جایگاه موازنه در بدیع و بررسی آن در دیوان انوری

این مقاله به بررسی موازنه و انواع آن در دیوان انوری می پردازد. موازنه یکی از صنایع لفظی در علم بدیع است که باعث ایجاد موسیقی بیشتر در شعر و در نتیجه جذابیت و گیرایی آن می شود. موازنه از تقابل سجع های متوازن و گاه متوازی شکل می گیرد. در این پژوهش ما انواع دیگری از موازنه را در دیوان انوری مشاهده می کنیم که در کمتر کتاب بدیعی به آن پرداخته شده است؛ و آن وجود موازنه در دو بیت متوالی است، به این صورت که مصرع اول بیت نخست با مصرع اول بیت دوم و مصرع دوم بیت اول نیز با مصرع دوم بیت دوم موازنه دارند. نوع سوم آن نیز به این صورت است که فقط دو مصرع اول در دو بیت متوالی با یکدیگر موازن باشند یا دو مصرع دوم. ما در این پژوهش با آوردن شواهدی برای هر کدام از این انواع به تبیین آنها پرداخته ایم. نتایج به دست آمده حاکی از این است که این صنعت ادبی و انواع آن در دیوان انوری از پر بسامدترین آرایه هاست، و از آنجا که انوری شاعری مدح گوی است از این شگرد برای تاثیر بیشتر در مخاطب خود سود جسته است.