن از نظر آهن و پروتئین نیز شود.