تعامل حدیث با دانش های بشری

با نقد دو روش موجود در گفت وگوافکندن میان حدیث و دانش بشری، یعنی روش تالیفی و روش گزاره سازی متناظر، روش سومی را به نام «گفت وگوی گام به گام مشارکتی» تعریف، پیکربندی و پیشنهاد کرده ایم. مراحل اجرایی این روش عبارت اند از: امکان سنجی، هموارکردن مسیر گفت وگو، فرضیه سازی بر پایه داده های حدیث، صحت انتساب، ریزپردازی به جای نظریه پردازی و آزمون فرضیه که همه این ها در بخش نخست مقاله آمده است. در بخش دوم مقاله، به سه مانع موجود این شیوه اشاره و از تقدس متون دینی و مشکل نقد آن ها، ناآشنایی با شیوه دانش های نوین و راه های به بن بست رسیده، یاد و راه خروج نشان داده شده است. در برخی از بخش ها نمونه هایی برآمده از دل این شیوه که بیشتر از دو دانش روان شناسی و پزشکی برخاسته اند، ارائه شده است.